3ífat: Özellik / nitelik belirten kelime.

kíyaslama dereceleri
(trappen van vergelijking)

kök artíklík derecesi en üstünlük derecesi
(grondwoord) (vergrotende trap) (overtreffende trap)
(kök + -er/-der) (kök + -st)

klein (küçük) kleiner(dahaküçük) kleinst(enküçük)
groot (büyük) groter (dahabüyük) grootst(enbüyük)
mooi (güzel) mooier (dahagüzel) mooist (engüzel)
dun (ince) dunner (dahaince) dunst (enince)
snel (hizlí) sneller(dahahizli) snelst (enhizli)
duur (pahali)duurder(dahapahali) duurst (enpahali)
ver (uzak) verder (dahauzak) verst (enuzak)
vs.
Yukarida da gördügünüz gibi, sifatlar artíklík derecelerinde
-er son ekini alírlar (kök + -er). Yalnizca -r ile biten
sifatlar -der son ekini alírlar (kök + der).
En üstünlük derecelerinde ise, sifatlar -st san ekini alirlar
(kök + -st).

Düzensiz sm fatlar:

goed (iyi) beter (daha iyi) best (en iyi)
graag (istekli) liever liefst
veel (çok) meer meest
weinig (az) minder minst
dichtbij (yakan) dichterbij dichstbij
dikwijls (sik sík) vaker vaakst



niteleyici sifatlar
(attributief gebruik van het bijvoeglijk naamwoord)


Niteleyici sifatlar direkt söz konusu olan ismin önüne gelir-
ler. Bu durumda sifatlar genelde -e son ekini alirlar.
Diger durumlarda sifatlar degisiklige ugramazlar (sífat'tan
sonraki ilk kelime isim olmadígí sürece, sífat'ta hiç bir
degisiklik olmaz) .


"-e" son eki için baslíca kurallar:

1. Harfitarifi "de" olan isimlerde, buna tüm isimlerin çogul
hali dahildir, sifatlar -e son ekini alirlar:


örnegin;

klein + e (kök + -e)

de auto araba
de kleine auto küçük araba
deze kleine auto bu küçük araba
een kleine auto küçük bir araba
kleine auto küçük araba
kleine auto's küçük arabalar
twee kleine auto's iki küçük araba
het huis (de huizen) ev, evler
die kleine huizen o küçük evler
deze kleine huizen bu küçük evler
kleine huizen küçük evler
drie kleine huizen üç küçük ev

kleiner + -e (artíklík derecesi + -e)

de auto
de kleinere auto . daha küçük araba
een kleinere auto . daha küçük bir araba
kleinere auto .
kleinere auto's . daha küçük arabalarvs.


2. Harfitarifi "het" olan isimler için asgídaki kurallar
geçerlidir:

*

het kleine huis het kleinere huis
(küçük ev) (daha küçük ev)

het kleinste huis
(en küçük ev)

*

dit kleine huis dat kleinere huis
(bu küçük ev) (o, daha küçük olan ev)

dat kleinste huis
(o, en küçük olan ev)

*

zijn kleine zusje zijn kleinere zusje
(onun küçük kiz (onun daha küçük olan kiz
kardesi) kardesi)

zijn kleinste zusje
(onun en küçük kiz kardesi)


Özet: Niteleyici sifatlar her zaman ismin önüne gelirler
(sífat'í isim takip eder). Bu durumda sif atlar genelde
-e son ekini alirlar.
Sífatlarín normal hali (kök) için geçerli olan kurallar,
sifatlarin artíklík dereceleri (kök + -er / -der) için
de geçerlidir.

DE
-e
de auto • araba
de oude auto • eski araba
oude auto's eski arabalar
deze oude auto bu eski araba
die oude auto o eski araba
jouw oude auto senin eski araban
Mehmets oude auto Mehmet'in eski arabasi
een oude auto eski bir araba
geen oude auto eski araba degil
welke oude auto hangi eski araba
ieder oude auto her eski araba vs.

HET

het huis
de oude huizen • eski evler
oude huizen
het oude huis eski ev
dit oude huis bu eski ev
dat oude huis o eski ev
die oude huizen o eski evler
mijn oude huis benim eski evim
Mehmets oude huis Mehmet'in eski evi vs.

"-e" son ekini almadan

oud huis eski ev
een oud huis bir eski ev
veel oud huis çok eski ev
welk oud huis hangi eski ev
elk oud huis her eski ev vs.


Not: Tam bir cümlede'de "niteleyici sifatlarin" yeri yine
aynídír. Direkt söz konusu olan ismin önünde bulunurlar.

Örnekler;
- Breda is een grote stad. (de stad)
(Breda büyük bir sehirdir)

-
(Utrecht daha büyük bir ehirdir.)








yüklemsel sífatlar

(predicatief gebruik van het bijvoeglijk naamwoord)





Yüklemsel bir sífat, fiil aracílígí ile özne'ye baglidir.



Yüklemsel sífatlarí isim takip etmedigi için degisiklige

ugramazlar (-e ekini almazlar). Kísacasí, sífat'tan sonraki

ilk kelime isim olmadígí sürece, sífat degisiklige ugramaz.



Not: Bu kural isim olarak kullanilan sífatlar için
geçerli degildir.



örnegin;



(de auto) (oud) (nieuw)

Wat voor auto heb je gekocht? Een oude of een nieuwe?

(Ne tür bir araba aldin? Eski mi yoksa yenimi?)




Sífat olrak kullanilan isimler, yüklemsel olrak kullaníla-
mazlar.
Böyle bir durumda "van" ilgeci kullanilir ve bu ilgeci söz
konusu olan madde'nin ismi takip eder.


(stenen)

De brug is van steen. Köprü tastandír.

(tastan yapilmis)



(wollen)

De trui is van wol. Kazak yündendir.

(yünden yapílmís)



(aluminium)

De ketel is van aluminium. Çaydanlík aleminyumdandír.

(aleminyumdan yapilmis) vs.





Îki farkla sahís veya sey (esya) karsílastíríldígí zaman