Dalton Kısmı Basınçlar Yasası :
Dalton Kısmı Basınçlar Yasası :
PV = nRT ideal gaz denklemi farklı bileşimdeki gaz karışımlarına da uygulanabilir. FArklı gazların karışımından oluşmuş bir gaz karışımında kaptaki toplam basınç, PT, ayrı ayrı herbir gazın kısmi basınçları topl***** eşittir. Bunu matematiksel olarak;
eşitliği ile gösterebiliriz. Bu ifadeyi matematiksel olarak kanıtlamak istersek;
Gaz karışımındaki toplam mol sayısı
kadardır. Eşitliğin her iki tarafı RT/V büyüklüğü ile çarpılacak olursa;
eşitliği elde edilir. Son iki eşitlik birleştirilecek olursa,
elde edilebilir
B A S I N Ç L A R
________________________________________
Havadaki su buharı ve gazların cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Ölçen alet barometredir.
Normal hava basıncı 1013 milibardır (1033gr.=760mm civa basıncı)
1013 mb’dan daha yüksek değerler yüksek basınç (antisiklon) , altındaki değerler alçak basınç (siklon)tır.
BASINCIN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1)SICAKLIK
Isınan hava genleşir ve yükselir. Sonuçta basınç azalır. Soğuyan hava ağırlaşır ve alçalır. Sonuçta basınç artar.
Sıcaklığa bağlı olarak Ekvatorda sürekli Termik A.B ,Kutuplarda ise sürekli Termik Y.B alanı oluşmuştur.
2)YÜKSELTİ
Yükseklere çıkıldıkça atmosferin yoğunluğu azalır. Bunun sonucu basınç ta yükseldikçe azalır. Yükselti ile basınç ters orantılıdır.
Ortalama her 10,5 metre yükseldikçe 1mb basınç azalır. Bu basınç azalmasından yararlanılarak yükselti ölçen alet geliştirilmiştir. Buna altimetre denir.
3)YOĞUNLUK
Atmosferdeki su buharı ve gazların oranıdır.
Yoğunluk arttıkça basınç ta artar.
4)MEVSİMLER
Bir yerde kışın havanın soğuması ile Y.B oluşurken , aynı yerde yazın A.B oluşur.
5)YERÇEKİMİ
Havanın ağırlığı yerçekiminin bir eseridir. Bu nedenle atmosferin alt kısmında ağır gazlar yer alır.
Dünyanın şeklinden dolayı kutuplarda yer çekimi daha fazladır.
6)DİNAMİK ETKENLER
Dünyanın günlük hareketinden dolayı 30° enlemlerinde sürekli Dinamik Y.B ,60° enlemlerinde ise Dinamik A.B alanları oluşmuştur.
YÜKSEK BASINÇ ALANLARINDA;
Alçalıcı hava hareketi vardır. Bu sebeple yağış oluşmaz.
Hava hareketi merkezden çevreye doğrudur.
Hava genellikle açıktır. Bu sebeple yerin ısı kaybı fazladır.
Termik Y.B alanı soğuk, Dinamik Y.B alanı sıcaktır.
KYK YÜKSEK BASINÇ GYK YÜKSEK BASINÇ
ALÇAK BASINÇ ALANLARINDA;
Yükselici hava hareketi vardır. Yükselen hava soğur ve yağış bırakır.
Hava hareketi çevreden merkeze doğrudur.
Hava genellikle kapalıdır. Bu sebeple yerin ısı kaybı azdır.
Termik A.B alanı sıcak, Dinamik A.B alanı soğuktur.
KYK Alçak Basınç GYK Alçak Basınç
Alıntı