9.Sınıf Kimya Çözünürlük Soruları


Soru 1
Hg2 Cl2 , Ag2 CO3 , Ca3 (PO4)2 bileşikleri için çözünürlük çarpımı sabiti ifadelerini yazınız.

Cevap

Önce çözünürlük dengesi yazılır. Kçç ifadesi yazılırken çözünürlük denge reaksiyonundaki
iyonların katsayıları ilgili iyonlara "üs" olarak yazılır.
Hg2 Cl2 (k) Hg2 +2 (sulu) + 2Cl- (sulu) Kçç = [Hg2 +2] [Cl-]2
Ag2 CO3 (k) 2Ag+ (sulu) + CO3-2 (sulu) Kçç = [Ag+]2 [CO3-2]
Ca3(PO4)2 3Ca+2 (sulu)+ 2PO4-3 (sulu) Kçç = [Ca+2]3 [PO4-3]2


Soru 2
Gümüş sülfat'ın molar çözünürlüğü 1,5 x 10-2 mol/ L' dir. Bu tuzun Kçç değerini
hesaplayınız.

Cevap
Öncelikle çözünürlük dengesi denklemi yazılır:
Ag2 SO4 (k) 2Ag+ (sulu) + SO4-2 (sulu)
Bu denkleme göre 1 mol Ag2SO4'tan, çözeltide 2 mol Ag+ ve 1 mol SO4-2
oluşur. 1,5 x 10-2 mol Ag2SO4 , 1 L çözeltide çözündüğünde,derişimler


Soru 3
Kalsiyum sülfat'ın deneysel olarak bulunan çözünürlüğü 0.67 g/L' dir. Bu tuz için
Kçç değerini hesaplayınız.

Cevap
Önce bir litre çözeltide çözünen CaSO4 'ın mol sayısı bulunur.
Çözünürlük dengesi:

Bu denkleme göre 1 mol CaSO4 'ten 1 mol Ca+2 ve 1 mol SO4-2 oluşur. Dolayısıyla
dengede
[Ca+2 ] = 4,9 x 10-3 M ve [SO4-2 ] = 4,9 x 10-3 M
olur. Buna göre, çözünürlük çarpımı sabiti,
Kçç = [Ca+2 ] [SO4-2 ]
= ( 4,9 x 10-3 ) (4,9 x 10-3 )
= 2,4 x 10-5
olarak bulunur.

Çözümlü soru 4 ve 5 'de Kçç değerinden, molar çözünürlük ve çözünürlüğün
nasıl hesaplanacağı verilmiştir. Bu tür problemlerin çözümünde aşağıda verilen
basamaklar izlenir:

0,67 g CaSO4
1 L çözelti
x mol CaSO4
136,2 g CaSO4
= 4,9 x 10-3 mol/L
CaSO4 (k) Ca+2 (sulu) + SO4-2 (sulu)
Bileşiğin KÇÇ
Değeri
Bileşiğin Molar
Çözünürlüğü
Bileşiğin
Çözünürlüğü
Katyon ve Anyonların
Derişimleri

Soru 5
Kalsiyum fosfat'ın Kçç değeri 1, 2 x 10-26 dır. Bu tuzun çözünürlüğünü g/L olarak
hesaplayınız.
Cevap
Önce çözünürlük dengesi, derişimdeki değişmeler belirtilir ve molar çözünürlük
hesaplanır.

Başlangıçta : 0.00 M 0.00 M
Değişme : + sM + sM
Dengede : s M s M
CuI (k) Cu+ (sulu) + I- (sulu)
Kçç = Cu+ I-
5,1 x 10-12 = (s) (s)
s = 5,1 x 10-12 = 2,3 x 10-6 M
Başlangıçta : 0,00 M 0,00 M
Değişme : + 3 s + 2s
Dengede : 3 s M 2 s M
Ca3 (PO4)2 (k) 3Ca+2 (sulu) + 2PO4-2 (sulu)