Konu: Çocuklarda fiziksel-duygusal-cinsel Istismar ve ihmal

Cinsel İstismar
Çocuğun, bir erişkinin cinsel gereksinim ya da isteklerinin doyumu için cinsel nesne olarak kullanılması ya da kullanılmasına göz yumulmasıdır.
Ensest
Çocuğun, ailesinin birey ya da bireyleri tarafından cinsel amaçlar uğruna kötüye kullanılmasıdır.
Cinsel İstismara Uğrayan Çocuklarda Ortaya Çıkabilecek Belirtiler
Cinsel içerikli konulara aşırı ilgi ya da bunlardan aşırı kaçınma
Uyku sorunları, kabuslar
Depresyon ya da aile/arkadaş ilişkilerinde içe kapanma
Tahrik edici davranışlar
Bedeninin kirli ya da zarar gördüğü şeklindeki söylemler, ya da genital organlarında bir sorun olduğu düşünceleri
Okul devamsızlığı ya da kurallara uymama
Aşırı ketum tavırlar
Çizim, oyun ve fantazilerinde cinsel saldırganlık öğeleri
Aşırı sinirlilik, agresyon
İntihar düşünceleri ve girişimleri
Cinsel İstismara Uğrayan Çocuk Neler Hisseder?
Shergold (1990), cinsel istimarın çocuğun üzerindeki etkisini ‘ruhun ölümü’ olarak tanımlamıştır. İstismara uğramış bazı çocuklar sanki içlerinde - ta derinlerde birşeylerin bozulduğunu, parcalandığını hissettiklerini dile getirmektedirler.
Cinsel İstismarın Etkileri
Cinsel istismar, çocuk ve gencin hem yakın hem de uzak gelecekteki, ruhsal ve sosyal uyumunu etkileyen çok önemli bir sorundur.
Cinsel İstismarın Etkisinin Derecesi
İstismarın, SIKLIĞINA, SÜREKLİLİĞİNE, TÜRÜNE ve İSTİSMARCININ KURBANA YAKINLIK DERECESİNE bağlı olarak değişmektedir.
Neden Bazı Çocuklarda Belirti Görülmez ?
Deneyim belirti çıkaracak düzeyde olmayabilir.
Bu çocuklar istirmara ilişkin güçlüklerle başedebilecek güçte, korunma düzeyi yüksek çocuklar olabilir.
Henüz klinisyenler ve araştırmacılar istismarın neden olabileceği sorunları nasıl ortaya çıkarabileceklerini tam olarak bilmiyor olabilirler.
Çocuklar ‘ kaçınma savunma düzeyini’ kullanarak, istismara ilişkin çatışma ve sıkıntılarını başarılı bir şekilde bastırabilir ve bu yol kısa süreli de olsa işlevsel olmuş olabilir.
Etkilenme Derecesini Etkileyen Ara Değişkenler Etkilenme Derecesini Etkileyen Ara Değişkenler
Bireysel özellikler
Aile çevresi
Toplumun özellikleri
Çocuğun olaya ilişkin düşünceleri
Bireysel Özellikler
Kendini koruma yetisi yüksek güçlü çocuklar zorlu yaşam olaylarından daha az etkilenmektedir.

Cinsel İstismara Uğramış Çocuk ve Genç
İstismar edenden,
Sorun çıkardıkları için,
Kendileri için önemli kişileri kaybetmekten,
Farklı Olmaktan KORKARLAR
Çocuk ve Genç;
Kendilerinde birşeylerin değiştiğini hissettikleri için,
Başlarından geçen deneyimde yalnız kaldıkları için,
İstismara ilişkin konuşmakta güçlük çektikleri için YALNIZLIĞA YÖNELİRLER
İstismarcıya,
Kendilerini koruyamayan yetişkinlere,
Kendilerine ÖFKE duyarlar.
Kendilerinden birşeyler alındığı için,
Bedenlerinden birşeyler kaybettikleri için
Çok çabuk büyüdükleri için
Güvendikleri kişi ya da kişiler tarafından aldatıldıkları için ÜZGÜNDÜR.
İstismarı durduramadıkları için,
Böyle bir deneyime katıldıkları için,
Bedenlerinin verdiği tepki için SUÇLULUK DUYARLAR
Her şeye karşın hala istismarcıyı seviyor olmaktan dolayı,
Duygularının sürekli değişiyor olmasından dolayı KARMASIK DUYGULAR YAŞAR

Cinsel İstismara Uğrayan Çocuklarda Ortaya Çıkabilecek Belirtiler

Cinsel içerikli konulara aşırı ilgi ya da bunlardan aşırı kaçınma
Uyku sorunları, kabuslar
Depresyon ya da aile ve arkadaş ilişkilerinde içe kapanma
Tahrik edici davranışlar
Bedeninin kirli ya da zarar gördüğü şeklindeki söylemler, ya da genital organlarında bir sorun olduğu düşünceleri
Okul devamsızlığı ya da kurallara uymama
Aşırı ketum tavırlar
Çizim, oyun ve fantazilerinde cinsel saldırganlık öğeleri
Aşırı sinirlilik, agresyon
İntihar düşünceleri ve girişimleri

NORMAL Cinsel Gelişim Davranışları
0-4 yaş; ara sıra cinsel organlarına eller, cinsel organlarını gösterir, cinsel organlar arasındaki farkı keşfetmeye ve ilgilenmeye başlar, nadir de olsa küfür benzeri sözcükler kullanma, evcilik ve doktorculuk oynama (taklit ve model alma)
5-8yaş; kendine dokunma, cinsel içerikli şakalar yapma, diğer çocuklarla oynarken kendisinin doktor rolünü oynamayı isteme, öpme, kışkırtıcı mimikler kullanma, cinsel sözcükler içeren mektupler yazmak,
9-12yaş; Kendisinin ve başkalarının cinsel organlarına dokunma, kendini gösterme, öpmeve sevgilisinin olduğunu söyleme ,kendi cinsinden olanlarla cinselliği konuşma, cinsel organların ve işlevleriyle ilgilenme, kitap ve magazinlere ilgi duyma, cinsel içerikli şiirler, mektuplar

Cinsel İstismar Kapsamına Giren Davranışlar
Çocuğun önünde masturbasyon yapma
Erkek ya da kadın organına ağız ile temas
Anüse, vajene parmak sokmak
Anüse, vajene penil penetrasyon
Cinsel muayeneye zorlama

İstismar Sürecinin Aşamaları
HAZIRLIK
Çocuk ile yalnız kalma, kandırma, güven sağlama, çocuktan yardım isteme çocuğa cinsel ilişkiyi oyun gibi doğal bir etkinlik içersinde, sevginin bir biçimi olarak sunma, şiddet ya da tehdit kullanma.

CİNSEL ETKİLEŞİM;
......çıplaklığa maruz bırakma………… dokunma………okşama………penetrasyon
Gizlilik
Aile sisteminin korunması
Failin kendini koruması
Failin cinsel eylemi tekrarlayabilmesi
AÇILMA ORTAYA ÇIKMA
TESADÜFEN
Başka ruhsal belirtiler
Çocuğun yaşca küçük çocuklarla ya da yaşıtlarıyla oynadığı tekrarlayıcı cinsel içerikli oyunlar
Görülme….. İhbar
Gebelik
Cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklar
Çocuğun yaşına uygun olmayan bir biçimde cinsel bilgi ve davranışlar sergilemesi
Fiziksel yaralanma

PLANLANARAK

ÖRT BAS ETME
Namus kavramı
Olaydan toplumun haberdar olması
Tedavi girişiminin engellenmesi
Sistemin kendini koruması
Çevre baskısından korunma
Çocuğun başına gelen olayın inkarı
Çocuğun suçlanması
Çocuğun sistem içinde izole edilmesi
Çocuğun verdiği ifadenin güvenirliğinin azalması
Davanın düşürülmesi yönünde girişim

Risk Etmenleri
İstismarın türü
İstismarın özellikleri (süresi, sıklığı, zorlama ve tehdit ...)
Yaş
İstismarcı ile yakınlığı
İstismarcı ve kurban sayısı
Diğer aile üyelerinin tutumları
İstismarcının tepkisi

Çocukların Tepkileri
Özetle;
Aldatılmışlık
Kızgınlık, suçluluk, utanç
Ne olduğuna ilişkin karmaşık duygular
İstirmarcıya ilişkin duyguların karmaşıklığı
Bütün bu olanların ne anlama geldiğni merak etme
Kirlenmişlik hissetme
Kaygılı olma
Utanç ve güvensizlik
Kendini suçlama
Düşük benlik saygısı
İyiymiş gibi görünmek
Anne, baba, kardeşler ve diğer kişilere yönelik öfke
Başına gelenlerden gizlice hoşlandığı için endişe duyma
Anne ve Babaların Duyguları
Kızgınlık
Suçluluk, öfke
Şok, inanamama
Çocuktan uzaklaşma
Çaresizlik
Yas ve aldatılmışlık
İntikam
Anne ve Babalarda Ortaya Çıkan Davranışlar
Çocuğa ve diğer çocuklara karşı aşırı koruyucu ve kollayıcı tutumlar
Utanç
Olayın inkarı
Evlilik sorunları

İstismarı Önleme Adımları
American Academy of Pediatrics
Öğretin (Bedeninin özel olduğunu)
Dinleyin (özellikle bir şeyleri anlatmakta zorlanıyorsa)
Zaman ayırın ve ilgilenin
Tanıyın (Arkadaşlarını, bakıcıları, oynadığı alanları....)
İzleyin (İstismarı önleme programlarını)(başlatın)
Konuşun (İstismar hakkında)
Danışın (Çocuğunuzun ya da başka çocukların istismarından şüpheleniyorsanız)
Neler Yapılabilir
Çocuklar size bir şey söylemek istediğinde, ONLARI DİNLEYİN.
Çocukların başkaları hakkında anlattıklarını CİDDİYE ALIN.
Çocuğunuz okulda başka çocuklar tarafından hırpalanıyor ,alay ediliyor ya da farklı davranılıyor ise bunu DİKKATE ALIN.
Çocuğunuzun etrafındaki güvenebileceğiniz büyüklerin çocuğunuzla ilgilenmesini İSTEYİN,
Çocuğunuzu güvenmediğiniz akraba, yetişkin ya da arkadaşlarla yalnız BIRAKMAYIN.

Eğer cinsel istismardan şüpheleniyorsanız;
AŞAĞIDAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLARA ÖZEN GÖSTERİN,
Kendinizi tanıtın. Ne iş yaptığınızı ve işlevinizin ne olduğunu açıkca ve anlaşılır bir dil ile anlatın.
Onunla konuşurken bulunduğu bilişsel düzeyi hep hatırda tutun.
Çok hızlı gitmeyin, ardı ardına soru sormayın, onu ürkütebilirsiniz.
Sakın ve rahat bir yer seçin, hiç bir koşulda rahatsız edilmeyeceğinizden emin olun.
Odanızda oyuncaklar ve boyama kitapları bulundurun.
Çocuk merkezli- görüşme teknikleri kullanın.
Göz teması kurun. Kendini daha rahat hissedecektir.
Anne – Babalara Öneriler
Olağan davranın
Çocuğunuza inanın
Çocuğu suçlamayın
Suçlanacak olan yetişkindir
Doğru yerden yardım isteyin
Çocuğunuza güvende olduğu duygusu verin
Meraklı olmayın
Olanları tamamen unutmaya çalışmayın
Olayların iyi taraflarını anlatma fırsatı verin
Aşırı koruyucu olmayın, kısıtlamayın
Eskisi gibi sevgi gösterin
Cinsel istismar konusunda eğitin
Diğer çocuklarınızı ihmal etmeyin
Yapılmayacaklar
Öğüt verin
Konuyu değiştirin
Önemsiz detayları sorun
Sorunu entellektüelize edin
Duygusal davranın
Onun yerine karar verin
Kaçamak baştansavıcı olun
Herşeyi kendiniz halledin
Yapılacaklar
İlişki oluşturun
Dikkatli dinleyin
Duygularla başa çıkın
Konuşmaya teşvik edin
Sakin olun
Yapılmayacaklar “Neden-Niçin” soruları
Ona acıyın
Espirilerle şımartın
Resmi, soğuk duyarsız olun
Sözünü kesin
Yargılayın
Görüşmeyi kısa kesin.
Yapılacaklar
“Nasıl-Ne” soruları
Onunla birlikte hissedin
Espiriyi uygun kullanın
Sıcak, duyarlı, spontan olun
İletişimi açık bırakın
Birey olduğunu unutmayın
Kapınızın her zaman açık olduğunu hissettirin.

İkincil Yaralar
Damgalanma (Stigmatizasyon)
Profosyoneller
Aile için (inanmama suçlama)2.travma
Bireysel düzeyde (Seksüel davranışlar nedeniyle tekrar istismar, dışlanma cezalandırılma)
İyileştirici olmayan tedavi (profosyonel olmayanların ya da konuyu basite indirgeyenlerin yaklaşımları)
Çok Önemli*****
Çocuğun çeşitli kişiler tarafından tekrar tekrar sorgulanmasını azaltın. İstismarın bir başka türüne aracı olmayın.
Mümkünse çoklu disiplin yaklaşımı kullanın.
Psikolojik danışmanın ya da psikoloğun Alması Gereken Bilgiler
Cinsel istismarla ilgili bilgi ve inanç düzeyi
Önceki fizik ve cinsel istismar öyküsü
Yaşam Koşulları
Eğitim ve iş durumları
Çocuk bakımı yetileri
Disiplin
Eş ilişkileri
Cinsel öykü
Madde-alkol kullanımı
Ruhsal hastalık ve zeka sorunları
Suç öyküsü
İstismarcı Olmayan Ebeveyn ile Görüşme
Ek bilgi (istismar hakkında)
Destekleyicilik ve koruyuculuk yetisi
Çocuğun inkar etmesine neden olacak tutum sergileyebilir mi?
İstismara yol açan dinamikler nelerdir ?
Çocukla ilişki düzeyi ( + / -)
Bağımlılık düzeyi (istismarcı ile)