Sual: Fakirin verdiği hediyeyi, zenginin kabul etmesi uygun olur mu?
CEVAP: Hediyeleşmenin dinimizdeki yeri büyüktür. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Bir arkadaşınızı seviyorsanız, sevdiğinizi ona bildiriniz!) [Hakim]
Sevgiyi, hediye ile bildirmek, dili ile bildirmekten daha kolay ve daha mühimdir. Bir arkadaşa (Seni seviyorum) demek zor olabilir veya yanlış anlaşılabilir. Şimdi bazı gayri meşru işler yaptırmak için hediye adı altında rüşvet veriliyor. Hediye verenin böyle bir art niyeti olmadığı biliniyorsa, verilen hediyeyi geri çevirmek uygun değildir. Aişe validemiz, kendisi muhtaç bir kadının hediyesini kabul etmeyince Peygamber efendimiz (O kadın muhtaç olsa da hediyesini kabul etmeliydin. O hediyeyi alıp karşılığında daha fazla birşey vermeliydin!) buyurdu.
Sahabeden bir zat, verilen hediyeyi kabul etmeyince, Resulullah efendimiz, sebebini sual etti. O zat da, (Ya Resulallah, birinden birşey alan kimsede hayır olmadığını bildirdiğiniz için almadım) dedi. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (O istemek suretiyle alınan şeylere mahsustur. Fakat siz istemediğiniz halde, size verileni alınız!) [İ.Malik]
Şu halde verilen hediyeyi sebepsiz geri çevirmemelidir! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Davete icabet edin, hediyeyi reddetmeyin!) [Buharî]
(Bir kimse, istemediği, peşine düşmediği halde kendisine bir hediye verilirse, kabul etsin! Çünkü o, Allahü tealanın kendisine gönderdiği bir rızıktır.) [Hakim]
(Hediye, Allahın gönderdiği güzel bir rızıktır. Hediyeyi kabul edin ve karşılığında daha güzelini verin!) [H.Tirmizi]
(Hediyeyi reddeden, Allahın verdiğini reddetmiş olur.) [Ramuz]
Hediyeleşmek aradaki dostluğu, sevgiyi artırır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Hediye gönül alır, hoşnutluk verir, düşmanlığı giderir.) [B.Arifin)]
(Müsafeha edin, müsafeha kini, kırgınlığı giderir. Hediyeleşin, çünkü hediye, sevgiyi artırır, düşmanlığı giderir.) [İbni Asakir]
(Hediyeleşin, çünkü hediye, aradaki muhabbeti artırır.) [Beyhekî]
(Hediyeleşin, çünkü hediye, dostluğu artırır, kini, düşmanlığı giderir.) [Taberanî]
Verilen hediyeye karşılık bir hediye vermeye çalışmalıdır! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Hediye verene, siz de hediye verin! Eğer verecek birşey bulamazsanız, onun için dua edin ki hediye karşılıksız kalmasın!) [Nesaî]
(Kime bir iyilik yapılırsa, o iyiliği ansın! İyiliği anmak şükür olur. İyiliği gizliyen nankörlük etmiş olur.) [Ebu Davud]
(İnsanlara teşekkür etmiyen, Allaha şükretmemiş olur.) [Tirmizî]
Hediye, muhakkak bir mal vermekle olmaz. Selam vermek, gönül alıcı bir söz söylemek, duyduğu faydalı bir şeyi anlatmak da hediye olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Mümini sevindireni Allahü teala sevindirir.) [İbni Mübarek]
(Bir arkadaşın hidayetinin artmasına vesile olacak veya onu tehlikeden kurtaracak bir söz söylemekten daha iyi hediye olmaz.) [Ebu Yala]
(Hediyenin, ihsanın en faziletlisi, hikmetli bir sözü öğrenip başkasına öğretmektir ki, bu da halis bir niyetle bir sene ibadet etmekten daha sevabdır.) [İbni Asakir]
