Donanım terimler sözlüğü

ADSL
Asymmteric Digital Subscriber Line: Asitmetrik Sayısal Abone Hattı.

DSL teknolojisinin bir çeşidir. Upstream ve downstream hızları farklı, yani asimetrik olan DSL teknolojisidir. Sürekli Internet bağlantısı sunar. Yani 7/24 Internet'e bağlanabilirsiniz. Telefon hattının ses için kullanılan frekans aralığını kullanmadığından, klasik çevirmeli bağlantı gibi telefon hattınız meşgule düşmez.

ADSL teknolojisinde Downstream hızı, yani karşı taraftan bilgi alma hızı, upstream, yani karşı tarafa bilgi gönderme hızından büyüktür. Ulaşılabilecek maksimum Downstream hızı ise, telefon hattının santrale olan uzaklığı ile doğrudan ilgilidir. En fazla uzaklık olakra 5.5 KM kabul edilirken, 4,5 KM uzaklığa kadar 1.5 Mbps hızı elde edilebiliyor. Daha yüksek hızlara, örneğin 7-8 Mbps hızına ulaşmak için ise santralin en fazla 1-1,5 KM kadar uzağında olunması öngörülüyor. Upstream hızı ise 840 Kbps hızına kadar ulaşılabilir.

ADSL teknolojisinde, kullanıcı tarafında ADSL modem olması yeterli iken, bağlı olan santralde, gelen sinyalleri tanımlayabilecek ve gerekli sinyalleri gönderebilecek DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) cihazı bulunmalıdır. Böylece bağlantı tamamlanabilmektedir.

AGP
Accelerated Graphics Port. 1996 yılında INTEL tarafından tanımlanan ve spesifikasyonları ile, 3D grafik operasyonlarına hitap eden bir donanım veriyolu. AGP veriyolu üzerinden, ana işlemci (CPU), sistem belleği (RAM) ve grafik kartı, birbirleriyle haberleşirler. Buna ek olarak, yoğun doku kaplama operasyonları (Execute Mode) için sistem belleğinden "kapasite ödünç alma" gibi bazı özellikleri vardır.

ATA
Advanced Tecnology Attachment. Kişisel bilgisayarların hard diskleri için kullanılan bir bağlantı standardıdır. IDE teriminin ANSI standartlarına göre resmi ismidir.

Farklı versiyonlar farklı saat hızlarına karşılık gelir. ATA/33/66/100/133. Örneğin ATA/33 standardı, saniyede maksimum 33 MB veri aktarımına olanak tanır. ATA/133 ise 133 MB/sn. Bunlar teorik değerlerdir. Günümüzde, ATA/133 standardındaki bir IDE disk, ATA/133 standardını destekleyen bir IDE portunda pratik olarak 133 MB/sn'lik veri aktarım hızını yakalayamaz.

BIOS
Basic Input Output System = Temel Giriş/Çıkış Sistemi

PC'nizin çalışması için gereken temel işletim sistemi olarak özetlenebilir. Sadece okunabilir bellek (ROM) üzerine yazılmış bir yazılım olan BIOS, anakartınızın özelliklerini yönetebilmeniz/ kullanabilmeniz, diğer donanımlar arasında bir bağ kurması için görev yapar.

Örneğin anakartın üzerinde gelen onboard ses kartı BIOS'tan kapatıldığında(Disable edildiğinde) ses kartı işletim sistemi tarafından algılanamaz ve dolayısıyle kullanılamaz.

BİT
Bilgisayarlar ikilik sayı sistemine (0=yanlış ,1=doğru) dayalı olarak çalışır. Bilgisayarların yaptığı işlem 0,1 sayılarını işlemektir(işlemci ile), bu anlamsiz 0 ve 1 sayıların milyonlarcası bir araya geldiğinde veya işlendiğinde bize anlam ifade eder. Örneğin, hardiskimizdeki veriler sadece 0 ve 1'lerden oluşur. İşte bu tek bir hafıza girişine (0 veya 1) bit denir. 8 bit bir araya gelerek 1 byte'ı oluşturur.

BYTE
8 bit'in bir araya gelmesiyle oluşan veri topluluğudur. Örneğin, 01000110 ifadesi 1 Byte'tır. Byte'ın diğer veri boyut birimlerine dönüşümü ise şöyledir:

1024 Byte = 1 KiloByte [KB]
1024 KB = 1 MegaByte [MB]
1024 MB = 1 GigaByte [GB]
1024 GB = 1 TeraByte [TB]
1024 TB = 1 PetaByte [PB]

CACHE
Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary internet files) kaydedilir. Aynı web sitesine yakın bir tarihte tekrar girdiğinizde o web sitesiyle ilgili bir çok materyal "server" dan indirilmek yerine cache den temin edilir.Bu olay hem zaman kazanmak hemde ağlar üzerindeki Internet trafiğini azaltmak amacıyla yapılır.

Donanımsal anlamda "cache", tampon bellek olarak adlandırılır. Cache'lerin esas görevi, önemli olan verileri daha hızlı işlemler için bilgileri saklayarak tetikte bekletmesidir.

CD-R
Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD

Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.

CD-ROM
Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu

CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.

CD-RW
Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.

CD-Writer
Compact Disc Writer :CD yazıcı

CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.

CD-R
Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD

Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.

CD-ROM
Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu

CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.

CD-RW
Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.

CD-Writer
Compact Disc Writer :CD yazıcı

CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.

Chipset

Chipset = Yonga Seti.

Anakart üzerindeki temel ve bütünleşik arabirimleri yöneten ve bunlar arasındaki veri akışını sağlayan bir çeşit işlemcidir.

Bilgisayarlarda kullanılan chipset çeşidi, kullanılacak bellek ve işlemci ceşidini de belirler. Günümüzde Intel, VIA, AMD, SiS, ALi, ServerWorks gibi belli başlı üreticilerin chipsetleri bulunmaktadır ve kişisel bilgisayarlarda yoğun olarak Intel, VIA ve SiS chipsetleri kullanılmaktadır.

CAD Computer Aided Design: Bilgisayar Destekli Tasarım CAD yazılımları mimarlar, mühendisler ve tasarımcılar tarafından kesin bir çizim yapmak için kullanılmaktadır.

Cache: Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary)

CD-R Compact Disc Recordable: Kaydedilebilir CD Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir.

CD-ROM Compact Disc Read Only Memory: CD Okuyucu CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.

CD-RW Compact Disc Rewritable: Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD, CD-R; CD-ROM; CD-Writer

CD-Writer Compact Disc Writer: CD yazıcı CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar".

Centrino: Centrino Intel'in şu bileşenleri bünyesinde bulunduran dizüstü modellere verdiği ticari bir ürün "markasıdır

CFM: Cubic Feet per Minute Hava akımının hızını belirten ölçüm birimidir. CFM ölçümü, genellikle fanlar için kullanılır ve bu değer ne kadar fazla ise fanın aktaracağı hava miktarı o kadar fazladır.

CISC: Complex Instruction Set Computer İşlemci tarihinde, yıllar geçtikçe iki işlemci ailesi piyasaya hakim olmaya başladı: Intel Pentium ve Motorola PowerPC. Bu iki işlemci aynı zamanda uzun yıllar boyun… Bkz.: RISC

Clock Speed Clock Speed: Saat Hızı Bir devrenin veya chipin saniyedeki hızının hertz (Hz) cinsinden değeridir.

CMOS Complementary Metal-Oxide Semiconductor : Tamamlayıcı metal oksit yarı iletken. Günümüzde birçok bilgisayar microchipinin yapiminda kullanilan "transistör"lerdeki yarı iletken teknolojisidir.

CNR: Communication and Networking Riser Üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla Intel tarafından geliştirilen ve ATX Anakartlarda bulunan genişleme portudur.Bu porta ses,ağ,modem ve ethernet kartları takı… 0.4 KB

Çözünürlük: Çözünürlüğün görüntü kalitesini belirleyen en önemli faktör olduğunu söyleyebiliriz. Çözünürlük, ekrandaki görüntünün kaç pikselden oluşacağını belirler ve yatay ve dikey piksel cinsinden belirtilir

CPS Cycles Per Second: Bir saniyede atılan tur sayısı.

CPU Central Processing Unit: Merkezi işlem Birimi. Mantıksal hesaplamalar yapmasını sağlayan devreler içeren ve böylece bilgisayar programlarının talimatlarını yerine getiren merkezi işlem birimidir.

DAC Digital-to-Analog Converter: Dijital -> Analog çeviricisi. Dijital sinyalleri analog sinyallere çeviren bir çiptir.

DDR SDRAM Double Data Rated Synchronous Dynamic Random Access Memory, Çift veri akış oranina sahip eşzamanlı, aktif ve rasgele geçişe sahip bellek. Bu bellek çeşidi SDR-SDRAM lerden farklı olarak bir saat vur… 1.0 KB

Defragmentation Hard diskten bilgilerin okunma hızını artırmak amacıyla , bilgisayarın hard diskinde bulunan parçalanmış veya düzensizce yerleştirilmiş dosyaları biraraya getirme (birlestirme) işlemidir. … Bkz.: Hard Disk 0.2 KB

DIMM Dual In-Line Memory Module SDRAM ve DDR SDRAM bellek modüllerinin takıldığı takıldığı ince uzun yuvalara verilen isimdir. RAM'in cinsine ve anakartın markasına göre sayı ve pin yapısı farklılıklar … Bkz.: SDRAM 0.3 KB

Dip Switch Dual In-Line Package Switch. Türkçe'de devre anahtarı olarak adlandırılabilir. Devre kartlarının üzerinde bulunan , bileşenlerin bazı özelliklerini veya işlevlerini açmayı(enable) veya kapatmayı(dis… 0.4 KB

Direct 3D Windows işletim sistemleri için geçerli olan bu uygulama arabirimi (API), Microsoft DirectX paketinin bir parçasıdır. Direct3D`nin donanımdan bağımsız yazılım geliştirilmesine izin veren kısmi HAL`dır… 1.5 KB

DMA Direct Memory Access irekt olarak belleğe erişim. IDE aygıtlarının işlemci üzerinden bilgi akışı yapmasını önleyerek direkt olarak RAM'e geçişini sağlayan ve böylece işlemci üzerindeki yükü hafifl… Bkz.: IDE 0.3 KB

DMZ Demilitarized Zone: Tampon Bölge. DMZ, örneğin geniş bir ağ olan Internet ile güvenli yerel ağ arasında bulunan bilgisayar veya ufak bir ağdır. DMZ; HTTP, FTP, SMTP ve DNS sunucuları gibi Internet'… 0.4 KB

Docking Station Özellikle dizüstü bilgisayarlara harici aygıt bağlamak için kullanilan port çoklayıcıdır.Örneğin,usb portuna takılan bir docking stationın üzerinde 2xps2,4xusb,seri port ve lpt port bulunur.Sadece bir… 0.4 KB

DRAM Dynamic Random Access Memory :Aktif ve rastgele bellek geçişi Elektronik yonga setinde (chip) bilgileri depo etmek için ince kapasitörler kullanan bir çeşit RAM (bellek) türüdür.Verileri saklayabilm… Bkz.: RAM 0.4 KB

Driver Sürücü İşletim sisteminin bilgisayara bağlı olan aygıtları tam anlamıyla ve efektif olarak yönetebilmesini veya kullanabilmesini sağlayan dosyalardır. Bu dosyalar ait oldukları aygıt hakkındak… Eşanlam: Sürücü 0.3 KB

DSL Digital Subscriber Line: Sayısal Abone Hattı. DSL, geniş bant Internet hizmetini, klasik telefon hattını kullanarak sağlayan bir teknolojidir. xDSL ise ADSL, SDSL, HDSL, VDSL gibi DSL teknolojilerin… Bkz.: ADSL 0.9 KB

DSP Digital Signal Processing: Dijital Sinyal İşleme Analog bilgilerin dijital forma işlenmesine verilen isim. DSP, aynı zamanda veri sıkıştırma tekniğini de kullanır. ? Digital Signal Processor… 0.6 KB

DVD Digital Versatile Disc(Çok Amaçlı Dijital Disk) veya Digital Video Disc(Dijital Video Disk) CD'lerin kapasite bakımından artırılmış çeşididir. CD'lerden en az 6 kat daha fazla bilgi barındırabilir.(D… Bkz.: DVD-R; DVD-ROM; DVD-RW; DVD-WRITER; DVD-RAM 0.5 KB

DVD-R Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Recordable Kaydedilebilir dvd çeşididir.Üzerine yazılan bilgiler silenemez veya tekrar yazilamaz.Tek yazmalıktır. … Bkz.: DVD; DVD-RW; DVD-ROM; DVD-WRITER; DVD-RAM 0.3 KB

DVD-RAM Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Random Access Memory :Ratgele geçişe sahip Dvd Ram ler gibi ratgele geçişe sahip Dvd çeşididir.Yani defalarca yazilabilir veya silinebilir(yaklaşık 100 … Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-RW; DVD-WRITER; DVD-ROM; RAM 0.8 KB

DVD-ROM DVD Read Only Memory DVD üzerindeki bilgileri sadece okuyabilen (üzerine yazamayan ve silemeyen) aygıttır. Görünüm ve ebat olarak CD-ROM larla aynıdır ancak lazer yapısı farklıdır. Bir DVD-ROM aynı z… Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-RW; DVD-WRITER; DVD-RAM 0.4 KB

DVD-RW Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Rewritable:Tekrar tekrar yazılabilir DVD Üzerine defalarca bilgi kaydedilebilen yada silinebilen DVD çeşididir. … Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-ROM; DVD-RAM; DVD-WRITER; DVD-RAM

DVD-WRITER Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc WriterVD Yazıcı Dvd-r ve Dvd-rw Disklere veri kaydedebilir,yeniden yazabilir veya silebilir. Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-RW; DVD-ROM; DVD-RAM

DVI Digital Video Interface : Dijital Video Arabirimi DVI, analog ve dijital monitörlerin tek bir konnektör vasıtasıyla kullanılabilmesi için geliştirilmiş bir spesifikasyondur. 3 farklı çeşidi vardır

ECC Error Control Correction ECC, veri aktarımı sırasında bellekteki hataları algılayıp düzeltmek için kullanılan bir hata tanıma/düzeltme devresidir. Bir bellek bitinde Alfa ve Beta tanecikleri iyon… Bkz.: RAM 1.1 KB

ECP Extended Capability Port :Özellikleri geliştirilmiş port. Daha hızlı veri transferi için paralel portun geliştirilmiş bir çeşididir. Eskiden bu port'u kullanan tarayıcı ve yazıcılar artık USB bağlan… Bkz.: USB 0.3 KB

EDO RAM Extended Data Output :Genişletilmiş veri çıkışı Basit DRAM lardan daha hizli olan bir cesit RAM dir.Bu RAM cesidi yerini eszamanli DRAM a bırakmıştır. … Bkz.: Sram; Ram; Dram; Rdram; Sdr sdram; Ddr sdram 0.4 KB

EEPROM Electrically Erasable Programmable ROM - Elektriksel olarak silinebilen ROM. Anakartlar BIOS'un kullandığı ROM tipi EEPROM'dur. EPROM'a benzer olarak EEPROM'da silinebilir ve yazılabilir. Silme işi e… Bkz.: ROM 0.3 KB

EISA Extended Industry Standard Architecture :Genişletilmiş endüstriyel mimari standardı. Bilgisayarlarda kullanılan 32-bit mimari standardıdır.

EMS Expanded Memory System :Genişletilmiş bellek sistemi. Eski bilgisayarların işletim sistemlerine 640 KB den daha fazla RAM kullandırmasını sağlayan bir sistemdir.Yıllardır kullanılmamaktadır. … Bkz.: RAM; KB 0.3 KB

EPP Enhanced Paralel Port :Geliştirilmiş paralel port. Paralel portun geliştirilmiş bir şeklidir. Paralel port normalde tek yollu bilgi transferi yapabilirken, EPP iki yollu bilgi transferi sağlar. … Bkz.: Paralel Port 0.3 KB

EPROM Erasable Programmable ROM : Silinebilir ve programlanabilir ROM. ROM üzerinde kullanılan bilginin, silinip tekrar yazılması gerektiği durumlarda EPROM kulanılabilir. Bu çeşit ROM'lar ultraviyole ış… Bkz.: ROM; EEPROM 0.4 KB

FAT File Allocation Table: Dosya ayırma tablosu. Amacı, bir diskte olan dosyalara ait bilgilerin kayıtlı olduğu alanları belirtmektir. Bir başka deyişle, FAT bir diskin haritası gibidir. FAT 16, 16 bi… Bkz.: NTFS 0.6 KB

FireWire IEEE 1394 - Sony iLink Genellikle dijital video veya bilgi paylaşımı için kullanılan ve Apple tarafından geliştirilen seri bir bilgisayar portudur. Şu anda kullanılan Firewire hızı 400 MB/s ile sınırlıdır.

Firmware Bilgisayar aygıtlarının içindeki bir silikon çipte kayıtlı olan "aygıt kontrol programına" verilen isimdir.Aygıtın işlevlerini kontrol eder. Bir diğer değişle, aygıtların BIOS'udur.

Flash Memory Güç kesintisinde dahi içerdiği bilgileri kaybetmeyen ve tekrar tekrar yazılıp silinebilen bir bellek çeşididir. CompactFlash, Secure Digital, Memory Stick gibi çeşitleri vardır. Flash Memory'lerin ku… 0.8 KB

FPU Floating Point Unit: Kayar Nokta Ünitesi Kayar nokta işlemlerini hesaplaması için tasarlanan özel bir çip. 80486’dan sonraki tüm işlemciler entegere FPU’ya sahipler. Kayar nokta işlemleri aynı zam… 0.4 KB

Fragment Sabit diske bilgilerin dağınık ve birbirini takip etmeyen bir şekilde kaydedilmesidir.Hard Diskin kafasının daha fazla hareket etmesine neden olacağından bilgi transfer hızının düşmesine neden olur.Bu… Bkz.: Defragmentation 0.3 KB

FSB Front Side Bus: Ön veriyolu. İşlemci ile bellek arasındaki veriyoluna verilen isimdir. FSB hızı, işlemciden işlemciye farklılık göstermektedir. Günümüzdeki Penitum4 işlemcileri QPB (Quad Pumped Bus … Bkz.: Backside Bus; DDR 0.6 KB

GigaByte Teorik olarak 1,073,741,824 byte veri demektir. Daha anlaşılır bir şekilde özetlemek gerekirse: 1024 Byte = 1 KiloByte [KB] 1024 KB = 1 MegaByte [MB] 1024 MB = 1 GigaByte [GB] Bkz.: Byte

GigaHertz GHz Saniyede 1 milyar saat dönüş hızına karşılık gelen hız birimidir.1 milyar Hz.

Gigabit Teorik olarak 1,073,741,824 bit demektir.Bir ağın bant genişliğinden söz edilirken genellikle 1 milyar bit yerine Gbps (giga bits per second) denir. Bkz.: Bit

GPU Graphics Processing Unit :Grafik İşleme Birimi. Güncel kartlar için grafik işlemcisi, görüntü hesaplamalarını yapmak için ekran kartının üzerine oturtulmuş bir "işlemcidir". Son zamanlarda grafik iş… 0.7 KB

Hard Disk Sabit Disk veya Disk Sürücü. Hard Disk, bilgisayar sistemlerinde bilgileri kalıcı olarak daha sonra erişim için depolayan ve bilgilerin elektromanyetik olarak kaydedildiği bir alandır. Nerede kullanı… Eşanlam: Sabit Disk 0.7 KB

HCF Host Controlled Family. Connexant'ın, eski adıyla Rockwell, ürettiği "Yarı Software" modem yongası. Normal şartlarda modem üzerinde 2 yonga bulunur: - DSP (Digital Signal Processor = Dijital Siny… Bkz.: HSF 0.7 KB
HDD 1) Hard Disk Drive :Hard Disk Sürücü Kişisel bilgisayarlarda Hard Diskin konumlandirma,okuma ve yazma işlemlerini kontrol eden mekanizmadır. Bkz. Hard Disk 2) High Density Disk :Yüksek yoğunluğa sa… Bkz.: Hard Disk 0.9 KB

Heat Sink Isı emici veya ısı dağıtıcısı. Bilgisayarda bulunan silikon yapıdaki çiplerin ürettiği ısıyı daha hızlı bir şekilde dağıtmak için çiplerin üzerine yerleştirilen değişken şekil ve ebatlardaki metal par… Eşanlam: Isı Emici 0.3 KB

HSF Connexant'ın, eski adıyla Rockwell, ürettiği "Software" modem yongası. Normal şartlarda modem üzerinde 2 yonga bulunur: - DSP (Digital Signal Processor = Dijital Sinyal İşleme) - Controller (Denetç… Bkz.: HCF; HSP 1.0 KB

Hub Bir bilgisayar ağında, cihazların ortak kullanım için birbirine bağlanılmasında kullanılan cihaz. Hub'lar genellikle, LAN'daki sistemlerin ve cihazların birbirine bağlanılmasında kullanılır. Hub'a b… Bkz.: Switch 1.5 KB

Hyper Threading Hyper Threading teknolojisini, bir fiziksel işlemcide 2 mantıksal işlemci olarak tanımlamak mümkündür. Intel'in sunucu sistemlerinde kullandığı ve daha sonra Pentium 4 işlemcilerle masaüstü sistemlere… Bkz.: CPU 0.5 KB

Hz Hertz :Frekans Saniyede atılan tur sayısıdır.Eski ismi "Cps" dir.

IC Integrated Circuit: Entegre Devre Entegre devreler, çok sayıda transitör, ufak direnç ve kapasitörü yapısında taşıyan çiplerdir. Entegre devreler, yarı iletken maddelerden yapılmaktadır. Örneğin, iş… 1.1 KB

IDE Integrated Drive Electronics IDE, anakart ile bilgisayar veri depolama aygıtları arasında kullanılan veri yoludur. IDE arabirimi, 16-bit veri yoluna sahiptir fakat günümzdeki anakartlar IDE geliştir… Bkz.: ATA 0.4 KB

IEEE Institute of Electrical and Electronics Engineers :Elektrik elektronik mühendisleri enstitüsü. Dünya çapında IT teknolojileri ile ilgili araştırma,çalışma ve buluşlar yapan bir kurum. Örneğin,Apple i… 0.4 KB

I/O Input / Output Bilgisayardan bilgi alan veya bilgisayara bilgi veren butun bilesen ve aygıtlarin genel ismidir.

IRQ Interrupt Request: Kesme İsteği Bilgisayar sistemlerinde bulunan aygıtların, işlemciye bilgi göndermeleri için bir adresi kullanmaları gerekir. Bu adres değerine IRQ ismi verilir. Farklı aygıt ve… 0.6 KB

ISA Industry Standard Architecture 16-bit standardını destekleyen ve bilgisayarlara ilave aygıt takılmasını sağlayan eski teknoloji ürünü porttur. Günümüzde üretilen anakartlarda artık ISA mevcut değil… Bkz.: PCI 0.3 KB

JUMPER Bir bilgisayar aygıtını veya bileşenini ayarlamak için bazı devreleri açmaya veya kapatmaya yarayan plastic kaplı küçük bir metal parçadır.İlgili aygıtın üzerinde bulunur.

KB 1)Kilobit Teorik olarak 1,024 bit hafıza veya veriye karşılık gelir.Pratikte 1000 bit olarak kullanılır.Bir ağın band genişliğinden bahsederken genellikle Kbps (kilobits per second) terimi kullanılır.… Bkz.: Bit; Byte 0.4 KB

LAN Local Area Network: Yerel Ağ Yerel ağ olarak tanımlanan Local Area Network, aynı yapı içindeki sınırlı bir alanda bir birine bağlanmış bilgisayarlardan oluşur. Örneğin, Internet kafeler, yerel ağın … 1.6 KB

LCD Liquid Crystal Display: Sıvı Kristal Görüntü. LCD, monitörler için kullanılan ve ince yapıdaki bir teknolojidir. LCD teknolojisi, standart CRT teknolojisindeki monitörlerden çok daha ince monitör g… 3.5 KB

Mainboard Anakart Bir bilgisayardaki bütün bileşen ve aygıtların bağlandığı devre kartına verilen isimdir. Anakartın üzerinde kullanılan yonga seti, kullanılabilecek CPU ve RAM çeşidini belirler.

MB 1) Megabit Teorik olarak 1,048,576 bit ve pratik olarak 1,000,000 bit hafızaya veya veriye karşılık gelir.Bir ağın band genişliğinden bahsederken genellikle Mbps(megabits per second)terimi kullanılır… Bkz.: Byte; Bit; Mainboard 0.5 KB

MDA (Hercules) Monochrome Display Adapter, 1981 yılındaki ilk IBM PC'deki ekran kartıdır. Ekranda yerleri önceden belirlenmiş olan 256 özel karakteri gösterebilyordu sadece. 80 kolona 25 satırlık bir ekra… Bkz.: VGA 0.5 KB

Memory Address Özel uygulamalar veya aygıtlar için ayrılmış hafıza bloklarına denir.Faklı bir amaç için paylaşılırsa çakışmalar meydana gelebilir. Bkz.: RAM

MHz Megahertz 1,000,000 hertz demektir. Bkz.: HZ

Micron Mikron. Mikron bir ölçü birimidir. 1 mikron, 1 metrenin milyonda biridir. Aynı zamanda mikro-metre olarak da isimlendirilir. İşlemcilerde kullanılan mikron terimi, transistörler arasındaki uzaklığı… Eşanlam: mikron 0.7 KB

MOSFET Metal-Oxide Semiconductor Field-Effect Transistor: Çalışma Etkili Metal Oksit Yarıiletken Kanallarda akım ve elektron taşıyan özel transistör çeşididir. Aygıtın nasıl bağlandığını belirten kanal gen… 0.6 KB

Motherboard Anakart Bkz.: Mainboard

MTBF MTBF (Mean Time Between Failures), donanım ürünlerinin ne kadar süre güvenilir çalışabileceğini belirten terimdir. Bu değerler saat cinsinden belirtilir ve genelde bu değerler oldukça yüksektir. Örne… 0.5 KB

NAS Network Attached Storage: Ağa Bağlı Veri Depolama Sistemi NAS sistemler, LAN veya WAN üzerindeki tüm sistemler için ortak bilgi depolama ortamı sunar. Standart ağ teknolojilerini kullanır. Esas olar… 1.8 KB

NIC Network Interface Card :Ağ için arayüz kartı. Ağdaki diğer bilgisayarlarla veri alış verişi yapabilmeyi sağlayan bütünleşik karta denir.

North Bridge Kuzey Köprüsü Anakart üzerinde bulunan, bellek ve AGP ve Güney Köprüsünü işlemciye bağlayan yongadır. Kuzey köprüsünün marka ve modeli anakartın modelini ve hangi işlemci/ram ikilisi i… Bkz.: Mainboard 0.3 KB

NTFS New Technology File System Windows NT için geliştirilen 32-bit dosya sistemidir. FAT32'ye ek olarak şu ek özelliklere sahiptir: - Maksimum 2 Terabyte'a kadar olan diskleri kullanabilme. - Cluster … Bkz.: FAT 0.9 KB

OpenGL Open Graphics Library. 3D yazılım arabirimi (3D API). 1992`de Unix tabanlı X terminaller için genel bir CAD ve 3B API`si olarak Silicon Graphics`in IrisGL kütüphanesinden türettiği OpenGL, önceleri s… Bkz.: Direct 3D 1.5 KB

Overclock Overclock, bir parçayı, gerçek hızından daha yüksek hızda çalıştırma işlemidir İşlemci, ekran kartları ve bellek gibi parçalar, gerçek hızında daha yüksek hızlarda bir takım işlemlerle çalıştırılabili… 0.7 KB

Partition Sabit sürücünün ayrılmış her bir bölümüne verilen isimdir.İsteğe göre farklı sayıda ,kapasitede ve formatta olabilir. Sabit sürücü ve partition ile ilgili daha detaylı bilgi için sitemizdeki makaleler… Bkz.: HDD 0.3 KB

PC Card PC Card (PCMCIA card), kredi kartı büyüklüğünde olan ve genellikle notebook ve laptoplarda kullanılan bellek veya I/O aygıtlarına verilen isimdir. En yaygın kullanılan PC Card'lar, iletişim için kulla… 1.2 KB

PCI Personal Computer Interconnect Bilgisayarlara ilave aygıt veya bileşen takılmasını sağlayan, 32-bit olan ve 64-bite kadar destekli arabirimdir.

PCMCIA Personal Computer Memory Card International Association Kişisel bilgisayarlara, genellikle notebook ve laptoplara, kredi kartı büyüklüğünde bellek veya I/O aygıtı takılabilmesini olanaklı hale getir… Bkz.: PC Card 0.5 KB

Pixel Piksel. Piksel, bilgisayar grafiğinde veya veya bilgisayar görüntüsünde programlanabilir temel birimdir. Piksel boyutu, sizin ekran kullandığınız çözünürlüğe bağlı olarak değişir. Eğer çözünürlük m… Eşanlam: Piksel 0.8 KB

PNP Plug and Play: Tak ve çalıştır. Bilgisayarı kapatmadan, çalışma esnasında, sisteme takılan uyumlu aygıtların işletim sistemi tarafından otomatik algılanmasına verilen isimdir. Bu özelliğin çalışabil… 0.3 KB

POST Power On Self Test Bilgisayar ilk açıldığında devam etmeden önce sistemle ilgili bir sorun olup olmadığını bulmaya veya bilgisayara takılı aygıtları tanımaya yarayan bir özelliktir.POST ayarları BIO… Bkz.: BIOS 0.3 KB

PROM Programmable ROM = Programlanabilir ROM. Bu ROM çeşidi, saklama alanına bilgileri sadece birkez yazılmasına izin verecektir. Bu yazmadan sonra bu bilgiler kalıcıdır. Bunu günümüzde CD-R'a *benzetebi… Bkz.: ROM; EPROM; EEPROM 0.4 KB

PS/2 Mouse ve klavyenin bağlandığı porta verilen isimdir. Şimdilerde birçok Mouse ve klavye USB arabirimini kullanmaktadır.

RAID Redundant Array of Independent Disks = Bağımsız Diskler Kümesi RAID, bir sabit disk dizesidir. RAID dizesinde, iki veya daha fazla diski tek üniteye bağlayarak, disklerin tek başlarına yapamadığı iş… 0.7 KB

RAM Random Access Memory :Rastgele erişime sahip bellek.İşlemci tarafından kullanılan, veri veya bilgilerin geçici olarak tutulduğu değişken hafızaya verilen isimdir. "Rastgele erişim" denilmesinin neden… 4.4 KB

RAMDAC RAM Dijital-to-Analog Converter Grafik kartları üzerinde bulunan RAMDAC ünitesi, görüntü sinyallerini analog sinyallere dönüştürülmesini sağlar. VGA monitörler, yalnızca analog sinyalleri işleyebili… 1.8 KB

RDRAM Rambus DRAM Rambus firması tarafından geliştirilen ve çok yüksek hızlarda çalışabilen bir bellek çeşididir. Bkz.: RAM; SRAM; SDR SDRAM; DDR SDRAM; EDO DRAM; DRAM

RGB Red, Green, Blue: Kırmızı, Yeşil, Mavi. RGB, bilgisayar için görüntülenecek renk değerlerini bildirir. Bu üç renk, bir araya farklı oranlarda bir araya gelerek tüm renkler ortaya çıkar. Renkler %0 v… 2.0 KB

RISC Reduced Instruction Set Computer İşlemci tarihinde, yıllar geçtikçe iki işlemci ailesi piyasaya hakim olmaya başladı: Intel Pentium ve Motorola PowerPC. Bu iki işlemci aynı zamanda uzun yıllar boyun… Bkz.: CISC 1.7 KB

ROM Read Only Memory = Sadece Okunabilir Bellek ROM, RAM'in aksine, üzerindeki bilgiler kalıcı olan ve silinemeyen bellek tipidir. ROM'un birkaç çeşidi vardır ve standart ROM'daki bilgiler kalıcıdır; si… Bkz.: PROM; EPROM; EEPROM 0.3 KB

Router Yönlendirici. Ağlar arasında veri paketlerini yönlendiren cihazlardır. Router, en az iki ağa bağlıdır. Bu ağlar LAN veya WAN olabilir. Genellikle geçiş noktası olarak adlandırılan, iki veya daha faz… 0.8 KB

SAN Storage Area Network: Veri Depolama Ağı SAN, veri depolama aygıtlarının bulunduğu, LAN ve WAN tarafından erişilebilen özel bir bilgi depolama ağıdır. SAN'u içerisinde sadece veri depolama aygıtları… 2.8 KB

Serial ATA Serial ATA (Serial Advanced Technology Attachment veya SATA), hard diskleri bilgisayar sistemlerine bağlanabilmesini sağlayan yeni bir standarttır. İsminden de anlaşılacağı üzere, seri bağlantı teknol… Bkz.: IDE 0.9 KB

SCSI Small Computer Sytems Interface: Küçük Bilgisayar Sistemi Arabirimi SCSI; HDD ,CD-ROM , Scanner, Printer gibi aygıtları eski ve şu anki diğer paralel arabirim standartlarından daha uyumlu ve gelişmiş… 7.3 KB

SDR SDRAM Single Data Rate Synchronous Dynamic Random Access Memory: Tek veri akış oranına sahip eşzamanlı,aktif ve rastgele geçişe sahip bellek 66-100-133-166 MHz hızlarını ve ara hızları destekleyen bellek … Bkz.: DDR SDRAM;Ram; Sram; Rdram; Edo ram; Dram 0.6 KB
5. Seek Time İstenen bir veriye sabit sürücü ulaşma süresidir.Birimi salisedir. Bkz.: HDD

SIMM Single In-line Memory Module :Tekli Ram Modülü Üzerine bellek modülleri takılabilen küçük devre kartıdır.Genel olarak Macintosh için 8,PC'ler için 9 RAM çipi takılır.PC'lerde 9. çip genel olarak hat… 0.8 KB

Silicon Silicon: Silikon Bilgisayar çipi, transistör ve diğer elektronik devrelerin yapımında kullanılan ana maddedir. Silikon atomik yapısı bakımından ideal bir yarı iletkendir. Fosfor(P) ve arsenik(Ar) gib… 0.5 KB

SMP Symmetric MultiProcessing anlamına gelen SMP, sistemde bulunan birden fazla işlemciye eş zamanlı olarak bir işi yaptırmasını sağlayan bilgisayar teknolojisidir. Bu işleme multiprocessing denir (çoklu… 1.0 KB

SNR Signal to Noise Ratio. Sinyal gürültü orantı. Gerek telekominikasyon gerekse de ses sistemlerinde kullanılan bu ifade, sinyal seviyesinin gürültü seviyesine göre oranını ifade eder. Daha büyük değe… 0.4 KB

SOI Silicon On Insulator :Yalıtkan Üzerindeki Silikon IBM'in geliştirdiği yarıiletken üretim tekniğidir.Bazı eklemeler ile geliştirilmiş,veri saklayabilmesi için şarj ve deşarj edilmesi gereken CMOS tab… 0.5 KB

Socket Bilgisayarlarda işlemcinin takıldığı arabirime verilen isimdir.İşlemcinin markasina ve modeline göre bir çok çeşidi mevcuttur.Slot işlemciler üzerindeki bellekler (L1,L2) gelişen teknoloji ile işlemci… Bkz.: CPU 0.3 KB

South Bridge South Bridge :Güney köpsüsü North Bridge(kuzey köprüsü)aracılığı ile işlemciye bağlanarak paralel ,seri,usb,ps2 gibi düşük hızlı çıkış ve arabirimlerin işlemciye bağlanmasını sağlayan çipin ismidir. … Bkz.: North Bridge 0.3 KB

S/PDIF Sony/Philips Digital Interface: Sony/Philips Dijital Arabirimi. Standart ses transfer formatıdır. Sony ve Philips'in katılımıyla oluşan bir grup tarafından geliştirilen S/PDIF standardı, dijital ses… 0.5 KB

SPD Serial Presence Detect (SPD), RAM modülü üzerindeki EEPROM’dur. Bu EEPROM üzerine fabrika çıkışı sırasında o modül ile ilgili tüm bilgiler belirlenmiş formatta yazılır. Bu bilgiler: - Modül Frekansı … 0.6 KB

Splitter Ayırıcı, Ayraç Gelen sinyali birden fazla çıkış sinyaline çevirebilen sinyal ayırıcı cihaz. Telefon sinyalini bir veya birden fazla sinyale(her biri farklı bir frekans aralığını taşıyor olmak üzere… 1.5 KB

SRAM Static Random Access Memory urgun(devinimsiz) rastgele geçişe sahip bellek. Sabit güç tazelemeye ihtiyacı olmadığından DRAM lardan daha hızlı çalışır. Fakat bilgisayar kapatıldığında üzerindeki bü… Bkz.: RAM; RDRAM; SDR SDRAM; DDR SDRAM; EDO RAM; DRAM 0.8 KB

STR Suspend To Ram: Sistemi Askıya Almak Bilgisayarın düşük güç-tüketim moduna geçmesidir.Sisteme bağlı diğer bileşenlerin bir çoğu kapalı iken,açık uygulamalar ve aktif dosyalar RAM'e kaydedilir.STR mo… Bkz.: RAM; HDD 0.6 KB

Switch Network sistemlerinde, LAN içerisindeki aygıtların ortak kullanım için birbirine bağlanmasını sağlayan ve LAN içerisindeki cihazlardan gelen veri paketlerini filtreleyerek sadece ilgili porta gönderen… Bkz.: Dip Switch 1.0 KB

TCO Total Cost of Ownership: Toplam sahip olma maliyeti. Bir sistemin(genellikle bilgisayar sistemleri) gerçekteki maliyeti. TCO, şunları içerir: - Donanım ve yazılımın orjinal maliyeti - Donanım ve y… 0.7 KB

TFT Thin Film Transistor. İçerisinde her piksel için ayrılmış bir transitör bulunan ve böylece piksellerin tamamen bağımsız hareket etmesini sağlayan bir LCD monitör ceşididir. Active Matrix Display ola… 2.5 KB

Transistör Devreyi açıp kapatmaya yarayan, yarı iletken maddeden yapılmış özel bir yapıdır. 1947 yılında Bell Laboratuarında icat edilen transistör'ler, dijital devrelerin temel bileşeni haline gelmiştir. Günümü… 0.6 KB

UPS Uninterruptible Power Supply: Kesintisiz Güç Kaynağı Şarj edilebilir piller içerir ve elektrik kesintisinde devreye girerek bilgisayarınızın bir süre daha çalışmasını sağlar. Bu süre içerisinde bilg… 1.0 KB

USB Universal Serial Bus: EVrensel Seri Veriyolu İkincil veya harici bileşen ve aygıtların bağlanmasını sağlayan arabirimdir. USB 1.1, 12 Mbps lik bir band genişliği sunarken, USB 2.0 480 Mbps lik bir b… 0.8 KB

Virtual Memory Sanal Bellek İşletim sistemleri, sisteme takılı bellek yetmediği durumlarda hard diskin belirli bir kısmını geçici dosya transferi yapmak için kullanırlar. Veri alışverişinin yapıldığı bu belirli kıs… Bkz.: RAM 0.6 KB

VRAM Video Random Access Memory Ekran kartlarının üzerinde bulunan ve GPU(grafik işlemcisi) nin geçici veri transferi yaptığı bellek çeşididir. VRAM lerin hepsi DRAM lerin özel düzenlemeleridir.VRAM CPU … 2.5 KB

WAN Wide Area Network: Geniş Alan Ağları. WAN, farklı bölgelerdeki yerel ağların(LAN) bağlanması sonucu oluşan bilgisayar ağıdır. Örneğin bir kargo şirketinin İstanbul, İzmir,Ankara ... şubelerindeki yer… Bkz.: LAN 0.5 KB

Wafer İşlemcilerin yapıldığı, silikondan yapılan, yuvarlak bir yarı iletken madde parçasıdır. Silikonlar ilk başta silindir şeklinde getirilir ve daha sonra ince tabakalar halinde kesilir. Daha sonra üzerl… 0.3 KB

WHQL Microsoft Windows Hardware Quality Labs(Donanım Kalite Laboratuvarı). Microsoft'un donanımların işletim sistemleri ile maksimum uyumunu sağlamayı hedeflediği test prosedürü Bu prosedür farklı üretici… 0.9 KB