2000 UEFA Kupası Finali, 17 Mayıs 2000 tarihinde, Danimarka'nın başkenti Kopenhag'taki Parken Stadyumu'nda oynanan ve UEFA Kupası 1999-2000 sezonu şampiyonunun belirlendiği maçtır. Türkiye kulübü Galatasaray ile İngiltere kulübü Arsenal arasında oynanan ve normal süresi 0-0 biten maçı Galatasaray, penaltı atışları sonucu 4-1 kazanarak kupanın sahibi oldu. Bu şampiyonlukla beraber ilk kez bir Türkiye futbol kulübü, Avrupa kupasını kazanma başarısını gösterdi. Maç, 38.919 biletli seyirci tarafından izlendi.
1970 yılında da UEFA Kupası'nda final oynayan Arsenal, kupayı ilk kez müzesine götürmüştür. O zamanki adıyla Fuar Şehirleri Kupası olan kupayı, Arsenal, Belçika'nın RSC Anderlecht takımını eleyerek kazanmıştır. İlk maçında Belçika'da 3-1 yenilen Arsenal, ikinci maçta ise İngiltere'de 3-0 galip gelerek kupayı müzesine götürmüştür. 1994 yılında ise UEFA Süper Kupası maçında AC Milan'la ilk maçta 0-0 berabere kalarak, rövanş maçında ise 2-0 yenilerek kupayı kazanamamıştır. Bu finale ise 1999-2000 UEFA Şampiyonlar Ligi sezonunda B grubunda üçüncü olarak gelmiştir.
Tarihinde bir Türk takımını ilk kez finallere götürmeyi başaran Galatasaray ise, 1999-2000 UEFA Şampiyonlar Ligi sezonunda H grubunda üçüncü olarak gelmiştir. UEFA Kupası'nda yoluna devam etmesinin ardından sırasıyla Bologna, Borussia Dortmund, RCD Mallorca ve Leeds United takımlarını eleyerek finale kadar gelmiştir. Özellikle Leeds United takımı ile oynadığı ilk maçta, İngiliz 2 taraftarın hayatını kaybetmesi sonucu deplasman maçına Galatasaray taraftarı alınmamıştır. İlk maçında Ali Sami Yen stadında 2-0 yendiği Leeds United ile, rövanş maçında 2-2 berabere kalan Galatasaray, finale yükselmiştir.
Finale Giden Yol
Galatasaray;
Galatasaray, Şampiyonlar Ligi H grubunda üçüncü olarak gitmeye hak kazandığı UEFA Kupası'na 3.turdan girdi. Bu turda, İtalya'nın güçlü ekibi Bologna ile 23 Kasım 1999 tarihindeki ilk maçta Bologna'da karşılaşan Galatasaray, 68. dakikada Giuseppe Signori'nin golüyle 1-0 geriye düştü. Fakat 83. dakikada Ümit Davala'nın ortasına kafayla çıkan Hakan Şükür durumu 1-1 yaparak, İstanbul'da oynanacak ikinci maç için Galatasaray'a avantaj sağladı. 9 Aralık 1999 tarihindeki ikinci maç için avantaj sağlayan Galatasaray, taraftarının da desteğini alarak maça hızlı başladı. Henüz 4. dakikada Hasan Şaş, kaleci Gianluca Pagliuca'nın yanından topu ağlara göndererek 1-0'lık üstünlüğü sağladı. 4 dakika sonra ise Nicola Ventola durumu 1-1 berabere getirdi. 29. dakikada ise Emre Belözoğlu'nun 30 metreden sol ayağı ile ceza sahasına yaptığı ortayı değerlendiren Ümit Davala, Galatasaray'ı bir kez daha öne geçirdi. Kalan dakikada daha atak oynayan Bologna, golü bulamayınca, maç Galatasaray'ın 2-1'lik üstünlüğüyle bitti ve tur atlayan takım Galatasaray oldu.
4.turda ise Galatasaray'ın rakibi Almanya'nın Borussia Dortmund takımı oldu. İlk maçını Westfalenstadion'da, 2 Mart 2000 tarihinde oynayan Galatasaray, gurbetçi taraftarların desteğinden fazlasıyla yararlandı. İlk yarım saatte Galatasaray'ın birçok atağını kaleci Jens Lehmann kurtardı. 32. dakikada ise, Arif Erdem'in pasını iyi değerlendiren Hakan Şükür, Lehmann'ı avlayarak Galatasaray'ı 1-0 öne geçirdi. İlk yarının bitmesine 1 dakika kala, Suat Kaya pasını Gheorghe Hagi'ye doğru verdi. Dortmund savunmasını şaşırtan Hagi, güzel bir vuruşla topu ağlara göndererek Galatasaray'ı 2-0 öne geçirdi. Maçın 90 dakikası 2-0'lık skorla Galatasaray lehine bitti ve çeyrek final için avantaj sağlandı. 9 Mart 2000 tarihinde Ali Sami Yen stadında oynanan rövanş maçı bol pozisyonlu geçti. Taraflar 90 dakika sonucunda birbirine üstünlük sağlayamayınca, Galatasaray çeyrek finale giden takım oldu.
Çeyrek finalde Galatasaray'ın rakibi İspanya'nın o zamanki formda ekiplerinden RCD Mallorca olarak belirlendi. 16 Mart 2000 tarihindeki ilk maç, İspanya'nın ünlü sahil kenti Mallorca'da oynandı. İlk maç için daha avantajlı gösterilen RCD Mallorca, evinde çok büyük bir hayal kırıklığına uğradı. 44. dakikada Arif Erdem'in aşırtma golüyle 1-0 öne geçen Galatasaray, ikinci yarıya daha atak başladı. 48. dakikada Emre Belözoğlu'nun aşırtma golüyle 2-0'lık skoru bulan sarı-kırmızılar 58. dakikada yine bir aşırtma vuruşla, Hakan Şükür ile golü buldu. Bu gol, aynı zamanda, Hakan Şükür'ü, Avrupa'da en fazla gol atan Türkler sıralamasında gol kralı yaptı. 65. dakikada ise Okan Buruk, Mallorca kalecisi Leo Franco'yu çalımlayarak skoru 4-0 yaptı. Bu golden itibaren stadı boşaltmaya başlayan Mallorca taraftarları taşkınlıklar yaratmayada başladı. 79. dakikada ise Kamerunlu oyuncusu Lauren Etame Mayer ile golü bulan RCD Mallorca, skoru 4-1 yaptı. Kalan sürede başka gol olmayınca Galatasaray, 4-1'lik skorla ikinci maç için çok büyük bir avantaj sağladı. 23 Mart 2000 tarihinde oynanan rövanş maçında Ali Sami Yen tribünleri tıklım tıklım dolmuştu. 34. dakikada Capone'nin defansın arkasından sıyrılarak attığı golle Galatasaray 1-0 öne geçti. 46. dakikada ise Hakan Şükür, RCD Mallorca'lı defans oyuncularını da ıskaladığı topu altı pas çizgisi üzerinden ağlara gönderdi ve durumu 2-0'a taşıdı. 63. dakikada Alvarez'in sağ taraftan yaptığı ortayı Galatasaray defansı engelleyemeyince, Juan Carlos Valerón sağ ayağıyla plase vuruşla topu ağlara gönderdi. Kalan sürede başka gol olmayınca, Galatasaray toplamda almış olduğu 6-2'lik skorla yarı finale yükseldi.
Galatasaray'ın yarı finaldeki rakibi İngilizlerin o zamanki güçlü ekiplerinden Leeds United idi. İlk maç 6 Nisan 2000 tarihinde Ali Sami Yen stadında oynandı. Tribünlerin tamamiyle dolduğu bu maça çok iyi hazırlanan Galatasaraylı futbolcular ve taraftarlar, herkese muhteşem bir akşam yaşattılar. Maça çok hızlı başlayan sarı-kırmızılılar 13. dakikada Arif Erdem'in yaptığı ortaya kafayla yükselen Hakan Şükür ile öne geçip durumu 1-0'a getirdiler. Bu golden sonra morali iyice bozulan Leeds United, ataklarını sürdürdü. Fakat Claudio Taffarel'in kalesindeki yüksek performansı gole izin vermedi. 44. dakikada ceza alanı içinde oluşan karambolde Capone, topu savunmadan sökerek yerden sert vurdu. Kaleci Martyn'e de çarpan top ağlarla buluştu ve Galatasaray durumu 2-0'a getirdi. İlk yarı bu skorla bitti. İkinci yarı, Leeds United ve Galatasaray'ın yaptıkları ataklar sonuç vermeyince, maç 2-0 Galatasaray'ın üstünlüğüyle bitti. Final maçı için çok büyük bir avantaj yakalayan Galatasaray, Leeds'e moralli gitti. Ancak, İstanbul'da ki UEFA Kupası yarı final maçından önce çıkan olayda iki Leeds United'lı taraftar bıçaklanarak öldürüldü. Olayların daha fazla tetiklenmemesi nedeniyle, UEFA tarafından Leeds'teki rövanş maçına Galatasaray taraftarı alınmaması kararlaştırıldı. 20 Nisan 2000 tarihinde Elland Road stadında oynanan rövanş maçında, önceki maçta bıçaklanarak öldürülen 2 taraftar için saygı duruşunda bulunuldu. Tüm futbolcular maça kollarına siyah bant takarak çıktılar. Maça daha önceki maçlarda olduğu gibi çok hızlı başlayan Galatasaray, henüz 5.dakikada, Hakan Şükür'ün ceza sahası içinde yere düşürülmesiyle bir penaltı kazandı. Topun başına geçen Gheorghe Hagi kaleci Martyn'i mağlup ederek Galatasaray'ı 1-0 öne geçirdi. 16. dakikada ise korner atışı kullanan Leeds United, Norveçli golcüsü Eirik Bakke'nin kafa golü ile durumu 1-1'e getirdi. 42. dakikada, Hakan Şükür, 5 kişiden sıyrılarak attığı muhteşem golle durumu 2-1 yaptı. İlk yarı bu skorla tamamlandı. İkinci yarıda daha atak olan Leeds United, 67. dakikada yine korner atışından Eirik Bakke'nin kafa golüyle skoru 2-2 yaptı. Kalan sürelerde Emre Belözoğlu ve Harry Kewell peşpeşe kırmızı kart görerek oyundan atıldılar. Hakem Lubos Michel'in bitiş düdüğüyle, Galatasaray toplamda 4-2'lik skorla finale yükseldi.
“ Kasım 1999'da Avrupa'da bahisçiler, Galatasaray'ın UEFA 2000 kupasını alma ihtimalini, 1'e 250 olarak hesapladı.Leeds United maçından önce Avrupa'da ihtimaller, 1'e 16'ya düşmüştü. Ama burada, kimileri için hala tek bir ihtimal vardı... ”
Arsenal;
Arsenal de, Galatasaray gibi, Şampiyonlar Ligi B grubunda üçüncü olarak gitmeye hak kazandığı UEFA Kupası'na 3.turdan girdi. Bu turda Fransa'nın FC Nantes Atlantique takımıyla karşılaşan Arsenal, 25 Kasım 1999 tarihinde, İngiltere'de oynadığı ilk maçını Marc Overmars'ın 13. dakikada penaltıdan bulduğu golle, 81. dakikada Nigel Winterburn ve 90. dakikada Dennis Bergkamp'ın golleriyle 3-0 kazandı ve ikinci maç için Fransa'ya avantajlı gitti. 9 Aralık 1999 tarihinde Fransa'nın Nantes kentinde oynanan rövanş maçında 13. dakikada Antoine Sibierski'nin golüyle öne geçen Nantes, 24. dakikada Gilles Grimandi'nin golüne engel olamadı ve Arsenal, durumu 1-1'e getirdi. 31. dakikada Fransız golcüsü Thierry Henry ile ikinci golüde bulan Arsenal, 42. dakikada Marc Overmars ile durumu 3-1 yaptı ve ilk yarı bu skorla bitti. İkinci yarı daha etkili bir oyun oynayan Nantes, 58. dakikada Antoine Sibierski ile tekrar golü buldu ve durumu 3-2'ye geldi. 79. dakikada durumu 3-3 yapan Marama Vahirua'nın golü, Nantes'a yetmedi. Maçın sonucunda tur atlayan taraf Arsenal oldu.
4.turda ise Arsenal'in rakibi İspanya'nın güçlü ekibi Deportivo La Coruña oldu. İlk maç 2 Mart 2000 tarihinde İngiltere'de Highbury Stadyumu'nda oynandı. Maça çok hızlı başlayan Arsenal, henüz 5. dakikada Lee Michael Dixon ile golü buldu. 29. dakikada Thierry Henry ile skoru 2-0 yapan Arsenal, devre arasına bu üstünlükle girdi. 54. dakikada Djalma Feitosa Dias Djalminha ile penaltı atışından golü bulan Deportivo, durumu 2-1 yaptı. 67. dakikada sahneye bir kez daha çıkan Thierry Henry, 78. dakikada golü bulan Nijeryalı yıldız Nwankwo Kanu ve 82. dakikada Hollandalı golcü Dennis Bergkamp ile maç 5-1, Arsenal'in üstünlüğüyle sona erdi. 9 Mart 2000 tarihinde İspanya'daki rövanş maçında, 62. dakikada Thierry Henry ile golü bulan Arsenal durumu 1-0 yaptı. 68. dakikada Victor Onopko, durumu 1-1 berabere getirdi. 90. dakikada Ivan Perez ile golü bulan Deportivo, maçı 2-1 kazanmasına rağmen, toplam skorlarda rakibine 6-3'lük skor üstünlüğü sağlayan Arsenal, adını çeyrek finale yazdırdı.
Çeyrek finalde Arsenal'in rakibi Almanya'nın SV Werder Bremen ekibi oldu. İlk maçı 16 Mart 2000 tarihinde İngiltere'de oynayan iki rakip, mükemmelin üzerinde bir oyun sergilemedi. 20. dakikada Thierry Henry'nin ayağından golü bulan Arsenal, 76. dakikada İsveçli golcüsü Fredrik Ljungberg ile durumu 2-0'a getirdi ve maç bu skorla tamamlandı. 23 Mart 2000 tarihinde Almanya'nın Bremen kentinde oynanan maça rakibine göre daha avantajlı çıkan Arsenal, golleride erken buldu. 8. ve 25. dakikada İngiliz golcüsü Ray Parlour'un ayağından 2 gol bulan Arsenal, 41. dakikada Werder Bremen'in golcüsü Marco Bode'nin golüne engel olamadı. İlk yarı 1-2'lik skorla, Arsenal'in üstünlüğüyle sona erdi. İkinci yarıda goller karşılıklı olarak gelmeye başladı. 59. dakikada Thierry Henry ile Arsenal durumu 3-1 yaptı. Bundan 1 dakika sonra ise, Werder Bremen, Rade Bogdanovic ile durumu 3-2 yaparak az da olsa umutlandı. 70. dakikada tekrar sahneye çıkan Ray Parlour maçtaki 3.golüne imza atarak, hat-trick yaptı. Kalan sürede başka gol olmayınca, Arsenal 2-4'lük galibiyetle ve toplamda 6-2'lik skorla yarı finale yükseldi.
Yarı finalde Arsenal'in rakibi, Fransa'nın formda ekiplerinden RC Lens oldu. İlk maçını 6 Nisan 2000 yine İngiltere'de oynayan Arsenal, 2. dakikada Dennis Bergkamp'ın ayağından bulduğu golle maçı 1-0 kazandı ve tur için ümitlerini arttırdı. Böylece UEFA Kupası'nda oynadığı bütün ilk maçları kendi evinde oynamış oldu. 20 Nisan 2000 tarihinde oynanan rövanş maçında, ilk yarının bitmesine 3 dakika kala 42. dakikada Thierry Henry ile golü bulan Arsenal, 72. dakikada eski Beşiktaş futbolcusu Pascal Nouma'nın attığı golle durumun 1-1 olmasını sağladı. 87. dakikada son sözü söyleyen Nwankwo Kanu, Arsenal'i finale taşıdı.
Maç Öncesi;
Bu maçın öncesinde ise Kopenhag'ın Tivoli meydanında olaylar çıkmıştır. Final maçından bir gece önce Türk ve İngiliz taraftarlar arasında çıkan olaylardan sonra maça saatler kala Kopenhag'ın ünlü Tivoli Meydanı yine savaş alanına döndü. Alkollü İngiliz taraftarlar, Galatasaraylı taraftarlara saldırınca olaylar büyüdü. Önceki gece çıkan olaylara rağmen tamamen etkisiz kalan Kopenhag polisi, holiganların Türklere saldırmasından ve olaylar iyice büyüdükten çıktıktan sonra meydana gelebildi. İngiliz taraftarlar Türk televizyon ekiplerine saldırırken meydana gelen polis, göz yaşartıcı bomba atarak kalabalığı dağıttı.
Maç Topu; Bu maç için, Adidas'ın Tricolore topu tercih edilmişti. Bu top aynı zamanda, 1998 FIFA Dünya Kupası'nda da kullanılan top modeliydi.
Final maçına kadar, Galatasaray ve Arsenal takımlarında, UEFA Kupası 1999-2000 sezonu itibariyle, 2 tane gol kralı bulunuyordu. Galatasaray'da attığı 6 gol ile Hakan Şükür, Arsenal'de ise attığı 7 gol ile Thierry Henry bu ünvanları ellerinde bulunduruyorlardı.
Galatasaray, bu maç için, iç saha maçlarında sıkça kullandığı beyaz formayı tercih etmişti. Arsenal ise, daha çok deplasman maçlarında kullandığı sarı formayı giyerek maça çıkmıştı.
İlk yarı;
İlk tehlikeli atak Galatasaray'dan, 3. dakikada geldi. Soldan gelişen atakta Gheorghe Hagi, topu ceza alanına ortaladı. Arsenal defansından dönen topa Arif Erdem vurdu. Top rakip oyuncu Tony Adams'a çarparak kornere çıktı. Galatasaray'ın sağ çaprazda kazandığı serbest vuruşta Hagi topu, solunda bulunan Arif Erdem'e çıkardı. Arif'in vuruşunda Arsenal savunmasına çarpan top kornere çıktı. Arif, sağ kanatta aldığı topu, penaltı noktası üzerindeki Hakan Şükür'e gönderdi. Sırtı kaleye dönük duran Hakan'ın rövaşata denemesinde top üstten auta çıktı. Sağdan gelişen atakta, Arsenal ceza alanı önünde bulunan Hakan Şükür, Ümit Davala'ya pas çıkardı. Ümit, topu solundaki Arif'e verdi. Arsenal savunmasının ofsayt beklentisi sırasında bomboş pozisyonda kalan Arif, inanılmaz bir vuruş yaparak topu auta gönderdi. Kaçan bu pozisyondan sonra ilk yarı golsüz berabere sona erdi.
İkinci yarı;
Okan Buruk'un ara pasında ceza sahasına giren Hakan Şükür kaleyi gördüğü anda sert vurdu, top yan direkten döndü. Galatasaray atağında topla son buluşan Capone kaleye doğru yöneldi, uzak mesafeden sert vuruşunda top Arsenal kalecisi David Seaman'ın müdahalesiyle kornere çıktı. Maçın en önemli pozisyonunda Hakan Şükür, sağdan Ümit Davala'nın verdiği topla buluştu. Ceza alanında kendisini takip eden Tony Adams'ı geçti, ancak tam bu sırada ayağı kayınca vuruşunu yapamadı ve kaleci Seaman topa sahip oldu. Galatasaray'ın, Arsenal ceza alanı sağ çaprazında kazandığı serbest vuruşu Hakan Şükür kullandı, şutunda top yan ağlarda kaldı. Normal süre golsüz sona erince uzatma dakikalarına geçildi. Arsenal atağında Thierry Henry, sol kanattan sıfıra kadar indi, kale alanına doğru yaptığı ortasında Nwankwo Kanu topa vuramadı.
Ekstra uzatma devreleri;
Altın gol kuralının uygulandığı ve müthiş bir çekişmenin yaşandığı uzatmada, 93. dakikada ikili mücadeleleri yumruklaşmaya dönen Tony Adams sarı kartla, Gheorghe Hagi ise kırmızı kartla cezalandırıldılar. İlk yarı 0-0 berabere sona erdi. Galatasaray kalesinde yaşanan tehlikede Ray Parlour sağ kanattan ortaladı, Thierry Henry altıpasın köşesinden yükselerek kafayı vurdu, Galatasaray kalecisi Claudio Taffarel, mükemmel bir kurtarışla gole izin vermedi. Soldan Hakan Ünsal sıfıra kadar inip kale önüne doğru ortaladı, topa kimse dokunamayınca Galatasaray, mutlak bir gol şansını kaçırdı. Maçın uzatma dakikaları da golsüz bitince penaltı atışlarına geçildi.
Penaltılar;
Galatasaray adına ilk penaltıyı kullanan Ergün Penbe, topu ağlara gönderdi. Ardından, Arsenal'in Hırvat yıldızı Davor Suker'in kullandığı penaltıda top yan direkten döndü. Galatasaray'da ikinci vuruşu, milli futbolcu Hakan Şükür gole çevirdi. Arsenal, İngiliz futbolcusu Ray Parlour'la durumu 2-1 yaptı. Ümit Davala, kullandığı penaltı vuruşuyla Galatasaray'ı 3-1 öne geçirdi. Arsenal'de Patrick Vieira'nın penaltı atışı üst direkten döndü. Son kez Galatasaray adına, penaltı vuruşunu kullanan, Rumen Gheorghe Popescu, topu kaleci David Seaman'ın hemen yanından ağlara gönderdi ve Galatasaray'a kupayı kazandıran golü attı. Böylelikle Galatasaray, 4-1'lik skor ile, UEFA Kupası 1999-2000 sezonu şampiyonu oldu.
Kupa töreni;
İkincilikle teselli bulan Arsenal ekibi, madalyalarını almak üzere platforma geldiler.Arsenal'li futbolcular, Galatasaray'lı futbolcuları kutladılar. Platforma son olarak gelen, kaptan Bülent Korkmaz, kupayı dönemin UEFA başkanı Lennart Johansson'un elinden aldı. Kupayı, Hakan Şükür ile birlikte öperek kaldıran Bülent Korkmaz ile beraber Galatasaray futbolcuları zaferi kutlamaya başladılar.
