Bağımlılık şeması,çocuğun genellikle aşırı kollandığı, kendi kararlarını almasının engellendiği,kendi işlerini yapmasına fırsat verilmeden ebeveyni tarafından yapıldığı durumlarda ortaya çıkabilir. Kişide,özellikle kendi karar alma ve doğru ile yanlışı birbirinden ayırma becerisine güvensizlik vardır. Dolayısı ile kişi yalnız başına problemlerle baş edemeyeceğine inanır ve sürekli çevresinde kendisine destek verecek ve hatta işleri onun adına yapacak birisini arar.
Karakteristik Bağımlılık Davranışları;
* Size yol göstermeleri için sürekli sizden akıllı ve daha güçlü insanlara yönelirsiniz.
* Başarılarınızı küçültüp eksikliklerinizi büyütürsünüz.
* Kendi başınıza yeni maceralardan kaçınırsınız.
* Kendi kararlarınızı vermezsiniz.
* Kendi finansal kayıtlarınıza ya da kararlarınıza dikkat etmezsiniz.
* Ebeveynlerinize/eşinize göre yaşarsınız.
* Ebeveynlerinize kendi yaşıtlarınızın olduğundan çok daha fazla bağımlısınızdır.
* Yalnız kalmaktan ya da yalnız seyahat etmekten kaçınırsınız.
* Yüzleşmediğiniz korkularınız ya da fobileriniz vardır.
* Pratik işlevler ve günlük yaşam becerileri konusunda çok bilgisizsiniz.
* Bir dönem bile kendi başınıza yaşamamışsınızdır.
Özel Dikkat ! Bağımlıkta Şema Kimyası;
Şema kimyasının en önemli olduğu şemalardan birisidir. Çünkü bu kişiler genellikle kendilerini kollayabilecek,güçlü,koruyucu ve baskın kişileri eş veya arkadaş olarak seçerler. Şema kimyası ile seçilen bu ilişkiler,şemanın sürmesine neden olurlar. Çünkü kişi karar vermek ve iş becermek zorunda kalmadığı için kendi kapasitelerinin hiç bir zaman farkında olmaz. Partneriniz belki de:
* Güçlü ve koruyucu görünen bir anne/baba gibi.
* Size bakmaktan ve çocuk gibi davranmaktan zevk alıyor.
* Kendisi hakkında hiç bir zaman korkmuş,güvensiz ve incinebilir görünmüyor.
* Sizin fikirlerinizi, zevklerinizi,ve başarılarınızı eleştiriyor.
Bağımlılığın Kökenleri
Aşırı evhamlı, koruyucu,çocuğun karar almasını engelleyici ailelerdir. Çocuğun aile dışındaki yaşantısının öğretilmesinde ve desteklenmesinde ileri derecede eksiklik vardır.
Aşırı Korumacılık Kökenleri;
* Aileniz aşırı koruyucu ve size olduğunuzdan küçükmüşsünüz gibi davranıyor.
* Kararlarınızı ebeveynleriniz veriyor.
* Hayatınızdaki tüm detaylarla ebeveynleriniz ilgileniyor; böylelikle kendi başınızın çaresine bakmayı öğrenemiyorsunuz.
* Ödevlerinizi bile ebeveynleriniz yapıyor.
* Size çok az ya da sıfır sorumluluk verilmiş.
* Ailenizden çok az ayrı kalmışsınız; ayrı bir kimliğiniz yok gibi.
* Ebeveynleriniz günlük işlerdeki becerilerinizi ve fikirlerinizi eleştiriyor.
* Yeni bir iş üstlendiğinizde ebeveynleriniz çok fazla tavsiye ve yönerge vererek size karışıyor.
* Ebeveynleriniz size öylesine güvenli bir ortam sunmuş ki,evden ayrılıncaya kadar ciddi bir reddedilme ve başarısızlık yaşamamışsınız.
* Ebeveynlerinizin birçok korkuları var ve sürekli sizi tehlikelere karşı uyarıyorlar.
Korunmasızlık Kökenleri;
* Ebeveynlerinizden yeterli rehberlik ve yön almıyorsunuz.
* Kararlarınızı yalnız almanız gerekiyor.
* İçten içe çocuk hissetmenize rağmen ailede yetişkin gibi davranmak zorundasınız.
* Başınızdan büyük şeyleri yapmanız ve bilmeniz bekleniyor.
Bağımlılık’ın İlişkinize Yansıması;
Bağımlılık şemasına sahip kişiler kendilerinden daha becerikli eşler seçmeye eğilimlidirler. Bu kişiler her ortamda eşlerinin yanlarında olmasını isterler. Bu durum karşı tarafta bir süre sonra boğulma hissi ile beraber öfkelenmeler doğurabilir.
* Onun fikirlerine kendinizinkinden daha fazla güveniyorsunuz. Çoğu kararları o alıyor.
* Onun yanındayken kendi benliğinizi kaybediyorsunuz.
* Her şeyi partneriniz ödüyor,ve finansal tüm kayıtları tutuyor.
* Yeni bir işe başlayacağınızda,her zaman onun fikirlerini soruyorsunuz; o konuda bir bilgisi ve deneyimi olmasa bile.