---> Azeri kelimeler ve Türkçe anlamları (alfabetik sıra)
R
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Rafadan — İlıq yumurta (yarı bişmiş)
Rahatsız — Narahat
Rastgele — Necə gəldi
Revir — Tibb məntəqəsi, tibb otağı
Rezak — Ruzi verən
Roketatar — Qumbara atan
Rozet — Döş nişanı
Röntgenlemek — Pusmaq
Rüşvetçi — Rüşvətxor
Rüzgar — Külək
RAFADAN: rafadan yumurta – ilıq bişmiş yumurta
RAFİNERİ – neftayırma zavodu
RAĞMEN – baxmayaraq, əksinə olaraq; bütün ricalamarıma rağmen – bütün xahişlərimə baxmayaraq
RAKI – rakı, araq
RAKIM – dəniz səviyyəsindən hündürlük
RAMPA – eniş
RANDEVU – görüş; randevu vermek – görüş təyin etmək
RANDIMAN – 1) məhsuldarlıq, səmərəlik; çalışma randımanı – əməyin səmərəliyi; 2) faydalı iş əmsalı
RANDIMANLI – məhsuldar, səmərəli
RAPOR – 1) məruzə, hesabat, raport; 2) məlumat ; hava raporu – hava haqqında məlumat; 3) arayış, xəstəlik vərəqəsi
RAPTİYE – sancaq, qısqac; raptiye ignesi – dəftərxana sancağı
RASGELE – 1) təsadüfi; 2) necə gəldi, təsadüfən, bəxtəbəxt
RAY – rels; raydan çıkmak – relsdən çıxmaq; rayına girmek – yoluna düşmək (işlər)
REÇEL – mürəbbə
REÇETE – resept; reçete yazmamak – fikir verməmək
REFAKAT(-tı) – 1) müşayiət (hərbi) 2) akkompanement; müşayiət; piano refakat ile – pianonun müşayiəti ilə; 3) mühafizə dəstəsi, svita, məiyyət (böyük bir şəxsin müşayiətçiləri); refakat etmek – müşayiət etmək
REHBER – 1) bələdçi, gid; 2) soraq kitabçası
REHİN(-hni) – girov; rehin bırakmak – girov qoymaq
REİS(RESİ) – rəhbər, başçı, rəis, sədr; aile reisi – ailə başçısı; mahkeme reisi – məhkəmənin sədri
REKOLTA, REKOLTE – məhsul, kənd təsərrüfatı məhsulları
REKUN – yenot (zoologiya)
REN, RENGEYİĞİ – şimal maralı
RESEPSİON – 1) qəbul; 2) qeyd şöbəsi; resepsion şefi – növbətçi adminstrator
RESEPTÖR – 1) radioqəbuledici, qəbuledici aparat; 2) telefon dəstəyi
RESİTAL(-li) – konsert, solo konserti
RESTORE, RESTORASYON – bərpa
REVELATOR – aydınlaşdırıcı preparat (foto); revelator banyosu yapmak – şəkli aydınlaşdırmaq
REVİR – tibb məntəqəsi, lazaret
RIHTIM – sahil, dənizkənarı, çay qırağı
RİCAL(-li): devlet ricali – dövlət xadimləri; ricali siyasi – siyasi xadimlər
RİCAT(-tı) – geri çəkilmə (hərbi)
RİMEL – kirpik üçün tuş
RİNGA – siyənək (zoologiya)
ROTA – yol, səmt, istiqamət; rotasından çıkmak – yolundan çıxmaq
ROZET(-ti) – döş nişanı
RÖMORK(-ku) – qoşqu (nəqliyyat vasitəsi)
RUGAN – 1) lak, parıltı; 2) lak çəkilmiş, laklı; rugan iskarpin – laklı tufli
RUHSAT TEZKERESİ – vəqisə
RUJ – pomada (dodaq üçün kosmetik yağ)
RULMAN – podşipnik; bilyalı rulman – diyircəkli podşipnik
RÜZGAR – külək; rüzgar çıktı – külək qalxdı
RÜZGARLI – küləkli
S
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Sabıka — Qeydiyyata alınmış günah
Salıncak — Yelləncək
Sallamak — Yelləmək
Sallapati — Qayğısız
Salt (çoğunluk) — Bir səs artıqlığ
Satranç — Şahmat
Saygıdeğer — Hörmətli
Seyirci — Tamaşaçı
Sırtarmak — Dişlərini ağardaraq gülmək
Stepne — Ehtiyat təkəri
SABAHLIK(-ğı) – qadın xalatı
SABAN – kotan; kara saban – xış, cüt
SAÇMA – 1) axmaq, səfeh; 2) boş söz, mənasız fikir, cəfəngiyat
SAÇMALAMAK – boş-boş danışmaq, mənasız danışmaq
SAFHA – faza, mərhələ, dövr, etap; hazırlık safhası – hazırlıq mərhələsi
SAFİ – təmiz, saf, xalis; safi kar – təmiz gəlir
SAĞANAK(-ğı) – şiddətli yağış, sel, tufan
SAĞDUYU(-nu) – sağlam fikir, sağlam düşüncə
SAĞIR – kar; sağır edici – qulaq batırıcı
SAĞLAMAK – 1) təmin etmək, təchiz etmək; 2) nail olmaq, müvəffəq olmaq; başarı sağlamak – müvəffəqiyyətə nail olmaq
SAĞLIK MEMURU – feldşer
SAHANDA YUMURTA – qayğanaq
SAKAT(-tı) – 1) zədəli, qüsurlu, xarab; 2) şikəst, əlil
SAKATLAMAK – 1) şikəst etmək, eybəcər hala salmaq; 2) zədələmək, xarab etmək, korlamaq
SAKATLIK(-ğı) – 1) şikəstlik, əlillik; sakatlık emekli aylığı – əlilliyə görə pensiya; 2) nöqsan, zədə, qüsur
SAKIN – ehtiyatlı ol, gözlə, bax
SAKINMAK – qorunmaq, yayınmaq, özünü gözləmək; soğuktan sakınmak – soyuqdan özünü gözləmək
SAKLANMAK – 1) gizlənmək, daldalanmaq; 2) qorunmaq, saxlanmaq
SAKLI – 1) saxlanılmış, qorunmuş; 2) gizlədilmiş, gizli, gizlin; saklı mevzi – gizli mövqe
SALAM – səlyami (bərk kolbasa növü)
SALAMURA – 1) duzlu su, şoraba suyu; 2) şoraba; duza qoyulmuş; balık salamurası – duzlu balıq
SALÇA – 1) sous, xörək şirəsi; 2) tomat pastası
SALDIRGAN – təcavüzkar
SALDIRI – hücum, basqın, təcavüz; saldırıya uğramak – hücuma məruz qalmaq
SALDIRMAK – cummaq, hücum etmək, təcavüz etmək
SALGIN – 1) epidemiya; 2) hücum, axın, basqın; çekirge salğını – çəyirtkə basqını
SALI – çərşənbə axşamı
SALIK: salık vermek – məsləhət görmək, tövsiyə etmək
SALIVERMEK – azadlığa buraxmaq, azad etmək
SALINCAK(-ğı) – yelləncək
SALLAMAK – bulamaq, yelləmək; başını sallamak – başını bulamaq
SALLANTI – 1) yellənmə, yırğalanma, silkələnmə, titrəyiş; 2) etinasızlıq, laqeydlik, saymazlıq, diqqətsizlik
SALT(-tı) – təkcə, yalnız; bu iş salt kendisini ilgilendirmez – bu iş təkcə ona aid deyil
SALTÇILIK(-ğı) – mütləqiyyət
SALVO – yaylım atəşi, salyut
SANATORYUM – vərəm sanatoriyası
SANCAK(-ğı) – bayraq
SANDAL – qayıq
SANDALYE – 1) stul, kürsü, oturacaq; koltuklu sandalye – qoltuqlu kürsü; 2) vəzifə, stol; sandalye kavgası – vəzifə davası
SANIK(-ğı) – müttəhim, müqəssir; öldürmekten sanık – adam öldürməkdə müqəssir sayılan
SANSAR – daş dələsi
SANTRFOR – mərkəz hücumçusu
SANTRHAF – mərkəz yarımmüdafiəçisi
SANTRAL(-lı) – 1) mərkəzi stansiya; elektrik santralı – elektrik stansiyası; 2) kommutator
SAPMAK – 1) çevirmək, döndərmək; sokağa sapmak – küçəyə döndərmək; 2) əl çəkmək, uzaqlaşmaq; amacından sapmak – məqsədindən uzaqlaşmaq, yoludan çıxmaq
SAPTAMAK – 1) bərkitmək, möhkəmlətmək, bənd etmək; 2) müəyyən etmək, təyin etmək; bu olayın sorumlularının saptanmasını istedi – bu hadisənin günahkarlarının müəyyən olunmasını tələb etdi
SARFİYAT(-ti) – xərc, məsrəf, məsarif; sarfiyat ve varidat – məxaric və mədaxil
SARKMAK – sallanmaq
SARNIÇ(-cı) – 1) nohur, hovuz; 2) sistern
SARP(-pı) – 1) sıldırım, yalçın, dik; sarp bir dağ – sıldırım dağ; 2) çətin, ağır
SATICI TEZĞAHI – piştaxta
SATRANÇ(-cı) – şahmat; satranç tahtası – şahmat taxtası
SATRANÇCI – şahmatçı
SATRANÇLI – dama-dama, xana-xana, göz-göz
SAVCI – prokuror; baş savcı – baş prokuror
SAVMAK – qovmaq, qovub çıxartmaq
SAVRUK – nizamsız, qeyri-mütəşəkkil, intizamsız
SAVUNMA – müdafiə; savunma hattı – müdafiə xətti; milli savunma – mili müdafiə
SAVUNMAK –müdafiə etmək, qorumaq
SAYDAM – şəffaf; cam saydamdır – şüşə şəffafdır
SAYGI – hörmət, ehtiram
SAYGISIZ – hörmətsiz, ehtiramsız, sayğısız
SAYILI – 1) sayılmış, sayılı; 2) nadir, qeyri-adi
SAYIN – hörmətli, möhtərəm; sayın beyim – möhtərəm cənab
SEBATSIZ – qətiyyətsiz, hərdəmxəyal, mütərəddid
SEÇİM – 1) ayırma, seçmə, seleksiya; 2) seçki; seçim çevresi – seçki dairəsi
SEÇMEN – seçici
SEDİR – sədr ağacı (botanika)
SEDYE – xərək (sanitar)
SEFAHAT, SEFAHET(-ti) – əxlaqsızlıq, pozğunluq
SEHPA – 1) ştativ (foto); 2) molbert; 3) dar ağacı
SEK – tünd (spirtli içkilər)
SEMİZ – kökəldilmiş (heyvan, quş)
SENDİKA – həmkarlar ittifaqı
SENE – il; senelerce – illərlə; sene başı – yeni il
SENELİK(-ği) – illik, birillik; senelik gelir – illik gəlir
SERİ(-i) I – cəld, çevik, tez, sürətlə; makinede seri yazmak – makinada sürətlə yazmaq
SERİ II – seriya, seriyalı; seri imalat – seriyalı istehsal
SERÜVEN – macəra, sərgüzəşt
SERVİS – xidmət, qulluq, servis; casus arama servisi – əks kəşfiyyat xidməti
SESBİLİM – fonetika
SEVKETMEK – 1) göndərmək, yola salmaq, yollamaq; tekaüde sevketmek – təqaüdə yola salmaq; 2) istiqamətləndirmək (hərbi), yönəltmək; 3) toplanmaq, cəmləmək, yığmaq (qoşunu); 4) vadar etmək, sövq etmək, təhrik etmək
SEYİR(-yri) – gediş, inkişaf; hadiselerin seyiri – hadisələrin gedişi
SEYİRCİ – tamaşaçı; beyaz perde seyircisi – kinotamaşaçısı
SEYYARE – planet, səyyarə
SEZGİ – duyma, hiss etmə, intuisiya
SICAK(ğı) – 1) isti; qaynar; sıcak yemek – isti yemək; 2) istilik; 3) hərarətli, coşqun, qızğın; sıcak istek – coşqun həvəs
SICAKLIK(-ğı) – istilik, hərarət, temperatur
SIĞ(-ğı) – dayaz; sığ nehir – dayaz çay
SİĞİRTMAÇ(-cı) – çoban (iri buynuzlu heyvanları otaran)
SİHHİ – 1) sanitar, gigiyenik; 2) cana faydalı, cana xeyirli
SIKI – 1) sıx, dar, ensiz; yaka sıkıdır – yaxası ensizdir; 2) qəti, kəsin, ciddi; sıkı tedbirler – ciddi tədbirlər
SIKILGAN – utancaq, həyalı, abırlı; sıkılgan bir eda ile – utancaq bir tərzdə
SİKİYÖNETİM – hərbi vəziyyət; şehirde sikiyönetim ilan edildi – şəhərdə hərbi vəziyyət elan olundu
SIKLET(-ti) – çəki, ağırlıq; sıklet merkezi – ağırlıq mərkəzi; atom sıkleti –atom çəkisi
SINAV – imtahan, sınaq; bitirme sınavı – buraxılış imtahanı; giriş sınavları – qəbul imtahanları
SINIR – sərhəd, hüdud, hədd; sınır direği – sərhəd dirəyi; sınır eri – sərhədçi; tahammülün sınırına gelmişlerdi – onların hövsələsi son həddə çatıb
SINIRLAMAK – 1) məhdudlaşdırmaq, sərhəd qoymaq, hədd qoymaq; 2) çərçivəyə salmaq, haşiyə çəkmək
SINIRLI – məhdud, sərhəddi olan, məhdud edilmiş
SIRIK(-ğı) – şüvül, uzun ağac
SIRT(-tı) – arxa, kürək
SITMA – malyariya (tibbi), qızdırma, isitmə
SİLECEK(-ği) – qətfə
SİLO – anbar; buğday silosu – buğda anbarı, elevator
SİMGE – simvol, nişan
SİMİT(-di) – 1) bublik; 2) avtomobilin sükan çarxı
SİNDİRİM – həzm, həzm prosesi; sindirim aygıtı – həzm orqanı
SİNEK(-ği) – 1) milçək; 2) tref, xaç (xallı qumar kağızları)
SİNİRBİLİM – nevrologiya
SİNİRLİ – əsəbi
SİNLİK(-ği) – qəbristan
SİNMEK – 1) gizlənmək, sinmək; 2) canına hopmaq, canına çəkmək
SİNSİ – xain, xəyanətkar, namərd
SİNYAL – işarə, siqnal; sinyal vermek – siqnal vermək, işarə etmək
SİTE – şəhərcik; basın sitesi – mətbuat mərkəzi; öğrenci sitesi – tələbə şəhərciyi
SİVA – mala, suvaq
SİVİL – mülki, sivil; sivil elbise – mülki geyim
SİVİLCE – sızanaq
SİVRİSİNEK(-ği) – hünü, mığmığa
SİYAH – qara; siyah ekmek –qara çörək
SKOR – hesab (idman); skor 3:2 lehimizedir – hesab 3:2 bizim xeyrimizədir
SLOGAN – şüar; Ya özgürlük ya ölüm – Ya azadlıq ya ölüm şüarı
SOKAK(-ğı) – küçə; sokak başı – küçənin başı
SOLUK(-ğu) – nəfəs; rahat bir soluk almak – rahat nəfəs almaq
SOLUNMAK – nəfəs almaq, tənəffüs etmək
SOMURTKAN – qaşqabaq, qaraqabaq, tutqun
SOMUT(-tu) – konkret, müəyyən, dəqiq; somut sayı – müəyyən ədəd
SONBAHAR – payız
SONDAJ – 1) qazıma; sondajcı – qazmaçı; 2) zondaj (tibbi)
SONUÇ(-cu) – nəticə; sonuç çıkarmak – nəticə çıxarmaq
SONUÇLAMAK – tamamlamaq, qurtarmaq, bitirmək; bu işi iki güne kadar sonuçlıyabiliriz – bu işi iki günə qurtara bilərik
SORGU HAKİMİ – müstəntiq
SORU – 1) sual; soru cümlesi – sual cümləsi; 2) sorğu; sözlü soru – şifahi sorğu
SORUM – məsuliyyət, cavabdehlik; bu işin sorumunu üzerime alırım – bu işin məsuliyyətini üzərimə götürürəm
SORUMLU – məsul, cavabdeh; sorumlular – məsul şəxslər; sorumlu tutulmak – cavabdeh olmaq
SORUN – məsələ, problem
SORUŞTURMA – istintaq
SOYUT(-tu) – mücərrəd, abstrakt; soyut isim – mücərrəd isim
SÖĞÜŞ – soyutma (buğda bişirilib soyudulmuş ət)
SÖMÜRGE – müstəmləkə
SÖMÜRGECİ – müstəmləkəçi; sömürgeci devletler – müstəmləkəçi dövlətlər
SÖMÜRGECİLİK(-ği) – müstəmləkələşdirmə, müstəmləkəçilik
SÖMÜRÜ – istismar
SÖMÜRÜCÜ – istismarçı
SÖYLEV – nitq; söylev vermek – nitq söyləmək
SÖZLEŞME – saziş, müqavilə, kontrakt, bağlaşma, razılaşma
SÖZLU – şifahi; sözlu sınav – şifahi imtahan
SPİKER – diktor, spiker; spor spikeri – idman şərhçisi
SPOR – idman; spor haberleri – idman xəbərləri; sporcu – idmançı
STAJİYER – təcrübə keçən, praktikant; stajiyer öğretmen – təcrübəçi müəllim
STİLO – avtoqələm
SUBAY – zabit; subay okulu – zabit məktəbi
SUÇ(-çu) – 1) günah, suç; suçtan geçmek – günahından keçmək; 2) cinayət
SUÇLU – 1) təqsirkar, günahkar; 2) cani, cinayətkar; harp suçluları – hərbi canilər
SUÇSUZ – günahsız, təqsirsiz
SUDAN – mənasız, əhəmiyyətsiz, dəyərsiz, boş; sudan bir bahane – mənasız bəhanə
SUİİSTİMAL(-li) – suiistifadə; emniyeti suiistimal – inamdan sui istifadə
SUNMAK – vermək, təqdim etmək; bildirmək; derin saygılarımı sunarım – sizə dərin ehtiramımı bildirirəm
SUR – qala dirvarları; Topkapı surları – Tonqapı divarları
SUSKUN – dinməz, azdanışan, sakit
SUSTALI – qatlama bıçaq
SUTYEN – büsthalter
SUVARE – axşam seansı, axşam tamaşası
SÜLÜK(-ğü) – zəli (zoologiya)
SÜMKÜRMEK – burnunu silmək
SÜRAHİ – qrafin
SÜRDÜRMEK – davam etmək, davam etdirmək; savaşı sürdürmek – mübarizəni davam etdirmək
SÜRE – müddət, vaxt, dövr; askerlik süresi – hərbi xidmət müddəti; bir hafta süresince – bir həftə ərzində
SÜREÇ(-ci) – proses; üretim süreçi – istehsal prosesi
SÜREĞEN – xroniki
SÜRELİ: süreli yayınlar – dövri nəşriyyat
SÜRMENAJ – hədsiz gərginlik, hədsiz yorğunluq
SÜRÜM – satış; sürüm pazarı – satış bazarı
SÜS – bəzək; süs eşyası – bəzək-düzək, bijuteriya
SÜSLEMEK – bəzəmək, yaraşıq vermək
Ş
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Şalvar — Pantalon
Şıkırtı — Şıqqıltı
Şıllık — Yüngül qadın
Şişman — Kök
Şeker — Qənd
ŞAKA – zarafat; şaka bir yana – zarafat bir yana
ŞAKACI – zarafatçı, məzəli
ŞAKAK(-ğı) – gicgah; şakak kemiği – gicgah sümüyü
ŞAKAYIK(-kı, -ğı) – pion (bəzək bitkisi)
ŞAMAR – sillə, şapalaq, qapaz; şamar oğlanı – qapazaltı
ŞAMPU(V)AN – şampun
ŞANSSIZLIK(-ğı) – uğursuzluq, bəxtsizlik; şanssızlıka uğradım – bəxtim gətirmədi
ŞARKI – mahnı
ŞARKICI – müğənni
ŞARKİYATCI – şərqşünas
ŞAŞI – çəp, çaş; şaşı gözlü – çəp gözlü
ŞAYAN: şayan dikkate – diqqətəlayiq
ŞEMA – sxemi; muhabere hattı şeması – rabitə xətlərinin sxemi
ŞEMSİYE – çətir, zontik
ŞERİT(-di) – 1) lent; filim şeriti – kinolent; 2) zolaq
ŞIK(-kkı) I – çıxış yolu, alternativ
ŞIK II – qəşəng, zərif, incə; şık bir elbise – gözəl geyim
ŞIMARIK – ərköyün, sözə baxmayan
ŞIMARTMAK – əzizləmək, ərköyün böyütmək
ŞİLEP(-bi) – yük gəmisi
ŞİLİN – şillinq
ŞİLTE – kiçik (pambıq), döşək, döşəkçə, içiltə; eyer şiltesi – yəhər döşəkcəsi; ot şilte – küləş döşək
ŞİMDİ – indi
ŞİMDİLİK – hələlik
ŞİMENDİFER – dəmiryolu; dag şimendiferi – funikulyor
ŞİŞMAN – kök, gonbul
ŞÖLEN – ziyafət
ŞÖMİNE – buxarı, kamin
ŞÖYLE – beləliklə, bax belə, bu qayda ilə; şöyleki – beləki
ŞU(-nu) – o
ŞURA – ora
ŞUBAT(-tı) fevral
ŞURUP(-bu) – 1) sirop, meyvə şirəsi; 2) mikstura; kuvvet şurupu – qüvvət eleksiri
ŞÜKRAN – minnətdarlıq, təşəkkür; şükranını ifade etmek – minnətdarlığını bildirmək
ŞÜT(-tü) – zərbə; kafa şütü – kəllə ilə zərbə (idman)
T
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Tahtakurusu — Taxta biti
Takim (spor) — Komanda
Taktik — Taktika
Tansiyon — Təzyiq
Tarla faresi — Çöl siçanı
Taxıl anbarı — Silo
Tatlı — Şirniyyat
Tekme — Təpik
Tencere — Qazança
Terlik — Şapşap
Tokatlamak — Şapalaqlamaq
Tıpatıp — Tam eyni
Tıraş — Üz qırxma
Tuvalet — Ayaq yolu
Tüp — Qaz balonu
TAAHHÜT(-dü) – təəhhüd, öhdəçilik; taahhüt senedi – öhdəçilik sənədi
TAAHHÜTLÜ: taahhütlü mektup – sifarişli məktub
TAARRUZ – hücum, basqın; taarruza duçar olmak – hücuma məruz qalmaq
TABAK(-ğı) – boşqab, nimçə, nəlbəki; çay tabakı – çay nəlbəkisi
TABAN – 1) daban, pəncə; 2) əsas, özül, bünövrə; 3) oturacaq (riyaziyyat)
TABİİYET(-ti) – 1) tabelik, asılılıq; 2) təbəəlik, vətəndaşlıq
TABİR – ifadə; tabiri caizse – əgər belə ifadə etmək mümkünsə
TABLA – 1) taxta tabaq, xırdavatçı qutusu; 2) külqabı
TABUR – batalyon
TABURE – kətil, taburet
TAÇ(-cı) – 1) tac; 2) aut (idman)
TAHAMMÜL – səbr, dözüm, hövsələ; tahammüla kabil değil – dözülməzdir; tahammül edemedin – dözə bilmədim
TAHDİT(-di) – məhdudiyyət
TAHLİYE – 1) azad etmə (həbsdən və s.); 2) təxliyə, köçürülmə (müharibə zamanı əhalinin sənaye müəssisələrinin və s.); 3) boşaltma (yükü, sərnişini); tahliye limanı – yükboşaltma limanı
TAHMİL – yükləmə; tahmil ambarı – yükləmə anbarı; tahmil kabiliyeti – yükgötürmə qabiliyyəti
TAHMİN – fərziyyə, güman, təxmin, ehtimal
TAHRİP(-bi): tahrip etmek – məhz etmək, dağıtmaq
TAHVİL – istiqraz vərəqəsi
TAKAS(-ssı) – qarşılıqlı hesablaşma
TAKAT(-tı) – güc (motorun və s.)
TAKIM – 1) qrup, komanda, dəstə; çalğı takımı – çalğıçılar dəstəsi; 2) dəst, serviz, qarnitur; 3) taqım, vzvod (hərbi)
TAKIMADA(lar) – arxipelaq
TAKIM YILDIZ – bürc
TAKINMAK – əyninə keçirmək, əyninə taxmaq
TAKSALI – markasız məktub
TAKSİM – 1) bölmə, ayırma; 2) bölmə (riyaziyyat), təqsim
TAKSİT(-ti): taksitle satış – kreditlə satış
TAKVİYE – güclənmə, qüvvətlənmə, gücləndirmə, qüvvətləndirmə
TAMTAKIR – boşboş
TANIK(-ğı) – 1) şahid; tanık getirmek – şahid tutmaq; 2) nişanə, əlamət, dəlil
TANIDIK(-ğı) – tanış
TANIMLAMAK – təyin etmək, müəyyən etmək, təsvir etmək, tanımaq
TANSİYON – 1) gərginlik; siyasi tansiyon – siyasi gərginlik; 2) qan təzyiqi; düşük tansiyon – alçaq qan təzyiqi
TAPINAK(-ğı) – pir, mədəd, ibadətgah
TARAFSIZ – bitərəf
TARIM – kənd təsərrüfatı; tarım makineleri – kənd təsərrüfatı maşınları
TARLA KUŞU – torağay
TARTI – 1) çəki, ağırlıq; tartıya göre – çəkiyə görə; 2) tərəzi; 3) Tərəzi bürcü
TARTIŞMA – müzakirə, disput, mübahisə
TARTIŞMAK – mübahisə etmək, müzakirə etmək
TARTMAK – 1) çəkmək, ölçmək; 2) ölçüb-biçmək, ətraflı düşünmək; sözlerini tartmak – sözlərini ölçüb-biçmək
TASA – dərd, kədər, qayğı
TASAR – layihə, plan
TASARI – layihə (sənədin); kanun tasarısı – qanun layihəsi; tasarı geometri – tərsimi həndəsə
TASARLAMAK – layihələşdirmək, planlaşdırmaq
TASARRUF – qənaətkarlıq, qənaətcillik
TASFİYE – təmizləmə
TASFİYEHANE – neftayırma zavodu
TASLAK(-ğı) – eskiz, cizgi, maket
TASVİP(-bi) – bəyənmə, təqdir etmə
TAŞIT(-tı) – nəqliyyat, nəqliyyat vasitələri; taşıt uçağı – sərnişin təyyarəsi; uzay taşıtları – kosmik gəmilər
TAŞRA – əyalət
TATARSI, TATARIMSI – tam bişməmiş, alaçiy
TATMİN: tatmin etmek – təmin etmək, qane etmək
TATMİNKAR – qənaətbəxş
TATSIZ – 1) dadsız; 2) pis, xoşagəlməz; tatsız bir haber – pis xəbər
TAVIR(-vrı) – hal, vəziyyət, tövr, tərz; tavırını bozmamak – halını pozmamaq
TAVİZ – güzəşt; taviz vermek – güzəşt etmək
TAVLA – nərd
TAYYÖR – qadın kostyumu
TAZMİN – zərərin ödənilməsi, kompensasiya
TEATİ – mübadilə; fikir teatsi – fikir mübadiləsi
TEDAVI – müalicə; tedavı görmek – tibbi yardım almaq; tedavı ve dinlenme evi – sanatoriya
TEDİRGİN: tedirgin etmek – narahat etmək
TEFECİ – sələmçi, müamiləçi
TEFSİR – izah, şərh
TEĞMEN – leytenant
TEHDİT(-di) – təhdid, qorxu, hədə; tehdit etmek – hədə qorxu gəlmək, qorxutmaq
TEKEL – inhisar, monopoliya
TELAFİ: telafi etmek – yerini doldurmaq, əvəzini vermək; telafisi imkansız – əvəz edilməz
TELAKKİ: telakki etmek – hesab etmək, qəbul etmək, qiymətləndirmək
TELEFERİK(-ği) – kanat yolu
TELİF HAKKI – 1) müəlliflik hüququ; 2) qonorar
TELSİZ – 1) radio; telsiz telgraf – radioteleqraf; 2) radioqrama
TELSİZCİ – radist
TEMDİT: temdit etmek – vaxtını uzatmaq, müddətini artırmaq, prolonqasiya etmək (müqavilənin, vekselin və s. vaxtını uzatmaq)
TEMMUZ – iyul
TEMRİN – təmrin, məşq
TENCERE – qazan
TENTÜRDİYOT(-tu) – yod, yod tinkturası
TENZİLAT(-tı) – güzəşt; tenzilatlı satış – ucuzlaşdırılmış satış
TEPKİ – reaksiya; tepkili – reaktiv; tepkili uçak – reaktiv təyyarə
TEPMEK – 1) rədd etmək, imtina etmək; 2) şıllaq atmaq, təpik atmaq
TEPSİ – məcməyi; tepsi kurmak – süfrə açmaq
TERCİH – üstünlük; tercih etmek – üstün tutmaq
TEREOTU(-nu) – şüyüd
TERİM – termin
TERMİNAL(-lı) – sonuncu stansiya
TERTİBAT(-tı) – 1) ölçü; tertibat almak – ölçü götürmək; 2) qurğu, alət, mexanizm
TESBİT(-ti) – möhkəmlətmə, qurma, bərkitmə
TESTERE – mişar
TESTERELEMEK – mişarlamaq
TESVİYE – 1) hamarlama, düzəltmə; 2) nizama salma, qaydaya salma, həll etmə, yoluna qoyma
TESVİYECİ – çilingər, cilalayıcı fəhlə
TEŞHIR – 1) sərgiyə qoyma, nümayiş etdirmə, göstərmə; 2) rüsvay etmə, biabır etmə
TEŞHIS – 1) tanıma, ayırdetmə, müəyyən etmə; 2) diaqnoz (tibbi)
TEŞVİK(-ki) – 1) həvəsləndirmə, şirnikləndirmə, təşviq etmə; 2) təhrik etmə, sövq etmə
TEVDİ: tevdi etmek – təqdim etmək, vermək
TEVKİF – həbs, tutma; tevkif müzekkeresi – həbs haqqında order
TEYİT(-di) – təsdiq
TEYP(-bi) – maqnitofon
TEYZE – xala; teyze kızı – xalaqızı
TEZ I – 1) dissertasiya; tezi müdafaa etmek – dissertasiya müdafiə etmək; 2) fikir, müddəa, tezis; tezlere dayanmak – müddəalara əsaslanmaq
TEZ II – tez, cəld
TEZKERE – sənəd, arayış, vəsiqə; av tezkeresi – ovçuluq vəsiqəsi; hasta tezkeresi – xəstəlik kağızı, bülleten
TIKNAZ – dolğun və alçaq boylu
TIMARHANE – dəlixana
TIPKI – tamamilə oxşar, eyni
TIRPAN – dəryaz, kərənti
TIRAŞ TAKİMİ – üz qırxan alət
TİKSİNÇ(-ci) – iyrənc, çirkin
TİPİ – boran, tufan, çovğun
TİRBUŞON – probkaaçan, ştopor
TİTREKKAVAK(-ğı) – ağcaqovaq
TİTİZ – 1) vasvası, xırdaçı, öcəşkən; 2) tələbkar, prinsipial, ciddi
TOKAT(-dı) – sillə, şapalaq
TOMRUK(-ğu) – tir, şalban
TOPLAM – cəm, nəticə, yekun
TOPLULUK(-ğu) – 1) birlik, cəmiyyət, assosiasiya; 2) kollektiv, qrup
TOPLUM – cəmiyyət; toplumsal – ictimai
TORUN – nəvə
TOY – dovdaq (zoologiya)
TÖREN – təntənə, şadlıq, şənlik, mərasim; açılış töreni – açılış mərasimi; düğün töreni – toy şənliyi; tören yapmak – şadlıq etmək
TÖRENLİ – təntənəli, təmtəraqlı, dəbdəbəli
TRAFİK(-ği) – yol hərəkəti
TRAMPET(-ti) – baraban, təbil; trampet çalmak – təbil çalmaq
TREN – qatar
TRENÇKOT(-tu) – plaş, yağmurluq
TROMPET(-ti) – truba (musiqi aləti), kərənay
TUGAY – briqada
TUĞLA – kərpic; tuğla harmanı – kərpic zavodu
TUHAF – 1) qəribə, təəccüblü; tuhaf hikayeler – məzəli əhvalatlar; 2) gülməli, məzəli
TUHAFİYE – 1) qalantereya; 2) xırdavat dükanı
TULUM – 1) kombinizon; 2) tuluq; 3) tübik
TULUMBA – nasos; yangın tulumbası – yanğın nasosu
TURBA – torf
TURFANDA – novbar (meyvə, tərəvəz)
TURİSTİK ÜS – turist bazası
TURNUVA – turnir; satranç turnuvası – şahmat turniri
TURTA – tort
TURUNCU – narıncı
TURUNÇGİLLER – sitrus bitkiləri
TUŞ –1) klaviş; 2) tuşe (idman)
TUTAM – 1) dəstə, çəngə, tutam; 2) bir çimdik; bir tutam tuz – bir çimdik duz
TUTANAK(-ği) – 1) protokol; 2) akt
TUTAR – 1) cəm, yekun, nəticə; 2) epilepsiya (tibb)
TUTKAL – yapışqan
TUTUCU – 1) konservator; 2) konservativ
TUTUM – 1) qənaət, qənaətcillik; 2) rəftar, davranış; bu adamın tutumunu beğenmiyorum – bu adamın davranışını bəyənmirəm
TUTUŞMAK – 1) alışmaq, yanmaq, alovlanmaq; 2) qoşulmaq, qarışmaq, girişmək; tartışmaya tutuşmak – münaqişəyə qoşulmaq
TUVAL – yağlı boyalarla çəkilmiş şəkil
TUZAK(-ğı) – tələ
TÜKETİCİ – 1) istehlakçı; 2) alıcı, müştəri
TÜKETİM – işlətmə, istifadə, istehlak; özel tüketim – şəxsi istifadə
TÜKÜRÜK(-ğü) – tüpürcək
TÜMEN – diviziya; tümen komutanı – diviziya komandiri
TÜMÖR – şiş (tibb)
TÜP(-bü) – 1) kolba, şüşə; 2) tübik, ampula
TÜR – növ, çeşid
TÜRKÜ – xalq mahnısı; türkü cağırmak – mahnı oxumaq
TÜRLÜ – 1) növ, çeşid; 2) müxtəlif, cürbəcür, növbənöv; türlü düşünceler – müxtəlif fikirlər; türlü yemekler – cürbəcür yeməklər
TÜY – tük, lələk, pərqu; tüy atmak – tük tökmək
TÜZEL: tüzel kişi – hüquqi şəxs
TÜZÜK(-ğü) – nizamnamə, əsasnamə
U
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Uçan daire — Uçan boşqab
Uçkur — Tuman bağı
UÇAK(-ğı) – təyyarə; yolcu uçakı – sərnişin təyyarəsi
UFAK – balaca, xırda, kiçik; ufak ev – balaca ev; ufak kardeşim – kiçik qardaşım; ufak para – xırda pul
UĞRAŞMAK – 1) məşğul olmaq, çox işləmək; 2) əleyhinə olmaq; bu adam benimle ne diye uğraşıp durur? – bu adam nəyə görə mənim əleyhimə olur?
UĞURLAMAK – ötürmək, yola salmaq
ULAŞIM – rabitə, əlaqə, kommunikasiya, kontakt; iki şehir arasında ulaşım kesildi – iki şəhər arasında əlaqə kəsildi
ULAŞMAK – 1) çatmaq, yetişmək, gəlmək; mektup yerine ulaştı – məktub yerinə çatdı; 2) nail olmaq, müvəffəq olmaq; 3) kifayət etmək, çatmaq; bu ip karşı tarafa ulaşmıyor – bu ip o biri tərəfə çatmır
ULAŞTIRMA – çatdırma, daşıma
ULAŞTIRMAK – çatdırmaq, vermək, yetirmək; zafere ulaştırmak – qələbəyə çatdırmaq
ULUS – millət, ulus
ULUSAL – milli; ulusal bayram – milli bayram; ulusal giysiler – milli geyimlər
ULUSLARARASI – beynəlxalq, beynəlmiləl; uluslararası ilişkiler – beynəlxalq əlaqələr
UNVAN – 1) titul, rütbə, ad; dünya şampiyonu unvanı – dünya çempionu adı; 2) ünvan
US – şüur, dərrakə, ağıl
USLU – 1) ağıllı, kamallı; 2) dinc, sakit, üzüyola
USTURA – ülgüc
UŞAK(-ğı) – qulluqçu, xidmətçi, nökər; uşak tutmak – nökər tutmaq
UTANÇ(-cı) – xəcalət, həya; utanç duydu – xəcalət çəkdi
UYARI – xəbərdar etmək, yada salma
UYARINCA – uyğun olaraq, müvafiq olaraq
UYARMAK – xəbərdar etmək, diqqətini cəlb etmək
UYDU – peyk; yapma uydu – süni peyk
UYGAR – mədəni, sivilizasiyalı
UYGARLIK(-ğı) – mədəniyyət, sivilizasiya; batı uygarlığı – qərb mədəniyyəti
UYGULAMAK – 1) tətbiq etmək, həyata keçirmək; 2) uzaqlaşdırmaq, uyğunlaşdırmaq
UYRUK(-ğu) – vətəndaş
UYRUKLUK(-ğu) – vətəndaşlıq
UYSAL – itaətkar, üzüyola
UYUKLAMAK – mürgüləmək
UYUM – uyğunluq, harmoniya
UYUŞKAN – yumşaqxasiyyət, sözəbaxan
UYUŞTURUCU – narkotik
UYUTMAK – 1) yuxuya vermək, yatızdırmaq; 2) azaltmaq, sakitləşdirmək (ağrını dərdi və s.)
UZAKDOĞU – Uzaq şərq
UZAY – kosmos; uzay araştırmaları – kosmik tədqiqatlar
UZGÖRÜR – uzaqgörən
UZMAN – mütəxəssis; tarım uzmanı – aqronom
Ü
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Üçgen — Üç bucaq
Üryan — Lüt, çılpaq
ÜCRET(-ti) – əmək haqqı, məvacib; asgarı ücret – ən aşağı məvacib
ÜCRETLİ – maaşlı, məvacibli; yüksek ücretli – yüksək maaşlı
ÜÇBOYUTLU – üç ölçülü
ÜÇGEN – 1) üçbucaq; 2) üçbucaqlı
ÜLKÜ – ideal
ÜLSER – yara, xora; mide ülseri – mədə xorası
ÜN – şan, şöhrət; ün almak – şöhrət qazanmaq
ÜNLÜ – məşhur, tanınmış, görkəmli; ünlü bir sinir doktoru – görkəmli nevropatoloq
ÜREM – 1) artım, çoxalma; 2) faiz; düz ürem – adi faiz
ÜRETİCİ – istehsalçı, istehsal edən
ÜRETİM – 1) məhsul, hasilat, hazır məmulat; tarım üretimi – kənd təsərrüfatı məhsulu; 2) istehsal, istehsal etmə, hasil etmə; üretim araçları – istehsal vasitələri
ÜRETMEK – istehsal etmək, hazırlamaq, hasil etmək
ÜRÜN – məhsul, hasilat; ürün fazlası – məhsul bolluğu
ÜS(üssü) – baza; hava üssü – aviabaza
ÜSLENMEK – yerləşmək, bazaları yerləşdirmək
ÜSTEĞMEN – baş leytenant
ÜŞENMEK – tənbəllik etmək
ÜŞÜŞMEK – yürüşüb toplaşmaq, axışıb gəlmək
ÜVEZ – üvəz, quş armudu
ÜYE – 1) üzv (cəmiyyətin, partiyanın, dərnəyin və s.); aile üyeleri – ailə üzvləri; 2) üzv (anatomiya), əza
ÜYELİK(-ği) – üzvlük; ortak pazar üyeliği – ümumi bazar üzvülüyü
V
Türkiye Türkçesi Azerbaycan Türkçesi
Vahşi köpek — Dinqo
Vali — Şəhərin başçısı
Varmak — Çatmaq
Varoş — Şəhərə yapışıq yerlər
Vazgeçmek — Fikrindən daşınmaq
Veda — Vida
Velet — Oğlan uşağı
Vızır vızır — Vız-vız
Vızlamak — Vızıldamaq
VAKA – vaqiə, hadisə; sıtma vakaları – qızılca ilə xəstələnmə halları
VALİZ – sakvoyaj, kiçik çamadan, yol çantası
VANTUZ: vantuz çekmek – banka qoymaq
VAPUR – paroxod
VARDİYA – növbə, iş növbəsi; vardiya subayı – növbətçi zabit
VARIŞ – 1) gəlmə, gəlib çıxma, çatma, finiş; varış hattı – finiş xətti; 2) fəhm, fərasət
VARIŞLI – fərasətli, fəhmli
VARMAK – 1) gəlib çıxmaq, varid olmaq, çatmaq, yetişmək; iş buna kadar varmadı – iş o yerə çatmadı
VARSAYIM – fərziyyə, güman
VARSAYMAK – güman etmək, zənn etmək, fərz etmək
VARYOS – gürz, ağır çəkic
VATMAN – vaqonsürən
VAZİSTAS – nəfəslik
VECİBE – 1) öhdəçilik; 2) vəzifə, borc
VEKALET(-ti) – ixtiyar, səlahiyyət, vəkalət, hüquq
VEKİL – 1) nümayəndə, vəkil, müvəkkil; millet vekili – deputat; 2) müavin; komutan vekili – komandirin müavini
VERECEK(-ği) – borc; verecekli – borclu
VERESİYE – kreditlə, nisyə
VEREV(ine) – çəp, çəpinə
VERİM – məhsuldarlıq
VERİMLİ – məhsuldar, bərəkətli, münbit; verimli bir tarla – məhsuldar tarla
VERNİ, VERNİK(-ği) – lak çəkmə, laklama
VERNİKLEME – lak çəkmə, laklama
VESAYET(-ti) – 1) qəyyumluq, himayə; idari vesayet – dövlət himayəsi; 2) vəsiyyət
VESİLE – 1) bəhanə; 2) fürsət
VESTİYER – qarderob, soyunma yeri
VEZNE – 1) kassa, xəzinə; 2) tərəzi, qapan
VİNÇ(-ci) – qaldırıcı kran, bucurqad; elektrik vinçi – elektrik kranı
VİRAJ – viraj, döngə; keskin viraj – sərt döngə
VİTES – sürət, tezlik; ağır vites – kiçik sürət; vitesi değiştirmek – sürəti dəyişmək
VİYOLON – skripka
VİYOLONİST(-ti) – skripkaçı, skripka çalan
VİZON – 1) su samuru; 2) su samuru xəzi
VURDUMDUYMAZ – laqeyd, hissiz, etinasız
VURKUNCU – möhtəkir, alverçi
Alıntı