2012-2013 11.sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Etkinlik Cevapları (Evrensel İletişim Yayınları)

sayfa 32
1.Etkinlik:
Mektup: Birbirinden farklı yerlerde bulunan kişi veya kurumlar arasında özel ya da resmi iletişimi sağlayan yazı türüdür.

Özel Mektup

Birbirini çok yakından tanıyan kişilerin, birbirlerine yazdığı mektuplardır. Özel mektuplarda gönderici ile alıcının bir*birine karşı özel durumu yanında, ele alınan konu da metnin üslubunu belirler.
2.Etkinlik:
Tarih sayfanın sol üst köşesinde yer alıyor,cümleye ''sevgili,canım ve ya ......'im'' şeklinde giriş yaplıyor,kağıdın sağ alt köşesine ad ve soyad yazılıp altına imza atılır.
3.Etkinlik:Mektuplarda kağıt düzeni önemlidir,çünkü mektuplar kişinin yansımasıdır.
4.Etkinlik:Azra Erhat'a ait bir mektup
Balıkçı'nın Mektupları
1957 yılının ilk aylarıydı. A.Kadir ile İlyada çevirisini yarılamıştık ki, Hasan Ali Yücel haberini almış, o sıralarda yönettiği İş Bankası Kültür Yayınları'nda basılmak üzere istemişti çevirimizi. İstemekle de kalmamış uzun ve ayrıntılı bir önsöz de istemişti benden. Habire çalışıyordum, Homeros ve Ilyada'yı Türk okuruna anlatayım diye. Önsözün yarısından fazlasının bitmiş olduğu bir akşam, Maya Galerisi'ndeki bir sergiden çıktık, Füreyya, Sebahattin Eyüpoğlu, Fikret Adil ve ben Halikarnas Balıkçısı işle birlikte Tepebaşı'ndaki bir lokantada yemek yemeye gittikti. Halikarnas Balıkçısı'nı tanıyordum elbet, daha öncede görmüştüm. Ama ne yalan söyleyeyim epey yabancı gelmişti bana o koca adam. Karşısında tuhaf bir çekingenlik duyuyor, onunla konuşabilmek şöyle dursun, ona varlığımı bile duyuramayacağımdan emin olarak büzülmüş oturuyor, hiç lafa karışmıyordum. Birden Sebahattin benim İlyada'yı çevirdiğimi attı ortaya. Demeye kalmadı, Balıkçı bana şöyle bir baktı ve Homeros ile Ilyada üstüne bir nutuk çekmeye başladı.
Önce dinledim, ama açıldıkça açıldı, hiçbir yerde duymadığım, okumadığım öylesine aykırı şeyler söyledi ki, burnuma biber sürülmüş gibi oldum. Neler de neler uydurup sayıyordu; Yok İlyada Atina'da sansür edilmiş, yok Homeros Iyonyalıyken ve Anadolu'nun kahramanlığını yüceltirken Yunanistan kıskanmış bunu ve almış metni sansür etmiş, kimi yerleri budamış, kimini değiştirmiş, şurda burda parçalar eklemiş, Atina zorbası Peisistratos bir komisyon toplamış, ona yaptırmış bu işi, böylece altüst olmuş İlyada.(....)
AHMET HAMDİ TANPINAR'IN ŞİİRİ
Antalyalı Genç Kıza Mektup:
Mektubunuza vaktinde cevap veremedim. Maalesef kâtibim yok. Halbuki şair, muharrir ve üniversite hocası olarak işim epey fazla. Lise sınıflarını, vaktiyle efsanevî denebilecek uzak bir çağda, yani 1918-1919 yılları arasında, benim gibi Antalya'da okuyan ve beni merak eden bir genci hiçbir şekilde bekletmek istemezdim.

Edebiyatı gerçekten seviyor musunuz? Eserlerimle temasınız var mı? Buralarını bilmiyorum. Mektubunuzda beni layıkıyla okuduğunuzu gösteren bir emareye rastlamadım. Yalnız, lise talebesisiniz ve Antalya'dasınız. Yani 1918-1919 yılları arasında aşağı yukarı benim yaşadığım hayatı yaşıyorsunuz. İşte size bunun için yazıyorum. Bulunduğunuz memleketin, belki de orada doğdunuz, hayatımda mühim bir yeri vardır. Sizin sahillerinizde, o denize bakarak, o lodos dalgalarını seyrederek, benim gençliğimde şimdikinden çok az verimli olan meyve bahçelerinde dolaşırken ilk şiirlerimi tasavvur ettim ve edebiyattan başka bir şey yapamayacağımı anladım. Yavaş yavaş bir hülya adamı oldum. Hayatımı herhangi bir antolojide bulabilirsiniz. 1901'de doğdum. Babam kadıydı. Bu yüzden çocukluğum daha ziyade onun Anadolu'da tayin olduğu yerlerde geçti. İstanbul'da iki memuriyet arasında kalıyorduk. Ergani madeninde üç yaşımda iken bir gün kendime rastladım. Çok karlı bir gündü. Ben sıcak ve buğulu bir camdan karla örtülü bayıra bakıyordum. Sonra birdenbire kar tekrar yağmaya başladı. Bir çeşit çok lezzetli bir hayranlık içinde kalmıştım. Bu ânı her karlı günde hatırlar ve yağmasını beklerim.(...)
Bu mektubu biraz da çocukluğuma göndermiş gibiyim. Bilmem liseniz hâlâ eski yerinde, yani Ambarlı'da mı? Sizinle konuşurken, sizi hep orada tasavvur ettim. Bana vaktiyle olduğum genç adamı hatırlattınız. Onun heyecan ve coşkunluğunu yaşadım. Size teşekkür ederim. Arkadaşlarınıza ve hocalarınıza selam ve dostluklarımı, başarı dileklerimi söyleyin.
Minnettarım. Mesut ve çalışkan olun, aziz yavrum.

SORUNUN DEVAMI:Gönderici ve alıcı arasındaki ilişki hitap biçiminde önemlidir.Çünkü hitap ettiğin kişiye göre mektup türü değişmektedir.Böylece etkilemiş olur.

5.Etkinlik:Gönderici ile alıcı arasındaki ilişki metnin üslubunu etkiliyor
çünkü Cemal Süreya'nın yazdığı mektup hastaneye yatan eşi için yazarken,Ahmet hamdi Tanpınar,Antalya'da yaşayan kendinden genç olan bir kıza yazıyor böylece hitabet ettiği kişi ve uslüb değişmektedir.

sayfa 32
1.Etkinlik:
Mektup: Birbirinden farklı yerlerde bulunan kişi veya kurumlar arasında özel ya da resmi iletişimi sağlayan yazı türüdür.

Özel Mektup

Birbirini çok yakından tanıyan kişilerin, akrabalar olabilir, arkadaş çevresi vb. birbirlerine yazdığı mektuplardır. Özel mektuplarda gönderici ile alıcının bir*birine karşı özel durumu yanında, ele alınan konu da metnin üslubunu belirler.
2.Etkinlik:
Tarih sayfanın sağ üst köşesinde yer alıyor,cümleye ''sevgili,canım ve ya ......'im'' şeklinde samimiyete bağlı bir hitap cümlesiyle giriş yaplıyor
3.Etkinlik:Mektuplarda kağıt düzeni önemlidir,çünkü mektuplar kişinin yansımasıdır.
4.Etkinlik:Azra Erhat'a ait bir mektup
Balıkçı'nın Mektupları
1957 yılının ilk aylarıydı. A.Kadir ile İlyada çevirisini yarılamıştık ki, Hasan Ali Yücel haberini almış, o sıralarda yönettiği İş Bankası Kültür Yayınları'nda basılmak üzere istemişti çevirimizi. İstemekle de kalmamış uzun ve ayrıntılı bir önsöz de istemişti benden. Habire çalışıyordum, Homeros ve Ilyada'yı Türk okuruna anlatayım diye. Önsözün yarısından fazlasının bitmiş olduğu bir akşam, Maya Galerisi'ndeki bir sergiden çıktık, Füreyya, Sebahattin Eyüpoğlu, Fikret Adil ve ben Halikarnas Balıkçısı işle birlikte Tepebaşı'ndaki bir lokantada yemek yemeye gittikti. Halikarnas Balıkçısı'nı tanıyordum elbet, daha öncede görmüştüm. Ama ne yalan söyleyeyim epey yabancı gelmişti bana o koca adam. Karşısında tuhaf bir çekingenlik duyuyor, onunla konuşabilmek şöyle dursun, ona varlığımı bile duyuramayacağımdan emin olarak büzülmüş oturuyor, hiç lafa karışmıyordum. Birden Sebahattin benim İlyada'yı çevirdiğimi attı ortaya. Demeye kalmadı, Balıkçı bana şöyle bir baktı ve Homeros ile Ilyada üstüne bir nutuk çekmeye başladı.
Önce dinledim, ama açıldıkça açıldı, hiçbir yerde duymadığım, okumadığım öylesine aykırı şeyler söyledi ki, burnuma biber sürülmüş gibi oldum. Neler de neler uydurup sayıyordu; Yok İlyada Atina'da sansür edilmiş, yok Homeros Iyonyalıyken ve Anadolu'nun kahramanlığını yüceltirken Yunanistan kıskanmış bunu ve almış metni sansür etmiş, kimi yerleri budamış, kimini değiştirmiş, şurda burda parçalar eklemiş, Atina zorbası Peisistratos bir komisyon toplamış, ona yaptırmış bu işi, böylece altüst olmuş İlyada.(....)
AHMET HAMDİ TANPINAR'IN ŞİİRİ
Antalyalı Genç Kıza Mektup:
Mektubunuza vaktinde cevap veremedim. Maalesef kâtibim yok. Halbuki şair, muharrir ve üniversite hocası olarak işim epey fazla. Lise sınıflarını, vaktiyle efsanevî denebilecek uzak bir çağda, yani 1918-1919 yılları arasında, benim gibi Antalya'da okuyan ve beni merak eden bir genci hiçbir şekilde bekletmek istemezdim.

Edebiyatı gerçekten seviyor musunuz? Eserlerimle temasınız var mı? Buralarını bilmiyorum. Mektubunuzda beni layıkıyla okuduğunuzu gösteren bir emareye rastlamadım. Yalnız, lise talebesisiniz ve Antalya'dasınız. Yani 1918-1919 yılları arasında aşağı yukarı benim yaşadığım hayatı yaşıyorsunuz. İşte size bunun için yazıyorum. Bulunduğunuz memleketin, belki de orada doğdunuz, hayatımda mühim bir yeri vardır. Sizin sahillerinizde, o denize bakarak, o lodos dalgalarını seyrederek, benim gençliğimde şimdikinden çok az verimli olan meyve bahçelerinde dolaşırken ilk şiirlerimi tasavvur ettim ve edebiyattan başka bir şey yapamayacağımı anladım. Yavaş yavaş bir hülya adamı oldum. Hayatımı herhangi bir antolojide bulabilirsiniz. 1901'de doğdum. Babam kadıydı. Bu yüzden çocukluğum daha ziyade onun Anadolu'da tayin olduğu yerlerde geçti. İstanbul'da iki memuriyet arasında kalıyorduk. Ergani madeninde üç yaşımda iken bir gün kendime rastladım. Çok karlı bir gündü. Ben sıcak ve buğulu bir camdan karla örtülü bayıra bakıyordum. Sonra birdenbire kar tekrar yağmaya başladı. Bir çeşit çok lezzetli bir hayranlık içinde kalmıştım. Bu ânı her karlı günde hatırlar ve yağmasını beklerim.(...)
Bu mektubu biraz da çocukluğuma göndermiş gibiyim. Bilmem liseniz hâlâ eski yerinde, yani Ambarlı'da mı? Sizinle konuşurken, sizi hep orada tasavvur ettim. Bana vaktiyle olduğum genç adamı hatırlattınız. Onun heyecan ve coşkunluğunu yaşadım. Size teşekkür ederim. Arkadaşlarınıza ve hocalarınıza selam ve dostluklarımı, başarı dileklerimi söyleyin.
Minnettarım. Mesut ve çalışkan olun, aziz yavrum.

SORUNUN DEVAMI:Gönderici ve alıcı arasındaki ilişki hitap biçiminde önemlidir.Çünkü hitap ettiğin kişiye göre mektup türü değişmektedir.Böylece etkilemiş olur.

5.Etkinlik:Gönderici ile alıcı arasındaki ilişki metnin üslubunu etkiliyor
çünkü Cemal Süreya'nın yazdığı mektup hastaneye yatan eşi için yazarken,Ahmet hamdi Tanpınar,Antalya'da yaşayan kendinden genç olan bir kıza yazıyor böylece hitabet ettiği kişi ve uslüb değişmektedir.

SAYFA 33
6. ETKİNLİK
“Şadan’ın düğününe gelemedim, o sırada seni de göremedim. Ama şimdi evdeymişsin, telefonla da konuşmak olmaz, sevmezsin bari birkaç satır yazayım diyorum. Mavi kâğıt üzerine de olsun, öylesini daha çok seversin, sen canım canım mavi ustam."
Yukarıdaki ifadelerinden hareketle mektuplaşmanın karşılıklı konuşmalardan farkını belirtiniz.
Mektuplarda anlatılanlar düşünülerek, mantık ve dil zevkinin süzgecinden geçirilerek yazılır. Karşılıklı konuşmalarda ise ifadeler biraz daha sıradan bir üslupla dile getirilir.
7. ETKİNLİK
Cemal Süreya, Azra Erhat ve Ahmet Hamdi Tanpınar’a ait mektupların yazılış amacını ve amacın nasıl gerçekleştiğini yazalım.

Cemal Süreya'nın mektubu
Yazılış amacı ve amacın nasıl gerçekleştiği Eşinin yokluğunda hissettiklerini ona anlatmak için yazmış
Azra Erhat'ın MektubuYazar, arkadaşına uğrayamadığı için bu mektubu yazmış
A. Hamdi Tanpınar'ın Mektubu Yazar, arkadaşından bir tercüme için yardım istemek amacıyla bu mektubu yazmış
8 ETKİNLİK
Örnekte de görüldüğü üzere özel mektupların sonuç bölümünde muhatapla ilgili merak edilenler dile getirilir, selam ve iyi dilekler iletilir.
9 ETKİNLİK
ÖZEL MEKTUPLAR: (kısa bilgi)
Akraba ve dost gibi yakın çevredeki insanlara yazılan mektuplardır. Bu mektuplarda doğal ve samimi bir anlatım yer alır.
10 ETKİNLİK
Cemal Süreya, Azra Erhat ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın mektuplarında dilin hangi işlevde kullanıldığını belirtiniz.
Cemal Süreya'nın Mektubu: Göndergesel işlev, şiirsel işlev
Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mektubu: Göndergesel işlev, şiirsel işlev
Azra Erhat'ın Mektubu: Göndergesel işlev, şiirsel işlev

11. ETKİNLİK
Bir yakınınıza istediğiniz herhangi bir konuda özel mektup yazınız.

SAYFA 34
12. ETKİNLİK
Cemal Süreya'nın mektubundan alınan paragrafta dil bilgisi unsurları bağdaşıklık ve bağlaşıklık sağlayacak şekilde kullanılmıştır. Parçada yinelenen sözcükler, eş ve yakın anlamlı sözcükler anlatıma bütünlük katmıştır. Aynı kökten türeyen sözcüklerin tekrarıyla ses ahengi sağlanmıştır.
13 ETKİNLİK
Cemal Süreya’nın mektubundan alınan aşağıdaki cümlelerde noktalama işaretlerinin hangi amaçlarla kullanıldığını tabloya yazalım:


Nokta * Bunu bilmeni isterim. Yargı bildiren cümlelerin sonuna ko*nur.
Virgül * Ne yumuşak, çağrışımlı, bağışçı, düşçül şeydir ıhlamur.
* Akşam eve döneyim, kapıyı sen aç.
* N'olur, akkavakızı, anla beni. Eş görevli kelimelr ara*sında, farklı eylem ve yargılar arasın*da kullanılır.
Tırnak
İşareti * “Dolanırım Paris’imin sokaklarını,
* Orada ölmeye cesaretim yok.”
* Hiçbir şey bozamaz beraberliğimizi. “Üçüz, gözüz biz.” Alıntı, söz ve cümleler tırnak içinde kullanılır.
Vurgulanmak istenen sözler tırnak içinde kullanılır.
İki Nokta * Bir de şeyi bilmeni isterim: Benden yanlış yere, yok yere kuşkulanı*yorsun.
* Şöyle şeyler: “Ankara’ya gelince seni rahatsız ederiz.” Açıklama bölümlerinden önce kulla*nılır.
Noktalı
Virgül * Adamlar geçiyor; yüzsüz, gözsüz, gülüşsüz adamlar. Yargıları ve eş görevli kelimeleri bir*birinden ayırmak, gruplandırmak için kullanılır.
Üç Nokta 'Gözlerin...
*Kimin malında gözümüz olmuş. (...) Kime kıl kadar kötülüğümüz olmuş. Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. Anlamı tamamlanacak sözlerin yerine

Soru
İşareti *Sen de öyle şeyler düşünüyor musun? ’Bana her yönden güveniyorsun, değil mi? Soru ifadesi taşıyan cümlelerin so*nunda kullanılır.
Yay ve Köşeli Ayraç *... bir Fransız filmi: adı: “Je Suis un Sentimental" [jö Suin Sentimental (Duygulu Bir Adamım Ben)]
Bende eski kahvemde oturmaktayım. (...) Karşıda Haydarpaşa Garı, gri bir ev ödevi gibi. Açıklama amacıyla kullanılır. Yay ay*raç içinde tekrar açıklama yapmak gerekirse köşeli ayraç kullanılır.
Ünlem
İşareti ’Zuhal’im, Hayat! *Aşk büyüdü, Aşk! Seslenme, duygu ve coşku bildiren kelime ve cümlelerin sonunda kulla*nılır.
Kesme
İşareti *Gece Memo’yla hep seni konuştuk.
*Ülkü Tamerler ve Buyrukçu’yla düğün eylemiştik. özel isimlere gelen çekim eklerini ayır*mak için kullanılır.
Düzeltme
İşareti *Hâlâ başım dönüyor şenlen, esrikim şenlen, seviyorum seni. Ünlüleri uzatmak için
Bazı ünsüzlerin ince okunduğunu göstermek için (burada l ünsüzü ince okunur.

sayfa 35
14 ETKİNLİK
Cemal Süreya’nın mektubundan alınan aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan sözcükleri inceleyiniz. Bu tür sözcüklerin yazılışıyla ilgili kuralları belirleyip verilen örnekteki gibi tabloya yazınız.

[Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!]

15. ETKİNLİK

Cemal Süreya’nın mektubunu akıcılık bakımından inceleyiniz. Metinde ses akışını engelleyen aynı ya da yakın seslerden oluşmuş sözcükler kullanılıp kullanılmadığını; karmaşık, anlaşılması güç cümle kuruluşlarına yer verilip verilmediğini belirleyiniz. Yaptığınız çalışmadan hareketle metnin akıcı olup olmadığını belirtiniz.
Şiirsel bir üslupla yazılmıştır. Akıcı bir anlatım vardır.

@[Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!] istediğiniz sayfaların cevapları yukarıda verildi. :Ü

SAYFA 36
17. ETKİNLİK

[Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!]

Yukarıdaki mektubun göndericisini, alıcısını ve yazılış amacını söyleyiniz.
Yukarıdaki mektup resmi mektup örneğidir. Gönderici, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, alıcı ise İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüdür. Yazılışı amacı "Gönül Projesi" adlı etkinliğe öğrencilerin katılmasını sağlamaktır.
18. ETKİNLİK
4. metin olarak verilen mektubu şekil özellikleri bakımından inceleyiniz. Sayı, konu, tarih,gönderici, alıcı, isim, imza ve ekler bölümlerinin mektubun hangi kısımlarında yer aldığını belirtiniz. Resmî mektupların şekil özelliklerinin nasıl olması gerektiğini belirtiniz.
Resmi mektuplarda mektubu gönderen kurumun adı üst ortada yer alır. Başlığın sol alt köşesinde sayı ve konu, sağ alt kısmında tarih bulunur.
Alıcı olan kurumun adı asıl açıklamanın yapılacağı yere, yazının üst kısmına yazılır. Gönderici olan kurumun en yetkilisi adına mektubun sağ alt köşesinde isim açılır. Yetkilinin imzası bulunur.
19 . ETKİNLİK
İncelediğiniz resmî mektubun dil ve anlatım özelliklerini daha önce incelediğiniz özel mektuplarla karşılaştırarak aralarındaki farklılıkları belirtiniz. Resmî mektuplarda özel mektuplardaki gibi samimi bir dil kullanılır mı? Düşüncelerinizi nedenleriyle açıklayınız.
Resmi mektuplarda ciddi ve resmi bir dil kullanılır.
20 ETKİNLİK
İncelediğiniz resmî mektupta dilin hangi işleviyle kullanıldığını söyleyiniz.
Göndergesel işlevde kullanılmıştır.

21 ETKİNLİK
[Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!]
5. Metin
Yukarıdaki mektubun göndericisini, alıcısını ve ne amaçla yazıldığını belirtiniz.
Mektubun göndericisi: Umut Yılmazer
Mektubun alıcısı: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
Atatürk Araştırma Merkezi Kitap Satış Bürosu
Mektubun Yazılış Amacı: Kitap istemkek
22. ETKİNLİK:
Yukarıdaki mektubu şekil özellikleri bakımından inceleyiniz. Tarih, gönderici, alıcı, isim, imza bölümlerinin mektubun hangi kısımlarında yer aldığını belirtiniz. Sayı ve konu bölümlerinin iş mektuplarında yer alıp almadığını söyleyiniz. İncelediğiniz mektuptan hareketle iş mektuplarının şekil özelliklerinin nasıl olması gerektiğini açıklayınız.
Mektupat tarih sağ üst köşededir. Tarihten sonra alıcını adresi yazılmıştır. Sonra alıcıya hitaben yazılmış açıklama mektubun yazılış amacını ortaya koyar. Göndericinin adı, soyadı, imzası sağ alt köşede, adresi ise sol alt köşededir. Bu mektup bir iş mektubudur.
İş mektuplarında sayı, konu gibi bölümler yoktur.
23. ETKİNLİK:
İncelediğiniz metinlerden hareketle resmî mektuplarla iş mektupları arasındaki farklılıkları belirtiniz.
Resmi Mektup
Sayı, konu gibi açıklamalar ve özellikler vardır.
İş Mektubu
Sayı,konu gibi özellikler yoktur. İş mektuplarında kullanılan dil resmi olsa da günlük konuşma diline biraz daha yakındır.

allah razı olsun senden kardeşim senın sayende ıyı gidiyor dersler :)

bana acil 22-23-24'ün cevaplarını verebilirmisin kardeşim şimdiden teşekkürler ..

çok tşkler çok işime yaradı