İzmir Çamlatı Tuzlası
Dünyada sahip olduğu doğal şartlar nedeniyle, kuş türleri açısından eşi bulunmayan İzmir Çamaltı Tuzlası da bir dönem yok olma tehlikesi atlatmıştı. 190 kuş çeşidini barındıran Çamaltı Tuzlası'nda gruplar halinde toplanan flamingolar farklı yuva mimarileriyle dikkat çekiyorlar. Kıyıya yakın uçan yalı çapkını deniz dibini iyi görüşü ile tanınıyor. Dalgıç kuşların en ustası, en hızlısı Bahri; en geveze kuşlardan olan deniz kırlangıçları da yörenin sakinleri arasında sayılıyor.
Nallıhan Kuş Cenneti
Bozkur alanlara hayat veren Kızılırmak ve Sakarya nehirleri tarih boyunca çevreleri kuş cennetlerine de hayat vermiş. Ankara-İstanbul-Bolu-Eskişehir dörtgeni arasında yer alan ve 150'yi aşkın kuş türünü barındıran "Nallıhan Kuş Cenneti" 1994 yılında Milli parklar, Av ve Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü tarafından koruma altına alındı. Bir gözlem terası da bulunan cennette; piknik yapılabilir, göl kenarında şahin, doğan, kartal, turna, keklik, çulluk, bıldırcın, kaz, kılkuyruk, yeşilbaşı, karabatak, su tavuğu gibi kuşları görebilirsiniz.
Bafa Gölü
16 bin hektar alanındaki orman ve göllerin ile kuşların önemli sığınma yeri, sulak alanı Bafa Balık Gölleri'nde yaşayan kuş türü sayısını da uzmanlar 260 olarak belirtiyor. Kuş bilimi ve eğitimi açısından oldukça önemli olan yörede dünyada sayıları azalan tepeli pelikan, deniz kartalı, dilkuruk, dikkuyruk, sayıları tüm dünya popilasyonu açısından önemli rakamlara ulaşmış durumda.
Göksu deltası:
Kışlama ve kuluçka alanı olarak Göksu Deltası'na gelen çok sayıda kuş türü yılın hemen her mevsiminde ilginç ve canlı bir peyzaj oluşturuyor. Yerli kuşların da barındığı deltada özellikle Akdeniz'de yalnızca belli bölgelerde rastlanan ve sayıları gittikçe azalan saz horozu, bölgenin simgesi olarak dikkati çekiyor. Göksu Deltası kış aylarında ve göç zamanında kuş nüfusu ve tür sayısı olarak 330'a yakın türe ev sahipliği yaparak Manyas ve Sultansazlığı kuş cennetlerinin önünde yer alıyor. Yerli yabancı bir çok gezgin için ideal bir eko sistem olan delta, kuş gözlem ve foto safariler için son derece uygun bir ortam sunuyor. Kuş gözlemcileri için en ideal zaman göçün yoğun olarak yaşandığı nisan ve eylül ayları sabahın en erken saatleri...
Kelaynakların doğum evi Birecik:
2000 yılı kasım ayı itibarı ile sayıları 42 olan kelaynaklara Birecik kelaynaklar istasyonunda özenle bakılıyor. Darıca, Bursa, Ankara, İzmir hayvanat bahçelerindeki örnekleriyle toplam sayısı 60'ı bulan kelaynakların dünyadaki tek üreme alanı Fırat Vadi'sindeki kayalıklar! En çok 3 yumurta yapan kelaynak, şubat, ağustos ayları arasında kayalıklardaki yuvalarından kuluçka dönemini tamamlayıp, 45-50 gün boyunca yavrularını göçe hazırlıyorlar. Göç yollarının kapanmaması için 5-10 kuşluk gruplarına göç izni verilen kelaynaklardan son 7 yıldır gittikleri Mısır-Nil vadisinden dönen olmamış. Dönen olmadıysa da Birecik Kelaynak Üreme İstasyonu görevlileri bu yıl da şubat ayında gelecek kuşlarının dönmelerini merakla bekliyorlar. Birecik'e her yıl dev kafeslerde yaşayan kelaynakları görmek için dünyanın çeşitli ülkelerinden otobüsler dolusu turist geliyor. Doğada yaşayan böcekler ile Birecik İstasyonu'nca sağlanan yağsız kıyma, et, tavuk yemi, havuç rendesi ve haşlanmış yumurta kabuğu ile beslenen kelaynaklar, tek eşli yaşamaları nedeniyle üremeleri çok yavaş oluyor. Bir zamanlar 21 tür kuş yaşayan Fırat Nehri'ndeki ada ise baraj yapımından sonra set haline geldiği için kuşları barındırmıyor artık. Kelaynaklar ise kafes kuşu olarak yaşamlarını devam ettiriyorlar.
Efteni Gölü Kuş Cenneti
Göl kelimenin tam anlamıyla bünyesinde 35'i kalıcı, toplam 150 çeşit kuşa ev sahipliği yapan bir kuş cenneti olarak anılıyor. Leylekler, yaban ördekleri, tepeli beyaz balıkçıllar, angıt, sakarmeke, kuğular, gölün gediklilerinden olup kolay görünenler arasında yer alıyorlar. Kuşların göç yollarında mola gölü olan Efteni su seviyesinin dışında nilüfer çiçekleriyle, sazlıklarıyla kuşları saklarken fotoğraf ve kuş gözlemcilerine kompozisyon oluşturuyor. Boz kaz, sakarca, yeşilbaş, fiyu, bekri, çıkrıkçın, kılkuyruk, kaşıkçın, Macar, elmabaş, pas baş, gri balıkçıl, turna, toy, mezgeldek, çulluk, karatavuk, kızkuşu, karabatak mevsiminde foto safarisi için uygun özellikler gösteriyor. Göl, su kuşları üretme ve koruma sahası olarak tescil edilmiş.
Zengin bir faunaya sahip ülkemizdeki bu eşi bulunmaz hazineyi kaybetmemek için kuş cennetlerini iyi tanıtmalı kuşların barındığı havzaların, sulak alanların korunmasına önem vermeliyiz. Kuş turizmine imrendirici turlar ve aktiviteler, çeşitli araç gereçlerle donatılmış gözlem istasyonları, kuş dünyasını tanıtan dökümanlar, hediyelik eşyalar; hiç kuşkusuz ülkemiz kuşlarının ve dolayısıyla kuş gözlem turlarının artmasına da neden olacaktır.