Konu: Kanseri Yayan Gen Gözaltında

Kanseri Yayan Gen Gözaltında



Doğu Anglia Üniversitesi’nden araştırmacılar, kanser yayan geni bloke edecek doğru ilacın kullanımının, kanserin yayılma süreci olan metastaz aktivitesini engelleyerek birçok kanser hastalığını önleyebileceğini düşünüyorlar.

WWP2 adlı gen, normalde vücutta bulunan ve kanser hücrelerinin yayılımını engelleyen doğal proteinlere saldırarak onları etkisiz hale getiriyor.

Laboratuvar şartlarında yürütülen deneylerde, WWP2’nin bloke edilmesi halinde, doğal yapılı baskılayıcı proteinlerin sayısı adeta bir patlama halinde artmış ve kanser hücrelerini baskı altına alarak yayılmasını önlemiştir. Çalışma ekibinin başındaki Andrew Chantry, yeni yaklaşımın kanser tedavisi açısından son derece önemli bir potansiyele sahip olduğunu şöyle vurguluyor::

“Şu an aşmamız gereken basamak, kanser hücrelerinin içine girerek bu saldırgan geni devre dışı bırakacak bir ilacın geliştirilmesi. Bu oldukça güç fakat gerçekleştirilmesi de imkansız olmayan bir aşama.”

Chantry, önümüzdeki 10 yıl içinde büyük ihtimalle bu tip bir ilacın geliştirilebileceğini ve bu durumda, kemoterapi ve radyoterapi gibi geleneksel tedavi yöntemlerinin, kanserin yayılmasından endişe duyulmaksızın ana tümörler üzerinde kullanılabileceğinin altını çiziyor. Ekip şu sıralar başka bilimcilerle ortaklaşa bir şekilde, geni bloke edebilecek bir ilacın geliştirilmesi üzerinde çalışıyor.

Yapay Kan Hücresi Üretme Çalışmalarında Olumlu Gelişme

Yeni geliştirilen teknoloji sayesinde bilim adamları; kırmızı kan hücrelerinin büyüklüğünü, şeklini ve esnekliğini taklit ederek vücutta uzun süre dolaşabilecek, son derece yumuşak hidrojel parçacıkları üretmeyi başardılar.

Söz konusu parçacıkların oksijen veya çeşitli kimyasalları taşıyabilme işlevleri henüz test edilmiş değil. Dolaşım sisteminde kalma süreleriyse farelerde 93.29 saatlik bir yarılanma ömrüne sahip. Bununla birlikte araştırmacılar, parçacıkların özellikle kılcal damarlardan geçmelerine imkan verecek derecede esnekliğe sahip olmaları nedeniyle kan hücrelerinin görevlerini başarıyla yerine getireceğini düşünüyorlar.

120 günlük yaşam süreleri boyunca gerçek kan hücreleri esnekliklerini gittikçe yitiriyor ve sonunda dolaşım sisteminden atılarak yıkılıyorlar. Daha önce gerçek kan hücrelerinin yerini alabilecek bu tip hücreleri yapay olarak elde etme denemeleri, tam olarak esnekliğin sağlanamamasına bağlı olarak hücrelerin hızla dolaşım sisteminden atılmaları nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Son bulgular, yapay kan üretimi yanında kanserin tedavisine ilişkin yeni yaklaşımlar da sunuyor. Kanser hücreleri, sağlıklı hücrelerden çok daha yumuşak bir yapıya sahipler. Bu şekilde vücudun birçok yerine ulaşabiliyorlar. Kansere karşı ilaçlarla yüklenmiş olan parçacıkların dolaşım sisteminde daha uzun süre kalabilmesi sayesinde daha agresif tedavi yöntemlerinin gündeme geleceği belirtiliyor.

Karıncalarda Emeklilik

Yaprak kesen karıncalar (Atta cephalotes) yaşamlarına, yaprak kesmeye yarayan jilet gibi keskin çenelerle başlıyorlar. Fakat zamanla bu çeneler keskinliklerini yitirmeye başlıyor ve yaşlı karıncalar da bu görevlerini bırakmak yani bir anlamda emekli olmak zorunda kalıyorlar.

Oregon Üniversitesi’nden Dr. Robert Schofield, yaprak kesmenin oldukça zorlayıcı bir görev olduğunu belirtiyor, karıncalar bu işin büyük kısmını çenelerindeki V-şekilli keskin kenarlarla yapıyorlar. Yakından bakıldığında bu kenarların, insanın ürettiği en keskin jiletten bile daha keskin olduğu görülüyor. Ayıca bu karıncaların çenelerinin, onları güçlendiren çinko açısından zengin biyomalzemeler içerdiği biliniyor. Fakat yaşlandıkça çeneler de bu özelliklerini yitirmeye başlıyorlar. Bu durumda da bireyler yaprak kesme işini bırakarak, daha genç bireyler tarafından kesilen yaprakları yuvaya taşımaya başlıyorlar. Allah’ın ilhamıyla hareket eden karıncaların yuvaya taşıdıkları yaprakların özsuyu besin olarak kullanılırken, yapraklar aynı zamanda koloninin ihtiyaç duyduğu mantarların yetiştirilmesinde de kullanılıyor.

AIDS Virüsü Araştırmaları İlerliyor: Virüsün Kılıf Yapısı Çözüldü

HIV, insan hücreleri üzerinde bulunan alıcılara tutunarak kılıfını hücre içine yolluyor. Kılıf bir kez hücre içine girdiğinde de taşıdığı değerli kargoyu yani virüsün genetik malzemesini ortama bırakıyor. Sonrasında hücrenin kendi mekanizmasını adeta sabote ederek kendi gen ve proteinlerini çoğaltmasını sağlıyor. Yeni virüsler oluşturuldukça da genetik malzemeler küresel yapılı ve olgunlaşmamış yeni kılıflar içine yerleştiriliyor. Genç virüsler, içinde bulundukları hücreyi terk etmelerini takiben koni şekilli, olgun virüslere dönüşüyor ve diğer hücrelere bulaşmaya devam ediyorlar.

Eğer bu olgun kılıfın oluşması bir şekilde engellenirse virüsün diğer hücrelere bulaşma riskinin de ortadan kalkacağı belirtiliyor. Kılıf oluşumunu engelleyecek ve dolaylı olarak HIV tarafından enfekte olmayı engelleyecek ilaçların üretiminin de ancak yapının ne şekilde oluştuğunun tam olarak bilinmesiyle mümkün olacağı düşünülüyor.

Araştırma makalesinin yazarlarından Mark Yeager’ın da aralarında bulunduğu araştırmacılar şu sıralar elde ettikleri sonuçları bilgisayar programları yardımıyla geliştirme ve yapının zayıf bir noktasını bulabilmenin planları üzerinde çalışıyorlar. Bunun yanında olgunlaşmamış kılıfların ne şekilde olgun hale geçtiklerini anlamak da öncelikli hedeflerden bir tanesi.

Yeager, henüz tüm hikayeyi tamamlamış olmasalar da en azından birinci cildi bitirdiklerini belirtiyor.
(makale harun yahya)

Bu makale, İlmi Araştırma Dergisi 81. sayı (Mart 2011) 2. sayfada yayınlanmıştır.