Konu: Tulunoğulları(868-905)

Tulün Devleti’nin kurucusu olan Tulün, Buhara’daki Samanoğulları valisi Nuh tarafından, Abbasi halifesine (Mc’mun) armağan olarak gönderilmiş bir Türk idi. (Tulün, Türkçedeki dolun veya dolunaydan gelir.)
Bir devlet adamında bulunması gereken bütün meziyetlere sahip olan Tulün, hem Me’mun hem de ondan sonra gelen halifeler tarafından takdir edilerek yüksek mevkilere getirildi.

Tulun’un 854 yılında ordu kumandanı iken ölmesi üzerine aynı meziyetlere sahip olan oğlu Ahmet, babasının yerine getirildi. 868 yılında Mısır’da durumun karışması üzerine halife (Mu’ tez Billah) tarafından kendisine geniş yetkiler verilerek, Mısır valiliğine atandı. Kısa sürede duruma hakim oldu. Durumu uygun görerek aynı yıl içinde (868) (bazı tarihçilere göre 880 yılında) istiklalini ilan ederek, sadece ismen halifeye bağlı olan ilk vali oldu.

Fustat (eski Kahire) şehrini kendisine başkent yapan Tulunoğlu Ahmet, bir devlet kurdu. Çaresiz kalan Abbasi halifesi bu devleti tasdik etti.Mısır’dan elde ettiği geliri Mısır’a harcayan, maliyeyi düzelten Tulunoğlu Ahmet, ülkesini dış tehlikelere karşı korumak için kuvvetli bir ordu kurdu. İmar faaliyetine girişerek ülkeyi bayındır bir hale getirdi. Mısır’ın dışında Filistin, Suriye ve Irak’ın kuzeyini kendine bağladı.

On altı yıl ülkeyi çok iyi idare eden Tulunoğlu Ahmet, üzerine gönderilen Abbasi ordusunu mağlûp ederek; Suriye’nin, Hama ve Humus şehirlerini zapt etli. Adana’ya kadar ilerledi. Onun zamanında ülke, servet ve ihtişama kavuştu. Fustat şehri zengin ve büyük bir ticaret merkezi oldu.Tulunoğlu Ahmet’in 884′tc ölümünden sonra, yerine oğlu Humaravcyh geçti.

Halifenin bir ordusunu yenerek Cezire ve Musul’u aldı. Humaravcyh’in 895′te öldürülmesinden sonra, başa geçen oğlu Harun ve diğer idareciler zamanında, ülke iyi idare edilemedi. Mısır’da iç isyanlar ve karışıklıklar çıktı.Bu durumu haber alan halife, Tulunoğulları üzerine bir ordu göndererek Mısır’ı zaptetti. Tulunoğulları Devleti’ne son verdi (905).

Alıntı

Teşekkürler

@[Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!] Öğrenmeye konu ne çok şey var.

Rica ederim Mehmet.

edirnetesbih Nickli Üyeden Alıntı [Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!]

güzel paylaşım

Teşekkür ederim.

vaktim olmadiği için yazıyi okuyamayacağım fakat tolunoğlu ahmed bey "önce insan" diyerek, insan sevgisiyle adalet anlayışını şekillendirmişti. din, ırk ya da dil ayrımıyla değil. onun bu tutumu da sonraki türk devletleri yöneticilerine örnek olmuştur muhakkak ki.