Konu: Pastel Boya Nedir?

Pastel Boya Nedir?

pastel boyanın tarihçesi - pastel boya nasıl kullanılır - pastel boya kullanma yöntemleri - pastel boya kullanırken dikkat edilecek hususlar

Pastel, renk verici toz pigmentin bağlayıcı maddelerle karıştırılarak kalıba dökülmesiyle yapılan çubuk biçimindeki boyama maddesine ve bu boyayla yapılan resimlere denir.

Pastel yapımında bağlayıcı madde olarak arapzamkı, kitre ya da metil selüloz kullanılır Karışıma beyaz katkı maddeleri eklenerek istenen renk tonları elde edilir.

Kurşunkalem kalınlığında ve 8–10 cm boyunda olan pastel çubuklar kâğıda sürülünce, kâğıdın yüzeyinde parlak, canlı renkler oluşur; ama bunlar kâğıdın dokusuna işlemediği için kolayca silinip bozulabilir.

Bunun için pastel resimler ya bir camın arkasına konarak ya da üzerine bir sabitleştirici sürülerek korunur.

Kuzey İtalya’da 16. yüzyılda ortaya çıkan pastel 18. yüzyılda yaygınlaştı. Jean-Baptiste-Simeon Chardin ve Maurice-Ouentin de la Tour gibi 18. yüzyıl Fransız pastel ustaları yaptıkları portrelerde yumuşak pastel kullandılar.

Sert pastelle yapılan resimler ise daha çok tebeşirle çizilmiş izlenimi verir. 19. yüzyılın sonunda pastel kullanımını canlandıran Fransız ressam Edgar Degas’nın balerinlerle ilgili çalışmalarının birçoğu pastel boyayla yapılmıştır.

Pierre-Auguste Renoir, Henri de Toulouse-Lautrec ve Pierre Bonnard gibi Fransız ressamların yanı sıra, ABD’li Mary Cassatt ve İsviçreli ressam Paul Klee de pastel tablolar yapan ünlü ressamlardır.


Kuru boyayı elimize alır, rengi doğrudan resmin yüzeyine aktarırız. Bu boya içinde yağ ya da zamanla sararıp çatlamalara yol açabilecek vernik bulunmadığından yağlıboyadan daha uzun ömürlüdür. Teknik açıdan sağladığı bu yararların yanı sıra, pastel son derece ilginç bir kullanım alanı yaratır.

Pastel boyadaki rengin gücünü, boya maddeleri ile karıştırılan tebeşir oranı belirler. Yüksek oranda tebeşir karıştırılması açık ton, düşük oranda tebeşir ise koyu ton elde etmeye yarar ve böylece her rengin çok sayıda tonu elde edilebilir.

Çok kişi pasteller içindeki pigmentlerin yani boya maddelerinin, yağlıboya ve suluboyalarda olduğunu bilmez; bu boyalarla pastel arasındaki tek fark yapım işlemindedir. Yağlıboyalar, incecik toz halinde öğütülmüş boya maddelerinin yağla, suluboyalar zamklı suyla, pasteller ise bu tozların katı bir hamur oluşturana tek tebeşir ve suyla karıştırılmasından oluşur.

Kuru bir teknik olduğu gibi pudramsı yüzeyi ışığın kurulmasını güçlendirir ve bu yüzden de hiçbir tekniğin ulaşamayacağı bir renk yoğunluğu taşır. Kuru olduğundan kağıdın ya da boyanın kurumasını beklemek gibi sinir bozucu bir yanı yoktur. Kuru boyayı elimize alır, rengi doğrudan resmin yüzeyine aktarırız. Bu boya içinde yağ ya da zamanla sararıp çatlamalara yol açabilecek yağ ve vernik bulunmadığından yağlıboyadan daha uzun ömürlüdür. Teknik açıdan sağladığı bu yararların yanı sıra, pastel son derece ilginç bir kullanım alanı yaratır.

Pastel boyadaki rengin gücünü, boya maddeleri ile karıştırılan tebeşir oranı belirler.Yüksek oranda tebeşir karıştırılması açık ton, düşük oranda tebeşir ise koyu ton elde etmeye yarar ve böylece her rengin çok sayıda tonu elde edilebilir.Çok kişi pasteller içindeki pigmentlerin yani boya maddelerinin, yağlıboya ve suluboyalarda olduğunu bilmez; bu boyalarla pastel arasındaki tek fark yapım işlemindedir.Yağlıboyalar, incecik toz halinde öğütülmüş boya maddelerinin yağla, suluboyalar zamklı suyla, pasteller ise bu tozların katı bir hamur oluşturana tek tebeşir ve suyla karıştırılmasından oluşur.

Çalışma için gerekli malzemeler ve dikkat edilecek hususlar;

1- Şövale ve altlık (Dik duran bir şövale pastel boya kırıntılarının kağıt yüzeyinden aşağı dökülmesine imkan sağlar. Böylece resim yüzeyi temiz kalabilir.)
2- Pastel boya (Her yerde her türlü pasteli bulmak mümkündür. Profesyonel ve amatör herkes için tür, kalite, çeşitlilik, ekonomiklilik gibi. Burada herhangi bir sınırlama yok. O sizin seçiminize kalmıştır.
3- Fiksatif sprey (büyük-küçük) Yapılan resimlerin bozulmaması için gerekli. Çünkü yapılan resimler çerçevelenmediği sürece iyi korumalı. Birbirlerine sürtünmeleri engellenmeli. Aşrı sprey kullanımından kaçınılmalı yoksa renklerin parlaklığı gider.
4- Pastel boya için özel geliştirilmiş fon kağıtları (mukavva, Bristol, şöhler, normal fon kartonları, resim kağıtları vb.) Dokulu kağıtlar her zaman çok iyi etki verir. İstenilen etkiyi elde etmek için kağıdın rengine dikkat etmek gerekir.Gri, pembe-gri, yeşil-gri, mavi-gri kağıtlar kullanılabilir.Bu renkler gözü yormaz ve izleyiciyi dinlendirir.Çarpıcı sonuçlar elde etmek için koyu ve parlak renkli kağıtlar üzerine parlak renkli pasteller kullanmak gerekir.Orta ton renk ve kağıtlar en idealidir.Kağıt seçiminde konunun rengine uygunlukta önemlidir.Örneğin deniz resmi çalışan kişi mavi-gri, yaz mevsiminde buğday tarlalarını çalışan biri sarı kağıtları tercih edebilir.
5- Samur ve kıl fırçalar, pastel silgisi, kalemler vb.
6- Çalışma aşamaları; Pastel boya da çeşitli çalışma teknikleri vardır.Kişisel becerilerde bu tekniklerde etkilidir.Pastel boyanın tutulması kağıt yüzeyine sürülmesi farklı yöntemleri ortaya çıkarmıştır.

Bunlar;Tarama yani paralel ve çapraz çizgilerle çalışma; Bu yöntemde boya darbeleri üst üste kullanılarak, yatay, dikey, çaprazlamasına, enine boyuna taramalarla ilginç sonuçlar elde edilebilir. Böylece renk içinde renk kullanılmış olur.

Ovalama yöntemi; Bu yöntemde renkler parmakla ve ya peçete yardımıyla ovalanır. Cilalanmış gibi düz yüzeyler elde edilir. Genellikle bu yöntem kullanılmaktadır. Fakat pastel boyanın kendine özgü yapısı bozulmakta, grenler ve pütürlü yapı kaybolmaktadır.