Son günlerde basında yer alan aşılar hakkındaki bazı haberler anne babaları endişelendiriyor. Aşılarda bulunan Thiomersal adlı maddenin otizmle ilişkisi olduğu iddia ediliyor. Ancak yazılanlar sizi korkutmasın! Sağlık Bakanlığı’nın açıklamaları ve uzman görüşleri bir ortak noktada buluşuyor: “Bebek ölümlerini azaltan, bulaşıcı hastalıklara karşı etkin ve ucuz koruma sağlayan aşılardan vazgeçmek mümkün değildir.”

Thiomersal adlı maddeyi son zamanlarda sıkça duyar olduk. Aşının öneminin bilincinde olan binlerce aileyi ürküten bir iddia ortaya atıldı: Bu madde otizme sebep oluyor… Bu nedenle birçok ülkede aşılardan bu madde kaldırıldı. Peki bu iddia ne derece doğru? Aşılar bebekleri birçok hastalıktan koruyor. Ya bu iddialardan korkan aileler aşı yaptırmayı ihmal ederse ne olacak? Ortada gerçekten çok hassas bir konu var. Uzmanlar aşının öneminin tartışmasız olduğunu belirtiyor. International Etiler Polikliniği Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Yılmazbaş “thiomersal nedir?” sorumuzu şöyle yanıtlıyor: “Thiomersal, %49’u etilmerküri olan, aşılarda, göz damlalarında ve bazı kontakt lens solüsyonlarında bulunan, bakteri çoğalmasını önleyen bir civa bileşiğidir. Etilmerküri vücuttan 7-10 gün içerisinde atılır. Oysa toxik olan metilmerküridir ve vücuttan atılımı 50 gündür.”

Otizm ve Civa Zehirlenmesi

Sağlık Bakalığı’nın aşılama takvimindeki Hepatit-B, Difteri-Boğmaca-Tetanoz, Difteri-Tetanoz, Erişkin Difteri- Tetanoz aşıları Thiomersal içeriyor. Peki bu maddenin otizme neden olabileceği iddiası nereden kaynaklanıyor? Aşıların otizm belirtilerine sebep olduğu iddiası kronik civa zehirlenmesi ile otizmin klinik belirtilerinin birbirine benzemesi nedeniyle ortaya atılan teorik riskten ibaret. Dr. Yılmazbaş konuyla ilgili şunları söylüyor: “Civanın toxik olduğu en düşük doz 275 mcg’ dır. Ancak bir çocuk 6 yaşına kadar toplam 162,5 mcg civa almaktadır ve bu toxik dozun çok altındadır.”

Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı Ne Diyor?

Yurt dışında aşılardan bu madde neden kaldırılmış? Dr. Yılmazbaş soruyu şöyle yanıtlıyor: “Amerika Birleşik Devletleri 2001 yılından beri civa içeren aşıları uygulamadan kaldırmıştır. Bu uygulamayı yaparken otizmle civa içeren aşılar arasında bir ilişki bulunmadığını, aşıların içinde bulunan civa dozunun toxik olmadığını belirtmiştir. Ancak bu söylentilerin ülkede aşılama oranını düşüreceği endişesiyle bu uygulamaya gidildiği belirtilmiştir.” Dünya Sağlık Örgütü’nün de 2004 yılında oluşan konsensusunda da civa içeren aşılarla genişletilmiş bağışıklama programına devam edilmesi öneriliyor. Amerikan Pediatri Akademisi de aşıların içinde koruyucu amaçla kullanılan civanın sağlığa zarar vermeyeceği ve bu aşıların kullanımına devam edilmesi gerektiği belirtiyor.

Sağlık Bakanlığı da resmi sitesinde şu açıklamayı yapıyor: “Kronik civa zehirlenmesi ile otizmin klinik belirtilerinin birbirine benzemesi nedenyle ortaya atılan teorik risk daha sonra reddedilmiş ve böyle bir ilişkinin olmadığı gösterilmiştir. Özellikle gelişmiş ülkelerdeki aşı karşıtı grupların Thiomersal içeren aşıların kullanımı ile Otizm başta olmak üzere bir takım kronik hastalıkların arttığı iddiaları üzerine bu ilişkiyi araştıran birçok bilimsel inceleme yapılmıştır. Bu incelemeler sonucunda Thiomersal ile otizm arasında herhangi bir ilişki saptanamamıştır. Dünya Sağlık Örgütü Aşı Güvenliği Genel Komitesinin (GACVS) yaptığı ayrıntılı araştırmalar ışığında; Avrupa İlaç Ajansı (EMEA) Patentli Tıbbi ürünler Kurulu’nun (CPMP) Mart 2004’teki çalışmasında da Thiomersal içeren aşılarla yapılan bağışıklama ile özel nörolojik gelişim bozuklukları arasında bir ilişki olmadığı saptanmıştır. ABD’de aşılarda kullanılan Thiomersal içeriğinin azaltılması yönünde kararlar olmakla birlikte, halen grip aşıları başta olmak üzere bir çok aşı ve ilaçta bu maddenin koruyucu olarak kullanılmasına devam edilmektedir. Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere ülkelerin çoğunda aşılarda koruyucu olarak Thiomersal kullanımı devam etmektedir. Aşı yapılmaması durumu, yılda yüz binin üzerinde bebeğimizin ve çocuğumuzun kaybına neden olacağından konu ele alınırken çok daha hassas yaklaşılmalıdır.”