Konu: Psikoloji sözlüğü

i

İd: Freud'un kişilik kuramında bireyin tüm içgüdülerinin depolandığı, bireye enerji veren kaynak.Altbenlik.

İdentifikasyon : Ölmüş kişinin hala var olduğu ilişkin duyumlar.

İllüzyon : Göz yanılsaması,dışarıdan gelen görsel uyarıların olduklarından faklı algılanması.

İmplosion : Fobi tedavisisnde bir uyaran yükleme biçimi.

İmpotence : Cinsel güçsüzlük

İnfantisit : Postpartum psikozunda görülen kendi bebeğini öldürme obsesyonu.

İnsomni : Uyku azalması veya yokluğu.

İnstinct : İçgüdü

İntrojekt : İçe atma

İntrovert : İçe dönük

İPT : Kişilerarası ( İnterpersonal ) psikoterapi.

İritabl Duygudurum : Kolayca sinirlenen ve kışkırtılınca öfke gösteren.

İzolasyon : Duygunun yalıtılması.

J

Jalousie Morbide : Anormal derecede kıskançlık

Jamais Vu : Kişinin daha önce yaşadığı gerçek bir durumu tanımadığına dair yanıltıcı bir his.

Jargon Afazi : Saçma sözcüklerin çeşitli tonlama ve yükselip alçalmalarla söylenmesi.

Jigantizm: Ergenlik çağından önce oluşan hipofiz bezi tümörlerinde büyüme olayının kontrolden çıkması sonucu oluşan dev görünüm.

Juvenil: Gençliğe dönemin ait.

K

Kannabinohid : Esrar

Kastrasyon : Genellikle transseksüellerde görülen penis veya testisleri kesme davranışı.

Katalepsi : Kıpırdamadan sürekli korunan duruşa verilen ad.

Katapleksi : Kas tonusunda çeşitli emosyonel durumların tetiklediği geçici kayıp ve zayıflık.

Katarsis : Rahatsızlığa neden olan duygu yüklerinin uygun bir boşaltım alanına aktarılarak kişinin arınması

Kekemelik ( Pepelik ) : Bir ses veya hecenin sık tekrarlanması veya uzatılması; konuşma akıcılığında belirgin bozulma.

Kelime Salatası : Bir arada bulunan bir çok sözcük bir anlam ifade etmez. Kişi sürekli olarak konuşmakta ancak konuşmalardan bir anlam çıkarılamamaktadır.

Keşif Sanrıları : Kişi kimsenin bulamadığı şeyler keşfetmektedir veya bunun uğraşı içindedir.

Kinofobi : Köpek korkusu

Klang Çağrışım (Anlamsız Çağrışım) : Anlam bakımından bağlantısı olmayan ancak ses uyumu olan sözcüklerin birbirini izlemesi.

Kleptomani : Ekonomik değerini gözetmeksizin çalma kompulsiyonu.

Klostrofobi : Kapalı yerde bulunma korkusu.

Kompulsiyon (Zorlantı) : Karşı konduğunda kaygı uyandıran bir isteğe uyarak harekete geçmek için duyulan patolojik gereksinimdir. Genellikle obsesyonu takiben oluşur. Örneğin kirlilik obsesyonuyla el yıkama kompulsiyonu gibi.

Kondansasyon : Çeşitli konuların bir nedene bağlı olmaksızın kavramlaştırılması.Düşlerin genellikle yer,kılık ve biçim değiştirmesi.

Konfüzyon (Şaşkınlık) : Açık ve tutarlı düşünme yetisindeki bir bozukluktur.

Koprofili : Kadın ve erkeklerde dışkı yeme veya dışkıyla oynama şeklinde cinsel haz alma isteği.

Koprofobi : Dışkılama korkusu

Koprolali : Açık saçık sözcüklerin kompulsif olarak söylenmesi.

Koro : Kişinin penisinin büzüştüğü ve içeri kaçacağı böyle bir şey olursa öleceği korkusuyla karakterize akut bir anksiyete tepkisidir.

Korsakoff Sendromu: Uzun süre alkolik olmaktan doğan organik bir hastalık.

Kötülük Görme Sanrıları ( Perseküsyon ) : Kişi çevresindeki veya hayali insanların kendisine kötülük yapacağına ilişkin gerçek dışı düşüncelerdir.

Kronik : Süreğen

Küçüklük Sanrıları (Mikromanik Hezeyanlar) : Kişi kendini her bakımdan güçsüz ve işe yaramaz hissetmektedir.

L

Labilite : Kısa zamanda duygusal tepkilerde oynama

Landau-Kleffner Sendromu : Epilepsi ile birlikte edinsel afazi

Latah : Malaya ' da kadınlarda görülen bir psikotik bozukluk.

Latency : Gizlilik

Letarji : Kişinin uykuya eğilimli ve hareketsiz görülmesi, uyuşukluk.

Letolojika : Nesne veya kişi adlarını anımsama yeteneğinin geçici kaybı.

Libido : İnsanda var olan yaşam içgüdüsü.

Libido Azalması : Cinsel ilgi, dürtü ve performansta azalma (libido artışı çoğunlukla manik durumlarla ilişkilidir).

Lillipütyen Varsanısı :Nesnelerin küçülmüş boyutlarda görüldüğü sahte algı.

Logore ( Söz ishali ) : Kişinin çok fazla, tutarlı, mantıklı ve bolca konuşması.

LSD (Liserjic Asit Dietilamid) : Çavdar mahvuzunda bulunan alkaloidlerden sentez yoluyla elde edilen bir tür halüsinojen.

M

Makropsi : Nesnelerin olduklarından daha büyük göründükleri durum.

Mani : Hastanın işlevselliğinde belirgin bozulmaya neden olan, yargılamasını bozan, anormal ve inatçı bir biçimde yükselmiş bir duygudurum bozukluğudur.

Manyerizm : Kişide yer etmiş, alışkanlık olmuş istemsiz yüz hareketleri.

MAO : Monoamin Oksidas İnhibitörleri.

Masturbasyon (Özdoyurum) : Kişinin başka birinin katılımı olmaksızın kendini cinsel olarak uyarması.

Mazoşizm : Kişinin acı duyma isteğini öne çıkaran bir tür cinsel bozukluktur.

Megalomani : Kendini büyük ve önemli görme

Mental Retardasyon : Zekada toplumsal ve mesleki işlevselliği sekteye uğratacak düzeyde gerilik.

Metabolik Sanrılar : Hasta vücudunun değişerek başka bir nesneye dönüştüğünü iddia eder.

Mikropsi : Nesnelerin olduklarından daha küçük göründükleri durum.

Mikrosefali : Kafatasının küçük olmasıyla ortaya çıkan bir anormalilik

Mistik Sanrılar : Kişinin dinsel açıdan yüksek yerlerde olduğuna ilişkin sanrılardır. Kişi tanrı, peygamber veya benzer bir özellikte bir kişi olduğuna inanır.

Mitomani : Yalan uydurma eğilimi

Mizofobi : Pislik korkusu

Monomani : Tek bir konuyla aşırı uğraşma.

Muhakeme-Yargılama : Düşünce süreci içinde karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik zihin işlevine denir.

Munchausen Sendromu : Kişinin istemli olarak tıbbi veya ruhsal bozuklukların bulgularını üretmesi ve öykü ve belirtilerini yanıltıcı biçimde sunması, temaruz.

Mutizm : Kişide yapısal anormallik olmamasına rağmen ses kaybı.

N

Necrofili : Ölü ile cinsel ilişki kurma tutkusu

Negativizm : Tüm hareket ettirlme girişimlerine veya tüm komutlara karşı amaçsız direnmedir.

Nemfomani : Kadında aşırı ve kompulsif cinsel ilişki kurma gereksinimidir.

Neolojizm (Dil Uydurma) : Düşünce ve çağrışım bozukluklarının sözcükleri etkilemesi ile yeni dil simgeleri uydurmadır.

Nevroz : Gerçeği değerlendirmenin sağlam olduğu, davranışın önemli toplumsal kurallara uygun olabildiği, tedavi edilmezse görece uzun süreli veya tekrarlayıcı olabilen bir ruhsal bozukluk.

Nightmare : Gece bunaltılı düş görme

Nihilistik Sanrılar : Kendisinin, diğer insanların veya dünyanın var olmadığı veya sonunun geldiği yolundaki yanlış düşünce.

Nikotofobi : Gece ve karanlık korkusu

Noesis : Kişiye vahiy inmiştir ve tüm insanları aydınlatacaktır.

Noktüri : Gece boyunca sık idrara çıkmadır.

Nominal Afazi : Bir nesne için doğru ismi bulma güçlüğü.

Nozofobi : Hastalık yılgısı

Nörotransmiter: Sinirsel aktarıcı.

O

Obesite : Aşırı şişmanlık.

Obsesyon (Saplantı) : Mantıklı çabalarla bilinçten uzaklaştırılamayan karşı konamayan bir düşünce veya duygunun patolojik olarak direnmesi.

Obtundasyon (Kapanma) : Hastanın uyanıkken ilgisiz görünmesi.

Oedipus Kompleksi: Erkek çocuğun annesine karşı duyduğu cinsel istek.

Ofidofobi : Yılan korkusu

Oligofreni : Zeka geriliği

Onikofaji : Tırnaklarını kemirme kompulsiyonu

Opioid (Özgül Madde) : Opium türevleri ve sentetik maddelerinden oluşan morfin, eroin, kokain türü maddelerinin tümüne verilen isim.

Orgazm : Kadının mastürbasyon veya cinsel birleşme yoluyla boşalması.

Otistik Düşünce : İçsel, kişisel dünyayla aşırı uğraşma.

Otoerotikasfiksi : Kişinin erotik duyumlarını keskinleştirmek ve hafif hipoksi yoluyla orgazmın şiddetini artırmak için bir yandan kendini boynundan asarken diğer yandan masturbasyon yapmasıdır.

Otomatizm : Genellikle bilinç dışı simgesel bir etkinliği temsil eden bir ya da daha çok sayıda eylemin otomatik olarak gerçekleştirilmesi.

Otomutilasyon : Organ kesme şeklinde görülen bir öz kıyım veya kendini cezalandırma şeklidir. Psikozlarda görülebileceği gibi obsesif kompulsif nevrozlarda veya impuls kontrol bozukluklarında da görülebilir.

Ö

Öfori : Yoğun çoşkuyla birlikte yaşanan büyüklük duyguları.

Ötimik Durum : Normal duygudurum yelpazesi.

Özkıyım (İntihar) Düşünceleri : Özkıyıma ilişkin fikirlerin varlığıdır. Genellikle kendini güçsüz ve suçlu hissetme düşünceleri ile birlikte ölümü tanıma isteği eşlik eder.

P

Panfobi : Herşeyden korkma.

Parafazi : İsim veya sözcük bulmakta zorlanıldığında nesne ve olayları dolaylı anlatma.

Paramnezi : Geri çağırmadaki çarpıtmalarla anıların yanlış anımsanması.

Paranoid Sanrı: Kötülük görme (perseküsyon) ve alınma (referans) sanrılarını kapsar. Kendisine düşmanlık ve zarar verileceği sanrılarıdır.

Paranoya : Bu terim ilk kez 1863'de Kahlbaum tarafından kullanılmıştır. Eski Yunancada değişik, yandan anlamına gelen "para-" ile düşünme anlamındaki "noia" kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Gerçeğe dayanmayan ileri kuşkuculuğu tanımlar. Ancak, herhangi bir kuşkuculuğu tanımlamak için kullanımı daha sıktır.

Parapraksi : Günlük yaşam içerisinde dil ve hareket sürçmeleri.

Parasomnia : Uykuda anormal ( korku , Uyurgezerlik gibi ) bir durumun ortaya çıkması.

Parkinson Hastalığı : Tremor, düzlenmiş duygudurum ve salya akması gibi klinik özelliklerin eşlik ettiği nedeni genelde nörolojik olan bir tür ekstrapiramidal sendromdur.

Pavor Nocturnus : Uykuda ilk bir kaç saattinde NREM döneminde düş olmaksızın yaşanan korku nöbeti.

Pedofili : Çocuklarla cinsel ilişki tutkusu.

Penisenvy : Kız çocuklarında görülen penise imrenme tutumu.

Perde Anı : Acı veren bir anıyı perdeleyen bilinçli olarak katlanılabilir başka bir anı.

Perseküsyon : Kötülük görme sanrısı.

Perseverasyon : Kendiliğinden başlayan kalıplaşmış bir sözcük ya da cümlenin hiç durmadan yinelenmesidir.

Pirofobi : Ateş korkusu

Piromani : Dürtü denetimindeki başarısızlık sonucu yangın çıkarma isteği.

Polifaji : Patolojik aşırı yeme.

Post Travmatik Stres Bozukluğu (PTSB) : Olağandışı travmaya yanıt olarak gelişen bir tür kompülsif stres bozukluğu.

Postpartum Psikozu : Doğum sonrası ortaya çıkabilen bir psikozdur.

Prevalans : Sık görülen ruhsal bozukluklara ilişkin yaygınlık.

Priapizm : Trazodon gibi bazı psikotrop ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkabilen şiddetli ağrının eşlik ettiği inatçı penis sertleşmesidir.

Prognoz : Hastalığın gidişatı ve sonlanışı.

Prozopagnozi : Yüzleri tanıma yetisinin kaybedilmesi.

Pseudologia Phantastica : Kişinin kendi fantazilerinin gerçek olduğuna inandığı bir tür yalan söyleme.

Psikasteni : Karar verme zorluğu,kuruntu,fobiler ve verimsiz uğraşlarla kendini gösteren bir tür nevroz.

Psikofarmakoloji : Psikolojik kaynaklı bozuklukların psikoterapötik ilaçlarla sağaltımı.

Psikojen Koma : Bilinçlilikte MSS depresyonu olduğunu gösteren ağır bir bozulma durumudur.

Psikoz : Gerçeği fantaziden ayırt edememe,gerçeği değerlendirme yetisinde bozulma,yeni gerçeklik yaratılması.

Puerperal Psikozu : Doğum sonrası ilk haftada ortaya çıkabilen bipolar bozukluk.

Püberte : Görünür ergenlik belirtileri

R

Reaksiyon Formasyon : Karşıt tepki oluşturmak.

Referans : Alınma.

Referans Düşünceleri : Alınma fikirleridir. Kişi çevresinde geçen olayların, konuşmaların hep kendisi ile ilgili olduğuna inanır. Ayrıca bunların kendisine yönelik yapıladığını düşünür. Daha ilerlerse sanrı halini alabilir.

Referans Sanrıları : Hak iddiası sanrılarıdır. Kişi bir haksızlığa uğradığını düşünerek bir ömür boyu hakkını arar.

Refleksiyon (Düşünce) : Nesneler yerine onların sembollerini kullanarak yapılan bilişsel, zihinsel işlev olup, engel aşma, sorun çözme sürecidir.

Rehabilitasyon : Ruhsal sağaltım ve uyumlandırma.

Relaxation : Gevşeme , rahatlama

Rehresyon : Ağır gerileme

Retrograd Amnezi : Zamanda belli bir noktadan önceki olayları anımsayamama.

Rorschach Testi : mürekkep lekelerini algılamayı ve algı nedenlerini , kişilik dinamiğini incelemeye yarayan bir projektif testtir.

Ruminasyon : Zihinsel geviş getirme.