Ausubel’in öğrenme üzerine önceki bilgilerin etkisini vurgulayan
anlamlı öğrenme teorisine dayanarak 1984 yılında Joseph. D. Novak ve
D. Bob Gowin’in Cornell Üniversitesi öğrencileriyle beraber
yürüttükleri bir arastırma projesi sonucunda gelistirilen kavram
haritaları, insanların bilgiyi nasıl edindiklerini ve nasıl
anlamlandırdıklarını gösteren bir öğrenme ve öğretme stratejisidir.
Kisinin sahip olduğu kavramlar ve önermeler ile yeni bilgileri
iliskilendirerek bilgiyi olusturması olarak tanımlanan anlamlı
öğrenmenin gerçeklesebilmesi için kavramlar arası iliskilerin
kurulabilmesi gerekmektedir. Kavram haritası, kavramlar arası iliskileri
kurmada öğrencilere yardım etmek için tasarımlanan sematik bir
gösterimdir. Diğer taraftan, iyi bir anlamayı inceleme tekniği iyi bir
öğretim tekniği olduğu için kavram haritaları bilgileri organize etmede,
öğrencilerin yanlıs kavramalarını tespit etmede ve öğrencilerle
kavramların anlamlarını tartısırken kullanılabilecek iyi bir öğretim
tekniğidir..

Kavram haritaları öğrenenin
sahip olduğu kavram ve
önermeleri iliskilendirmesini
ve dolayısıyla anlamlı
öğrenmeyi sağlar.

[Linkleri Görebilmek için ÜYE Olmalısınız!Hemen ÜYE OL!]

Novak tarafından ileri sürülen,öğrenilecek kavramların ve kavramlar arası ilişkilerin görselleştirildiği bir şemadır.Kavram haritaları tek bir kavramın aynı kategorideki diğer kavramlarla ilişkisini belirten somut grafiklerdir.Kavram haritaları,kavramların kendileri ile aynı kategorideki diğer kavramlarla bağlantısını gösteren bireysel öğrenme araçlarıdır.Bu haritalar,Yeni öğrenilecek bilgiyi daha açık hale getirmekte,önceki bilgiler ile yeni bilgiler arasında anlamlı bağlantılar kurulmasına yardımcı olmaktadır.Anlamlı öğrenmeyi temele alan bu haritalar,bilişsel alan öğrenmelerinde ezberleme yerine,öğrenmenin daha kalıcı ve uzun süreli olmasını sağlamaktadır.
Kavram haritalarının bilgiyi görselleştirme,ilişkilendirme,somutlaştırma,snıfla ndırma gibi işlevleri vardır.Ancak en önemli işlevi bilgiyi anlamlı hale getirmektir.Ayrıca,kavram haritaları öğrenmelerin değerlendirilmesi amacıyla kullanılan alternatif bir ölçme aracı olarak da zaman zaman kullanılmaktadır.Kavramlar arası ilişkileri öğretmek isteyen bir öğretmen,kavramlara örnek olan ve olmayan durum ve nesneleri bulmak durumundadır.Kavram haritaları,bir kavramın alt kavramlar ve kavramlar arasındaki ilişkileri hiyerarşik bir şekilde görmeye yardım eden bir şemadır.Bilginin zihinde somut ve görsel olarak düzenlenmesini sağlar.Belleğin en önemli özelliklerinden bir organizyon olduğuna göre,bu durumdan öğretilenlerin yararlanması,öğrenme-öğretme sürecini kolaylaştıracak hedeflere etkin bir şekilde ulaşılmasını sağlayacaktır.
En Yaygın Kavram Haritası Türleri
# Örümcek Harita:Temel bir kavramı tanımlamak için kullanılmaktadır.Merkezdeki temel kavram nedir? v.b sorulara cevap arar.
#Balık Kılçığı Haritası:Karmaşık bir olayın nedenlerini ve sonuçlarını ortaya koymak için kullanılır.Kılçığın üst tarafında olaylar,alt tarafında da olayların nedenleri gösterilir.Bu şekilde,olayların nedenleri ve sonuçlarının arasındaki ilişkiler daha anlamlı hale getirilmiş olur.
#Sınıflama Haritası:Öğrenilen bilgileri sistematik olarak sınıflamayı amaçlar.Bu sınıflama genelden özele doğru aşamalı bir dağılım gösterir.