OKUL ÖNCESİ EĞİTİM
PROGRAMLARINDA PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
ÖĞRENME SÜRECİNDE PLANLI ÇALIŞMA
PLANLAMA
Belirli eğitim hedeflerine ve program amaçlarına ulaşmak için etkinliklerde hangisinin seçileceğini, bunların çocuklara niçin ve nasıl yaptırılacağını,ne gibi yardımcı ve tamamlayıcı kaynak, araç-gereç ve materyallerin kullanılacağını ve çocuklardaki gelişimin nasıl değerlendirileceğini önceden ayrıntılı olarak tasarlama işidir.
Öğrenme Sürecinde Planlı Çalışmanın Önemi
Eğitim etkinliklerinin sistemli ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için önceden gerekli hazırlıkların ve planların özenle yapılması gerekir.
Belirlenen amaçlara ulaşılabilmesi, bir ölçüde, yapılan bu planlamanın başarısına bağlıdır.
Öğrenme Sürecinde Planlı Çalışmanın Yararları
Öğrenme sürecinin planlanması verimi artırır.
Çocukların ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine göre yetiştirilmesini sağlar.
Öğretmen ve çocuklara düzenli çalışma alışkanlığı kazandırır, onlara güven kazandırır.
Programın bir düzen içerisinde ve süresi içinde tamamlanmasını sağlar.
Güne hazırlıklı başlanmasını sağlar.
Eğitimin değerlendirilmesinin güvenilir olmasını sağlar.
Öğrenme sürecinde düşünceye açıklık kazandırır.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE HAZIRLANAN PLANLAR
Yıllık plan
Günlük plan
YILLIK PLAN
Bir öğretim yılı içinde yapılacak tüm öğrenme etkinliklerinin planlanmasını içerir.Yıllık planda;
-Amaç ve kazanımlar
-Kavram ve sözcükler
-Aile katılımı çalışmaları
-Alan gezileri
-Belirli gün ve haftalarda yapılacak etkinlikler
-Etkinliklerde kullanılacak yöntemler
Değerlendirme yöntemleri yer almaktadır.
Günlük plan
-Tam günlük planlar
-Yarım günlük planlar
GÜNLÜK PLAN İÇERİĞİ
-Amaç ve kazanımlar
-Kavram ve sözcükler
-Etkinlikler
-Öğrenme süreci
-Yöntem
-Kullanılacak materyal, araç ve gereçler
-Aile katılım çalışmaları
-Değerlendirme
Günlük Planda Yer Alan Etkinlikler
-Serbest Zaman
-Türkçe
-Oyun Ve Hareket
-Müzik
-Fen Ve Matematik
-Okuma- Yazmaya Hazırlık Çalışmaları
-Drama
-Alan Gezileri
-Sanat
Aile Katılımı DEĞERLENDİRME: Çocuk,öğretmen, Program Açısından;
Günlük Plan Formu
Günlük planlar sadece çizelge formatında değil düz metin halinde de hazırlanabilir.
Okul Adı : Tarih:…./…/….
Yaş Grubu(Ay) :36-48 Ay
Öğretmen Adı :
AMAÇLAR VE KAZANIMLAR
-Psikomotor Alan
-Sosyal Duygusal Alan
-Dil Alanı
-Bilişsel Alan
-Özbakım Becerileri
Amaç 1 : K 2
Amaç 2: K 1,7,8
KAVRAMLAR VE SÖZCÜKLER
ETKİNLİKLER
SERBEST ZAMAN (Amaç ve Kazanımlar)
Öğrenme Süreci
…………………………………………….
TÜRKÇE: (PMA A11 : K 7,8 SDA A15 : K 7,8 DA A1 : K 7,8 BA A2 : K ,8 ÖB)
Öğrenme Süreci
………………………………………..
Etkinlik Formatı
GELİŞİM ALANI: BİLİŞSEL ALAN/ PSİKOMOTOR ALAN
YAŞ GRUBU : 36-72 Ay
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Eğitim sürecinin son aşaması, amaçlar doğrultusunda planlanan ve uygulanan eğitim etkinliklerinin çocukların davranışlarında oluşturduğu değişikliğin ölçülmesi ve yorumlanması amacıyla yapılan değerlendirmedir.
Değerlendirme sonuçları; programın geliştirilmesi ve eğitimin etkisini belirlemek amacıyla kullanılabilir. Her iki durumda da asıl hedef çocukların gelişimini ve eğitimini desteklemektir.
Okul Öncesi Eğitim Programlarında Değerlendirme Süreci
1.Çocuğun tanınması ve değerlendirilmesi
2.Programın değerlendirilmesi
3.Öğretmenin kendini değerlendirmesi
Çocuğun Tanınması ve Değerlendirilmesi
Çocuğu Tanıma ve Değerlendirme
Çocuk hakkında tarafsız, bütüncül, esnek fakat tutarlı, bilimsel ve sistematik, birbirini tamamlayan farklı işlev ve özellikteki bir dizi araç yardımıyla gerçekleştirilen çok boyutlu bilgi toplama ve bunları birbirleriyle birleştirerek anlamlı ve güvenilir bir karar verme sürecidir.
Çocuk hakkındaki bilgilerin kayıt altına alınması
Çocukların gelişimsel özelliklerinin akılda tutulmasını kolaylaştırır
Geçmişteki bulgularla şimdiki bulgular arasında bağlantı kurmayı kolaylaştırır. Karşılaştırma olanağı verir
Kritik kararlar için detaylar gerekebilir
Çocuk ve ailesi için zengin bir özgeçmiş olanağı verir
Okuma yazmaya karşı olumlu bir tutum gelişmesine katkı sağlar
Çocuğu tanıma değerlendirmede dikkat edilecek noktalar
Sadece ürün değil sürecin değerlendirilmesi ön plana alınmalı
Çocukların ne yaptıkları kadar neden yaptıklarını da düşünmelerine olanak sağlanmalı
Tanıma ve değerlendirmenin hedefi çocukların neleri bilmediği değil, neleri bildiğini anlamaktır.
Çocukların kendi yeterliliklerinin farkına varmaları ve olumlu benlik algılarının güçlendirilmesine önem verilmeli
Bireysel farklılıklar dikkate alınmalı her çocuğun kendine özgü olduğu unutulmamalıdır.
Çocukları tanıma ve değerlendirmede kullanılan araçlar
Gözlem kayıtları
Anekdot kayıtları
Gelişim kontrol listeleri ve standart testler
Portfolyolar( gelişim dosyaları)
Gelişim raporları
Gözlem kayıtları
Çocuk hakkında bilgi toplamak için en güvenilir yol, çok sayıda ve amaca yönelik olarak yapılan planlı gözlemlerdir.
Gereksinimlere göre farklı gözlem formları kullanılabilir.
“Oyun Gözlem Formu”,
”Sistematik Gözlem Formu”…gibi
Sistematik Gözlem Formu
Anekdot Kayıtları
Anekdot kayıtları çocuğun bireysel yaşamında önemli olan gelişimsel olayların kaydedilmesidir.
Bu notlardan bazıları zaman zaman bilgilendirici küçük notlar şeklinde ailelere gönderilebilir.
Gelişim Kontrol Listeleri ve Standart Testler
Standart testler ve gelişimsel kontrol listeleri çocukların güçlü ve zayıf yönlerini gösterdiği gibi bazı özel becerilerin ve yeteneklerin ortaya çıkarılmasında da önemli ipuçları verir.
Programda yer alan “Gelişim Özellikleri” çocuğu tanıma ve değerlendirme amacıyla “Gelişim Kontrol Listesi” olarak kullanılır.
Gelişim Kontrol Listeleri(Gelişim Özellikleri)Okul öncesi eğitim programında yer alan “Gelişim Özellikleri” listesinden gruptaki çocukların yaş grubuna ait gelişim özellikleri seçilerek “Gelişim Kontrol Listesi” olarak kullanılır.
Portfolyolar (gelişim dosyaları)Sürecin sonu değil sürecin kendisidir
Aileye ait bilgi formları
Öğretmenin gözlem bilgileri
Çocuğa ve aileye ait anekdotlar
Standart test ve gelişimsel kontrol listelerinin sonuçları
Öğretmenin çocukla ilgili kısa ve uzun vadedeki planları
Çocuğa ait kişisel bilgiler,
Fotoğraflar, video kayıtları
Çocuğun seçtiği sanat çalışmaları
Çocuğun sorduğu sorular, bazı sorulara verdiği ilginç cevaplar,
Projeler
Gelişim Raporları
Gelişim raporları çocukların eğitim dönemi içindeki performanslarının bir özetini kapsar.
Gelişim raporları, öğretmenlerin çocukları tanımaya yönelik olarak kullandıkları çok çeşitli araçların (gözlemler, anekdotlar, standart testler ve gelişimsel kontrol listeleri, portfolyo, davranış değerlendirme formu vb.)sonuçlarının bir sentezi olarak da düşünülebilir.
Gelişim raporlarının eğitim dönemi içerisinde en en az iki kez ailelerle paylaşılması gerekir.
Programın Değerlendirilmesi
Program değerlendirilirken,
Tüm boyutları ele alınarak(amaçlar, kazanımlar, öğrenme süreci)
Bunlar arasındaki tutarlılıklar,
Planlanan ile uygulanan arasındaki durum,
Uygulamada ortaya çıkan yeni gereksinimler belirlenir.
Yıllık planın değerlendirilmesi
*Aylık değerlendirmeler (yıllık planın “Değerlendirme” bölümünde belirtilir).
1. Her ay için plana alınan amaçların gerçekleştirilip, gerçekleştirilemediği
2.Etkinliklerin uygulanıp uygulanmadığı
3.Uygulamada ortaya çıkan sorunlar
4.Yeni gereksinimler belirlenir
*Dönem sonu değerlendirmeler
Her dönem sonunda öğretmen her çocuk için “Kazanım Değerlendirme Formu’nu” doldurur.
Kazanım Değerlendirme Formu
Çocuğun Adı-Soyadı Öğretmenin Adı-Soyadı
Cinsiyeti Okul/Kurum Adı
Doğum Tarihi(Gün/Ay7Yıl) Eğitim-Öğretim Yılı
Okula Başlama Tarihi
(+)Bağımsız Yapabiliyor (.ı.)Yardımla Yapabiliyor (.)Henüz Yapamıyor
Günlük planın değerlendirilmesi
Problemi tanımak, çözümünü öğrenmek ve diğer çözüm yollarını keşfetmek üzere günlük planın değerlendirilmesi günlük olarak yapılır.
Değerlendirmede her gün planlanan öğrenme süreci ile belirlenen amaçlara ne ölçüde ulaşıldığı belirtilir.
Sonraki planlamalar için gerekli ipuçları kaydedilir.
Günlük planın değerlendirilmesinde
Gruptaki çocukların bireysel/grup olarak etkinliklere katılma durumu,
Çocukların eğlenerek öğrenme durumu,
Etkinliklerin düzeyinin gruptaki çocukların yaş, gelişim düzeyi, ihtiyacı ve bireysel özelliklerine uygunluğu,
Hedeflenen amaçları kazandırmadaki uygunluk ve yeterliliği,
Etkinlikler için belirlenen sürenin yeterliliği,
Günlük planı aksatan özel durumların neler olduğu,
Farklı değerlendirme yöntem ve tekniklerini(çalışma olduğu sayfası, soru cevap…gibi) kullanarak çocukların kazanımları elde edip etmedikleri belirtilmelidir.
Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi
Öğretmen kendini değerlendirirken, programınve çocukların değerlendirilmesi sonucunda elde ettiği verileri analiz eder.
Bu değerlendirmeler doğrultusunda;Planını
Eğitim ortamını
Kullandığı materyallerini ve
Kendisini geliştirir.
Öğretmen Öz Değerlendirme formu