Türkiyede Vücut Geliştirme



Dünyadaki gelişimine paralel olarak sağlıklı, güçlü ve güzel bir vücuda sahip olma merakı, bu amaçla çeşitli idmanlar yapılması Türkler de de oldukça eski tarihlerde başlamıştır. Osmanlılar devrinde Yeniçeri Ocakları'nda yeniçerilerin kuvvet geliştirici bazı çalışmalar yaptıkları, yine aynı devirlerde bazı padişahların (IV. Murat, Abdülaziz gibi) bu çalışmaları uyguladıkları bilinmektedir. Bu çalışmalarda kullanılan aletler ve gülleleri müzelerimizde görmek mümkündür. Yine o devirlerde bazı pehlivanlarımız özellikle Dünya Şampiyonu Kara Ahmet, bilinçli olarak ağırlık çalışmaları yapmıştır. Sonraki devirlerde Faik Hoca, Ali Seyfi Bey, Cambazbaşı Rıza Bey, Filozof Rıza Tevfik, Ahmet Fetgeri Bey, Neyzen Şevki Bey ve Gülleci Cemal (Cemal Erçman) bu spora ilgi göstermişlerdir. İleri yaşlara kadar vücut geliştirme çalışmalarını sürdüren Cemal Bey, 1968 yılında, 72 yaşında müsabakalara katılarak gençlerle beraber yarışmıştır.






1952 yılında Türkiye'de Halter Federasyonu'nun kurulması ve FICH'e üye olması ile ülkemizde halter sporu resmen başlamıştır. Ama FICH örgütündeki "C" harfinin anlamı olan Vücut Kültürünü Gelişmesi müsabakaları bu örgüte bağlı ülkelerde düzenlenirken, ülkemizde yapılamamıştır. O yıllarda dış ülkelerde yapılan halter yarışmaları sonunda gerçekleştirilen vücut geliştirme müsabakalarına birkaç kez Reşit Örer, Ferdi Türkdamar katılmışlardır.




1968-69 yılları Türk Vücutçuluğu açısından uyanış yılları sayılmaktadır. Bu yıllarda Erzurum'da Genç Vücutçular Derneği tarafından, Türkiye'nin tümüne duyurularak, bir "Türkiye Şampiyonası" Mehmet Küçükler tarafından organize edilmiştir. Bu şampiyonanın başhekimliğini de yapan Zeki Yönet 1969 yılında İstanbul'da Türkiye Şampiyonası düzenlemiş, bu yarışma Türkiye'de vücut geliştirmede yeni bir çağın açılmasına neden olmuştur. Zeki Yönet, Ahmet Enünlü ile birlikte devamlı yurt dışındaki yarışmalara katılmış, onların aldığı başarılı sonuçlar dikkati çekmiş ve böylece bu spor Halter Federasyonu'na bağlanmıştır.Bu dönemde önce Gürbüz Tansever daha sonraları öğrencileri vücut geliştirmeye emek vermişlerdir. Ahmet Enünlü, Paralay Atan, Mehmet Gökçen üçlüsü Halter Federasyonu döneminde defalarca Milli Takım olarak yurt dışına çıkmışlar, ancak Ahmet Enünlü dışındakiler büyük başarı sağlayamamışlardır.




1975 yılında Halter Federasyonu uluslar arası federasyonu bahane ederek vücut geliştirmeyi bünyesinden çıkarmıştır. Aynı yıl Ankara'da Mehmet Küçükler ile Mehmet Aşkun Vücut geliştirme Derneği'ni, Zeki Yönet ise İstanbul'da Vücutçular Derneği'ni kurmuşlar: Ankara'daki dernek altyapı çalışmalarına İstanbul'daki dernek ise uluslar arası yarışmalara önem vermiştir. Vücut geliştirme Derneği NABBA'ya Vücutçular Derneği ise IFBB'ye bağlı olarak çalışmalarını sürdürmüş, bu dönemde bölgecilik had safhaya ulaşmıştır. 1981 yılında Vücut Geliştirme Jimnastik Federasyonu'na bağlanmış böylece bu sporda dernekler dönemi kapanmıştır.




1991 yılında kurulan Türkiye Vücut Geliştirme Federasyonuna ilk başkan olarak Mehmet Küçükler atanmış ve Küçükler bu görevi 1993 yılında yapılan seçimleri de kazanarak sürdürmüştür. 1996 yılında ise Küçükler'in görevden alınmasıyla boşalan federasyon başkanlığına Doç. Dr. Faruk Coşkun atanmıştır.




1992'de Türkiye'de ilk kez düzenlenen Dünya Gençler ve Masterler Şampiyonası'nda Önder Atsay gençlerde, Tevfik Ulusoğlu ve Ahmet Enünlü masterlerde 1. gelerek Dünya Şampiyonluğu'na ulaşmışlardır. Aynı yıl İtalya'da yapılan şampiyonada Tülay(Caner)Özbek Dünya 2. liğini elde etmiştir.




1993 yılı vücut geliştirme sporcularımız için başarılı bir yıl olmuş, Ertuğrul Gülcan, Güney Kore'nin başkenti Seul'de düzenlenen Dünya Şampiyonası'nda Dünya 3. lüğünü elde ederek adını duyurmuştur. Aynı yıl Polonya'da düzenlenen Dünya Bayanlar Şampiyonası'nda Tülay (Caner) Özbek ikinci olarak gümüş madalya kazanmıştır. Bu yılın en önemli başarıları ise, İspanya'daki Şampiyonada gençlerde Önder Atsay ve masterlerde Eryetiş Kurtaral'ın Dünya Şampiyonluğu'nu elde etmeleri olmuştur.






1994 İspanya'nın Madrid kentinde yapılan 11. Akdeniz Vücut Geliştirme Şampiyonası'nda Türkiye takım halinde 1. olurken erkeklerde Hakan Gümüş, bayanlarda Güzel Akyüz altın madalya almışlardır. Romanya'da yapılan Balkan Vücut Geliştirme Şampiyonası'nda da Türkiye 3 altın 4 gümüş 1 bronz madalya kazanarak takım halinde birinci gelmiştir. İsveç'te düzenlenen Dünya Şampiyonası'nda Tülay(Caner) Özbek 57 kiloda bronz madalya kazanmıştır. İzmir'de düzenlenen Dünya Gençler ve Masterler Şampiyonası'nda Ahmet Enünlü +80 kilo masterlerde altın, Timuçin Canel +80 kilo gençlerde gümüş madalya kazanmış ve ekibimiz Dünya 3. sü olmuştur.




1995 Avrupa Erkek ve Bayanlar Vücut Geliştirme Şampiyonası 39 ülkeden 177 sporcunun katılımıyla İstanbul'da yapılmıştır. Bayanlarda Tülay Özbek, erkeklerde Kaya Arslantepe ,Hakan Gümüş ve Ercan Demir altın madalya kazanırken Ertuğrul Gülcan gümüş madalyada kalmış, Türkiye 79 puanla takım halinde birinci sırayı almıştır. 13. Dünya Büyük Bayanlar Şampiyonası'nda ise Tülay Özbek gümüş madalya kazanmıştır.