Sivas’ın Emlek-Şarkışla civarından olduğunu tahmin ettiğimiz Derviş Ali, Alevi-Bektaşi ozanlarından olup, şiirlerinden 1856–1860 ve 1897 yıllarında yaşadığı anlaşılmaktadır. Tespit edilen tarihler de Derviş Ali’nin 19. yüzyıl halk ozanlarından olduğunu ortaya koymaktadır. Hayatı hakkında kesin bilgiler tespit edilememiştir.

Cahit Öztelli’nin “Bektaşi Gülleri” adlı eserinde “Yeniçeriliğin kaldırılmasından sonra Anadolu ve Rumeli’deki tekkelerin kapatılmasından duyduğu üzüntü üzerine yazdığı nefesten, yeniden kuruluş ve kurtuluş için Şah’ın yollarını gözlediği, Hacı Bektaş Veli evlâtlarından Feyzullah Çelebi’yi mürşit tanıdığı anlaşılıyor” denmektedir.

Şiirleri; 12 İmamlar, Muhammed, Ali, Hacı Bektaş-ı Veli, Enbiya, Evliya, Yezit, Hızır ve Şah-ı Merdan ekseni etrafında dönmektedir. Her ne kadar da şiirleri bu eksen etrafında dönse de; onda Hazreti Ali’nin ayrı bir yeri ve değeri vardır. Yüreğinde yücelen aşk, Ali aşkıdır. Ali aşkıyla yanar kavrulur. İşte ondaki bu aşk şu dörtlüklerle dile gelir.

“Yeri göğü arşı kürsü yaradan
Men Ali’den başka Tanrı görmedim
Yaradub kulunun kısmetin veren
Men Ali’den başka Tanrı görmedim.

Bin bir ismi vardır bir ismi Allah
Eğer inanmazsan hem vallah billah
Adem’i görmüşüm elhamdülillah
Men Ali’den başka Tanrı Görmedim

Cenneti âlânın altundur taşı
Her ne görür isen hikmettir işi
Yüz yiğirmi dört bin nebiler başı
Men Ali’den başka Tanrı görmedim

Ali gibi er gelmedi cihana
Ana da buldular türlü bahane
Yedi kez uğradım ulu divane
Men Ali’den başka Tanrı görmedim

Derviş Ali’m bu ikrara bellidir
Dilim söyler ama kendim delidir
Allah bir Muhammed Tanrı Ali’dir
Men Ali’den başka Tanrı görmedim”

Derviş Ali Hz. Ali’yi bu şiirinde “Ben Ali’den başka Tanrı görmedim” diyerek Hz. Ali’yi Allah katında, (Ali Allah’i) Ali’nin sıfatında Allah’ı bulduğunu, ya da kendi adından hareketle, adı Ali’de Allah’ı gördüğünü ifade etmeye çalışmaktadır. Bu ifadeleri tarikat konusunda, şatahat konusunda, ALLAH aşkı konusunda bilgi sahibi olmayan anlayamaz. Günümüzde bazı koministler, aleviliği ateistliğe çekmek için bu gibi ifadelere yanlış mana verip kullanıyorlar. Oysa, ateistliğe en uzak tarikat, ilahi aşk ile yanan vahdet-i vücud(enel hakk) mesleğidir.

-Haşa- Derviş Ali, bu şiirinde Hz. Ali, ALLAH’tır demek istememiştir. Öyle olsaydı aşağıdaki şiiri yazmazdı.

Enbiya evliya Hak’kın kuludur
Er evliya Muhammed’ü Ali’dir
Dört kapı kırk makam mümin yoludur
Münkir münafıkın bunda nesi var”

Hz. Ali hem kul olacak, hemde İlah olacak! Bunu şeytan bile diyemez! Konu hakkında ilgili yazılar bölümündeki yazıya havale ediyoruz